Δυσλεξία στο γυμνάσιο/λύκειο: Πώς μπορούν οι καθηγητές να βοηθήσουν τους μαθητές

Η σωστή συναισθηματική - εκπαιδευτική προσέγγιση του μαθητή από το δάσκαλο ή τον καθηγητή του είναι δυνατόν ν' αλλάξει αποφασιστικά τη στάση που έχει απέναντι στο σχολείο, και στην κοινωνία.

Να του δώσει την αισιοδοξία και τη δύναμη που χρειάζεται για να προγραμματίσει το μέλλον του, να επιτύχει τους στόχους του και να γίνει ένα υπεύθυνο, ανεξάρτητο και παραγωγικό μέλος της κοινωνίας.

Σύμφωνα με τα πορίσματα διεθνών ερευνών , τα βασικότερα από τα «σημεία-κλειδιά» για την επιτυχή ενσωμάτωση των δυσλεξικών στο πρόγραμμα του κανονικού γυμνασίου -λυκείου είναι τα εξής:

• Διακριτική Βοήθεια: Τοποθετήστε το δυσλεξικό μαθητή σε μια θέση όπου μπορείτε να ελέγχετε διακριτικά την εργασία του και να τον βοηθάτε με μεγαλύτερη ευκολία.
• Εξατομικευμένη Βοήθεια: 'Όποτε και όπου είναι δυνατόν αφιερώστε λίγο χρόνο στο δυσλεξικό μαθητή σας, προσφέροντας έτσι εξατομικευμένη βοήθεια και διδασκαλία. Όποιες κι αν είναι οι απαιτήσεις του μαθήματος, υπάρχουν πάντα λίγα λεπτά της ώρας για εξατομικευμένη προσέγγιση των μαθησιακών δυσκολιών κάποιου μαθητή σας.
• Περισσότερος Χρόνος: Δώστε στο μαθητή με δυσλεξία περισσότερο χρόνο για την εκτέλεση γραπτής εργασίας. Όταν αξιολογείτε το έργο του, δώστε μεγαλύτερη σημασία στο περιεχόμενο, παρά στην παρουσίαση του κειμένου. Επιπλέον, αν διαπιστώσετε ότι μελέτησε, αλλά λόγω δυσκολιών στη γραπτή έκφραση δεν παρουσιάζεται σωστά το νόημα, δώστε έμφαση στο γεγονός ότι όντως μελέτησε. Οι αρνητικές παρατηρήσεις, δε θα έχουν κανένα θετικό αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση της δυσκολίας του.
• Διόρθωση Γραπτού Έργου: Κατά τη διόρθωση των γραπτών του μη χρησιμοποιείτε έντονο χρώμα. Μια «κοκκινισμένη» σελίδα οδηγεί σε σύγχυση, σε συναισθήματα χαμηλής αυτοπεποίθησης κι όχι σε αισιοδοξία και πρόοδο. Διορθώστε μόνο τα βασικότερα σφάλματα. Κάθε μικρή βελτίωση είναι καλύτερη από τη μαθησιακή στασιμότητα ή την οπισθοδρόμηση.
• Περίληψη Μαθημάτων: Απαιτήστε απ' αυτόν την περίληψη του μαθήματος κι όχι όλες τις λεπτομέρειες ενός πολυσέλιδου κειμένου. Ζητήστε από κάποιον ή κάποιους συμμαθητές του να τον βοηθούν με τις περιλήψεις, την αντιγραφή και την τήρηση σημειώσεων μέσα στην τάξη.
• Ευκαιρίες για Αντιστάθμιση των δυσκολιών του: Φροντίστε να δίνετε ευκαιρίες που θα επιτρέψουν τη συμμετοχή του σε δραστηριότητες όπου είναι ιδιαίτερα ικανός. Κάτι τέτοιο θ' αντισταθμίσει τις μαθησιακές δυσκολίες του, θα βελτιώσει την εικόνα που έχουν οι άλλοι για το άτομό του και θ' αυξήσει σίγουρα την αυτοπεποίθησή του.
• Ευανάγνωστο Κείμενο: Το ευανάγνωστο κείμενο στον πίνακα βοηθάει πάντα το δυσλεξικό μαθητή στην αντιγραφή και στην κατανόηση του μαθήματος. Επιπλέον, τα διαγωνίσματα που δίνονται γραμμένα με καθαρές αποστάσεις, μικρά κείμενα και χωρίς αλφαβητικές ή αριθμητικές αντιστοιχίσεις είναι πολύ βοηθητικά. Συνήθως ο μαθητής με δυσλεξία μπορεί να δείξει τις γνώσεις του σε ερωτήσεις όπου μπορεί να επιλέξει την απάντηση, παρά σε αυτές που πρέπει να την γράψει.
• Αξιολόγηση της Προσπάθειας: Έχετε υπόψη σας ότι ο δυσλεξικός μαθητής χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο και κόπο απ' ό, τι οι συμμαθητές του για κάθε εργασία που απαιτεί ανάγνωση ή γραφή. Αν χρησιμοποιείτε τα ίδια κριτήρια αξιολόγησης για όλους τους μαθητές σας, οι δυσλεξικοί θα 'ναι πάντα «οι αδικημένοι» της τάξης. Σίγουρα, δεν υπάρχει τίποτα πιο αποθαρρυντικό για τον έξυπνο έφηβο, απ' το να νιώθει πως οι προσπάθειές του μετρούν ελάχιστα για τον καθηγητή του
• Συνεχής Ενθάρρυνση: Φροντίστε να επαινείτε κάθε προσπάθεια, ακόμα κι όταν τα αποτελέσματα είναι φτωχά σε σύγκριση με εκείνα των μη δυσλεξικών μαθητών σας. Ενθαρρύνετε τον να βελτιώσει την επίδοση του στα δύσκολα γι’ αυτόν μαθήματα δίχως να βρίσκεται σε διαρκή ανταγωνισμό με τους συμμαθητές του. Είναι πολύ ευχάριστο και ενθαρρυντικό, να σου δείχνουν ότι πιστεύουν στις δυνάμεις σου, έστω και αν αυτές είναι δυσδιάκριτες. Σίγουρα αυτό θα κάνει τον μαθητή σας να θέλει να προσπαθεί όλο και περισσότερο για επιβεβαιώσει τη θετική σας προσδοκία!
• Μη Αγχωγόνοι Τρόποι Εργασίας: Μην τον υπερφορτώνετε με γραφική δουλειά για το σπίτι. Μ' αυτό τον τρόπο δε θα 'χει ελεύθερο χρόνο για τίποτα άλλο. 'Όποτε είναι δυνατόν, ενθαρρύνετε την παρουσίαση της εργασίας του με τρόπους μη αγχογόνους, αλλά δημιουργικούς (π .χ. παρουσίαση μιας μελέτης ή ενός προγράμματος στον ηλεκτρονικό υπολογιστή).
• Μεγαλύτερη κατανόηση: Προσπαθήστε να κατανοήσετε και να κρίνετε με επιείκεια την έλλειψη οργάνωσης που μπορεί να χαρακτηρίζει την εργασία του, τη συμπεριφορά ή ακόμα και την εμφάνιση του.

Η υλοποίηση των παραπάνω προτάσεων για τη σωστή εκπαίδευση των εφήβων με δυσλεξία, προϋποθέτει οι καθηγητές να διαθέτουν εξυπνάδα, χιούμορ, ευκαμψία διδακτικών μεθόδων και στρατηγικών, ευαισθησία, υπομονή και πλήρη γνώση του τι θα διδαχτεί, πώς και γιατί.

Έχει διεθνώς υποστηριχτεί πως το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών έχει τη νοημοσύνη, την ικανότητα και τον ενθουσιασμό να προοδεύσει σχολικά αν αντιμετωπιστεί με το σωστό τρόπο. Κι οπωσδήποτε, δεν υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση για τον εκπαιδευτικό, απο το να δει τους κόπους του ν’ αμείβονται, παρακολουθώντας τη σχολική πρόοδο του δυσλεξικού μαθητή του, τη σχολική και κοινωνική του ενσωμάτωση και την επιτυχή ένταξη του στην ενεργό ζωή του ενήλικα.