}

Πέμπτη 30 Απριλίου 2015

Νεο Ωρολόγιο Πρόγραμμα για τη Γ Λυκείου -Σημαντική Μείωση ωρών


Πηγή: Ελεύθερος Τύπος

Κυριακή 26 Απριλίου 2015

Βοήθημα Έκθεσης Γ Λυκείου


ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ by Alexandros Repanas

Βοήθημα Αντιγόνης


ΣΟΦΟΛΕΟΥΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ by Alexandros Repanas

Βοήθημα Έκθεσης Β Λυκείου


Έκφραση Έκθεση Β by mail9967

Βοήθημα Λογοτεχνίας Β Λυκείου


Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β by mail9967

Βοήθημα Ιστορίας Β Λυκείου


Ιστορία Β΄Λυκείου by AndroKarageorgiou

Βοήθημα Ρητορικών Κειμένων


Ρητορικά-Β by eliskyr

Σάββατο 25 Απριλίου 2015

Βοήθημα Ιστορίας Γ Γυμνασίου


Ιστορία Γ γυμνασιου by Panagiota Karavi

Βοήθημα Εκθέσεων Β Γυμνασίου


εκθεσεις β γυμνασιου by Panagiota Karavi

Βοήθημα Ιστορίας Α Λυκείου


Ιστορία Α Λυκείου Βολονάκη by Panagiota Karavi

Βοήθημα Γλώσσας Γ Γυμνασίου


Ν.ΕΛΛ.ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ΓΥΜ by gzstef2003

Βοήθημα Έκθεσης Α Λυκείου


Ekfrash-ek8esh - A Lykeioy by Elisabeth Kyriakopoulou

Βοήθημα Ελένης


ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΛΕΝΗ by Elisabeth Kyriakopoulou

Βοήθημα Λογοτεχνίας Γ Γυμνασίου


keimena G Gymnasioy by Stelios

Βοήθημα Εκθέσεων Γ Γυμνασίου


Ekthesh G Gymnasioy by Stelios

Βοήθημα Αρχαίων Γ Γυμνασίου


ARXAIA G Gymnasioy by Stelios

Βοήθημα Γλώσσας Β Γυμνασίου


Νεοελληνική Γλώσσα Β' Γυμνασίου 2012-13 by Ama Boss

Βοήθημα Ιλιάδας


ILIADA-B_Gumnasiou by dj-antoni

Βοήθημα Ιστορίας Β Γυμνασίου


Istoria b gymnasiou by dj-antoni

Βοήθημα Λογοτεχνίας Β Γυμνασίου


Logotexnia B Gymnasioy by Stelios

Βοήθημα Αρχαίων Β Γυμνασίου


ARXAIA B Gymnasioy by Stelios

Βοήθημα Ξενοφώντα


xenofontas by taexeiola_blogspot

Βοήθημα Γλώσσας Α Γυμνασίου


Νεοελληνική Γλώσσα Α' Γυμνασίου by taexeiola_blogspot

Βοήθημα Λογοτεχνίας Α Γυμνασίου


Neoellinika Keimena a Gimnasiou by Stelios

Βοήθημα Ιστορίας Α Γυμνασίου


Istoria a Gymnasiou by Stelios

Βοήθημα Εκθέσεων Α Γυμνασίου


Ekthesh a Gymnasiou by Stelios

Βοήθημα Αρχαίων Α Γυμνασίου


ARXAIA a Gymnasiou by Stelios

Βοήθημα Οδύσσειας


Oduseia a Gymnasiou by Stelios

Βοήθημα Λογοτεχνίας Α λυκείου


Neoellinika Keimena A Lykeioy by Stelios

Βοήθημα Θουκυδίδη Κερκυραϊκά


Θουκυδίδη-Κερκυραϊκά a lykeioy by Nick Ματ

Κυριακή 19 Απριλίου 2015

Τα 50 Συμπτώματα της Δυσλεξίας

Η δυσλεξία παρουσιάζεται τα πρώτα χρόνια φοίτησης στο Δημοτικό ως μια «διαφορετικότητα» στις διαδικασίες επεξεργασίας -Γλώσσας και Μαθηματικών- που συχνά χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στην κατάκτηση της γραφής κι ανάγνωσης, σε παιδιά με κανονική ή ανώτερη ευφυΐα. Έχει σοβαρές ψυχολογικές, εκπαιδευτικές και κοινωνικές συνέπειες στη ζωή ενός παιδιού.

Στη συνέχεια παρουσιάζονται 50 συμπτώματα της Δυσλεξίας:

Γενικά

  • Αδυνατεί να διαβάσει, να γράψει ή να συλλαβίσει, δυσανάλογα με τη νοητική του κατάσταση.
  • Φαίνεται ανώριμος, τεμπέλης κι ότι δεν προσπαθεί αρκετά για την ολοκλήρωση μιας εργασίας.
  • Παρουσιάζει προβλήματα συμπεριφοράς.
  • Αδυνατεί να ανταποκριθεί στα διαγωνίσματα του σχολείου, αν και έχει προετοιμαστεί κατάλληλα.  Χάνει την αίσθηση του χρόνου αρκετά συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας.
  • Δεν έχει πολύ καλό προσανατολισμό.
  • Λόγω των συνεχόμενων σχολικών αποτυχιών, έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση.
  • Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί για την ολοκλήρωση μίας εργασίας ή αποσπάται εύκολα.
  • Μαθαίνει πιο εύκολα μέσω οπτικών βοηθημάτων, σχεδιαγραμμάτων, πειραμάτων και της παρατήρησης.
  • Αποφεύγει τη συμμετοχή του σε σχολικές εργασίες.

Όραση, Ανάγνωση κι Ορθογραφία
  • Παραπονιέται ότι βλέπει ανύπαρκτη κίνηση καθώς διαβάζει, γράφει, ή αντιγράφει.
  • Φαίνεται να έχει δυσκολία με την όραση, όμως οι οφθαλμολογικές εξετάσεις δεν αποκαλύπτουν κανένα πρόβλημα.
  • Δεν κατανοεί πλήρως αυτά που διαβάζει.
  • Διαβάζει με αργό ρυθμό και συλλαβιστά.
  • Χάνει τη σειρά του κειμένου κατά την ανάγνωση.
  • Διαβάζοντας ή γράφοντας παρουσιάζει επαναλήψεις, προσθήκες, μεταθέσεις, παραλείψεις, αντικαταστάσεις κι αντιστροφές στα γράμματα, αριθμούς ή / και λέξεις.
  • Μπερδεύει γράμματα ή αριθμούς.
  • Δυσκολεύεται να κατανοήσει και να ανακαλέσει τους κανόνες της ορθογραφίας.

Ακοή κι Ομιλία
  • Ακούει πράγματα που δεν ειπώθηκαν.
  • Δείχνει ότι κατά τη διατύπωση των οδηγιών για τη λύση μιας εργασίας φαίνεται ότι δεν ακούει όλες τις λεπτομέρειες.
  • Αποσπάται εύκολα από ήχους.
  • Δυσκολεύεται να εκφράσει τις σκέψεις του με λόγια.
  • Δεν ολοκληρώνει αυτό που θέλει να πει.
  • Τραυλίζει κάτω από πίεση.
  • Δεν προφέρει σωστά μεγάλες λέξεις ή μεταθέτει τις φράσεις, τις λέξεις και τις συλλαβές κατά την ομιλία.

Γραφή και Κινητικές Δεξιότητες
  •  Παρουσιάζει τετραποδική λαβή γραφής ή πιάσιμο του μολυβιού με ασυνήθιστο τρόπο.
  •  Γράφει δυσανάγνωστα.
  •  Αλλάζει πολύ συχνά γραφικό χαρακτήρα.
  •  Γράφει με πολλά ορθογραφικά λάθη, χωρίς κενά ανάμεσα στις λέξεις, χωρίς σημεία στίξης, χωρίς τόνους ή χωρίς κεφαλαία γράμματα.
  •  Ξεκινάει να γραφεί από το μέσο της σελίδας ή παραλείπει γραμμές.
  •  Δεν μπορεί να αντιγράψει πλήρως και χωρίς λάθη ή παραλήψεις ένα κείμενο.
  •  Μοιάζει αδέξιος ή με φτωχές κινητικές δεξιότητες.
  •  Μπερδεύει το δεξί με το αριστερό.
  •  Παρουσιάζει ελλιπής λεπτή κινητικότητα.

Μαθηματικά και Διαχείριση Χρόνου
  •  Δυσκολεύεται να μάθει να λέει την ώρα, τις ημέρες, τους μήνες, τις εποχές.
  •  Δεν μπορεί να διαχειριστεί το χρόνο του.
  •  Δυσκολεύεται να μάθει διαδοχικές πληροφορίες ή καθήκοντα.
  •  Μπερδεύει τους αριθμούς, όπως το 4 με το 7.
  •  Δυσκολεύεται να μάθει την αξία των χρημάτων και τη σωστή διαχείρισή τους.
  •  Χρησιμοποιεί πάντα τα δάχτυλα για να μετρήσει.
  •  Δυσκολεύεται να μάθει τις μαθηματικές πράξεις.
  •  Δυσκολεύεται να αναπτύξει μαθηματικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων.

Μνήμη
  •  Έχει εξαιρετική μακροπρόθεσμη μνήμη για πρόσωπα, εμπειρίες και τοποθεσίες, αλλά αδυνατεί να απομνημονεύσει ακολουθίες ή γεγονότα που δεν έχει βιώσει.
  •  Σκέφτεται κυρίως με εικόνες και συναισθήματα κι όχι με λέξεις ή ήχους.
  •  Έχει φτωχό εσωτερικό διάλογο.

Συμπεριφορά κι Ανάπτυξη
  • Είναι τρομερά ανοργάνωτος/η ή καταναγκαστικά τακτικός/ή.
  • Μπορεί να είναι στην τάξη ανήσυχος/η ή απόμακρος/η.
  • Ακολουθεί πολύ νωρίς ή με καθυστέρηση τα αναπτυξιακά στάδια (ομιλία, μπουσούλημα, περπάτημα, κτλ).
  • Παρουσιάζει ενούρηση που δε συμβαδίζει με την ηλικία του.
  • Κάνει περισσότερα λάθη όταν βρίσκεται υπό συναισθηματική πίεση.

Τετάρτη 8 Απριλίου 2015

Πίνακες Γραμματικής Λατινικών

Συζυγίες ρημάτων
Αποθετικά - Ημιαποθετικά
Βοηθητικά ρήματα
Κλίσεις ουσιαστικών
Επίθετα
Παραθετικά
Αντωνυμίες
Αρχικοί χρόνοι

Υποθετικοί Λόγοι στα Λατινικά

Στα λατινικά υπάρχουν τρία είδη υποθετικών λόγων:

1ο είδος: Υπόθεση: si (nisi) + Οριστική οποιουδήποτε χρόνου – Απόδοση: Οποιαδήποτε έγκλιση = Ανοικτή υπόθεση, χωρίς δηλαδή να δηλώνεται η αλήθεια της.

Ειδικότερα στο 1ο είδος, μπορούμε να διακρίνουμε τον υποθετικό λόγο ανάλογα με τη χρονική του βαθμίδα, έτσι έχουμε:
Ανοικτή υπόθεση στο παρόν: si (nisi) + Οριστ. Ενεστώτα – Οριστ. Ενεστώτα
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: si (nisi) + Οριστ. Παρακειμένου ή Παρατατικού – Οριστ. Παρακειμένου ή Παρατατικού
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: si (nisi) + Οριστ. Μέλλοντα – Οριστ. Μέλλοντα

2ο είδος: Υπόθεση: si (nisi) + Υποτακτική ιστορικού χρόνου – Απόδοση: Υποτακτική ιστορικού χρόνου = Μη πραγματικό (ή απραγματοποίητο)

Ειδικότερα:
α) si (nisi) + Υποτ. Παρατατικού – Υποτ. Παρατατικού = Υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα στο παρόν
β) si (nisi) + Υποτ. Υπερσυντελίκου – Υποτ. Υπερσυντελίκου = Υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα στο παρελθόν

3ο είδος: Υπόθεση: si (nisi) + Υποτακτική Ενεστώτα (αρκτικού χρόνου) – Απόδοση: Υποτακτική Ενεστώτα (αρκτικού χρόνου) = Υπόθεση δυνατή ή πιθανή.



Υποθετικοί Λόγοι στα προς εξέταση κείμενα

Κείμενο 30

Et si habet Asia suspicionem quandam luxuriae, Murenam laudare debemus (Κι αν η Ασία έχει κάποια υποψία τρυφής, οφείλουμε να επαινέσουμε τον Μουρήνα)
Υπόθεση: si habet (Ορ. Ενεστώτα)
Απόδοση: debemus (Ορ. Ενεστώτα)
Ο υποθετικός λόγος εκφράζει το 1ο είδος: Υπόθεση ανοικτή στο παρόν

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: si habuit – debuimus (Ορ. Πρκ)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: si habebit – debebimus (Ορ. Μελ.)
Μη πραγματικό στο παρόν: si haberet – deberemus (Υπτ. Πρτ)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: si habuisset – debuissemus (Υπτ. Υπερ)
Υπόθεση δυνατή ή πιθανή: si habeat – debeamus (Υπτ. Ενεστ)

Κείμενο 32

quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet (όλα αυτά θα βρίσκονταν στο σκοτάδι, αν δεν τα συνόδευε το φως των γραμμάτων)
Υπόθεση: nisi accederet (Υποτ. Παρατατικού)
Απόδοση: iacerent (Υποτ. Παρατατικού)
Ο υποθετικός λόγος εκφράζει το 2ο είδος: Υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα (ή το απραγματοποίητο στο παρόν)

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρόν: nisi accedit – iacent (Ορ. Ενεστ.)
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: nisi accessit – iacuerunt (Ορ. Παρακ.)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: nisi accedet – iacebunt (Ορ. Μελ.)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: nisi acessisset – iacuissent (Υποτ. Υπερ.)
Υπόθεση δυνατή ή πιθανή: nisi accedat – iaceant (Υποτ. Ενεστ.)

Κείμενο 42

si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent (αν τον είχα τιμωρήσει, θα έλεγαν ότι αυτό έγινε σκληρά και τυραννικά)
Υπόθεση: si animadvertissem (Υποτ. Υπερσυντελίκου)
Απόδοση: dicerent (Υποτ. Παρατατικού)
Ο υποθετικός λόγος εκφράζει το 2ο είδος: Υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα (ή το απραγματοποίητο)

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρόν: si animadverto – dicunt (Ορ. Ενεστώτα)
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: si animadverti – dixerunt (Ορ. Παρακειμένου)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: si animadvertam – dicent (Ορ. Μέλλοντα)
Μη πραγματικό στο παρόν: si animadverterem – dicerent (Υποτ. Παρατατικού)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: si animadvertissem – dixissent (Υποτ. Υπερσυντ.)
Υπόθεση δυνατή ή πιθανή: si animadvertam – dicant (Υποτ. Ενεστώτα)

Κείμενο 43

Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur (αν λοιπόν εγώ δεν είχα γεννήσει, η Ρώμη δε θα βρισκόταν πολιορκημένη)
Υπόθεση: nisi peperissem (Υποτ. Υπερσυντελίκου)
Απόδοση: non oppugnaretur (Υποτ. Παρατατικού)
Ο υποθετικός λόγος εκφράζει το 2ο είδος: Υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα (ή το απραγματοποίητο)

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρόν: nisi pario – non oppugnatur (Ορ. Ενεστώτα)
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: nisi peperi – non oppugnata est (Υποτ. Παρακ.)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: nisi pariam – non oppugnabitur (Ορ. Μέλλοντα)
Μη πραγματικό στο παρόν: nisi parerem – non oppugnaretur (Υποτ. Παρατατ.)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: nisi peperissem – non oppugnata esset (Υποτ. Υπερσυντελίκου)
Υπόθεση πιθανή ή δυνατή: nisi pariam – non oppugnetur (Υποτ. Ενεστώτα)

nisi filium haberem, libera in libera patria mortua essem (αν δεν είχα γιο, θα πέθαινα ελεύθερη σε ελεύθερη πατρίδα)
Υπόθεση: nisi haberem (Υποτακτική Παρατατικού)
Απόδοση: essem (Υποτακτική Παρατατικού)
Ο υποθετικός λόγος εκφράζει το 2ο είδος: Υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα στο παρόν.

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρόν: nisi habeo – sum (Ορ. Ενεστώτα)
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: nisi habui – fui (Ορ. Παρακειμένου)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: nisi habebo – ero (Ορ. Μέλλοντα)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: nisi habuissem – fuissem (Υποτ. Υπερσυντελίκου)
Υπόθεση πιθανή ή δυνατή: nisi habeam – sim (Υποτ. Ενεστώτα)

si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet (αν συνεχίσεις, τους περιμένει ή πρόωρος θάνατος ή μακρόχρονη δουλεία)
Υπόθεση: si pergis (Ορ. Ενεστώτα)
Απόδοση: manet (Ορ. Ενεστώτα)
Ο υποθετικός λόγος εκφράζει το 1ο είδος: Ανοικτή υπόθεση στο παρόν

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: si perrexisti – mansit (Ορ. Παρακειμένου)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: si perges – manebit (Ορ. Μέλλοντα)
Μη πραγματικό στο παρόν: si pergeres – maneret (Υποτ. Παρατατικού)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: si perrexisses – mansisset (Υποτ. Υπερσυντελίκου)
Υπόθεση πιθανή ή δυνατή: si pergas – maneat (Υποτ. Ενεστώτα)

Κείμενο 44

Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur (αν όμως τύχει, όπως συμβαίνει συχνά, να πέσουν απ’ την εξουσία, τότε γίνεται αντιληπτό)
Υπόθεση: quodsi ceciderunt (Ορ. Παρακειμένου)
Απόδοση: tum intellegitur (Ορ. Ενεστώτα)
Ο υποθετικός λόγος δηλώνει το 1ο είδος: Ανοικτή υπόθεση, με την υπόθεση να αναφέρεται στο παρελθόν και την απόδοση στο παρόν. Η υπόθεση, επομένως, δηλώνει κάτι το προτερόχρονο σε σχέση με την απόδοση.

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρόν: quodsi cadunt – intellegitur (Ορ. Ενεστώτα)
Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν: quodsi ceciderunt – intellectum est (Ορ. Παρακ.)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον: quodsi cadent – intellegetur (Ορ. Μέλλοντα)
Μη πραγματικό στο παρόν: quodsi caderent – intellegeretur (Υποτ. Παρατατικού)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: quodsi cecidissent – intellectum esset (Υποτ. Υπερ.)
Υπόθεση πιθανή ή δυνατή: quodsi cadant – intellegatur (Υποτ. Ενεστώτα)

Κείμενο 48

Si quid durius ei videbatur, quod imperandum militibus esset, a cerva sese monitum esse praedicabat (αν του φαινόταν κάπως σκληρό κάτι που έπρεπε να διατάξει τους στρατιώτες, διακήρυσσε ότι είχε καθοδηγηθεί από το ελάφι)
Υπόθεση: si videbatur (Οριστ. Παρατατικού)
Απόδοση: praedicabat (Οριστ. Παρατατικού)
Ο υποθετικός λόγος εκφράζει το 1ο είδος: Ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν.

Μετατροπή του Υποθετικού Λόγου στα άλλα είδη:
Ανοικτή υπόθεση στο παρόν: si videtur – praedicat (Ορ. Ενεστώτα)
Ανοικτή υπόθεση στο μέλλον:  si videbitur – praedicabit (Ορ. Μέλλοντα)
Μη πραγματικό στο παρόν: si videretur – praedicaret (Υποτ. Παρατατικού)
Μη πραγματικό στο παρελθόν: si visum esset – praedicavisset (Υποτ. Υπερσυντ.)
Υπόθεση πιθανή ή δυνατή: si videatur – praedicet (Υποτ. Ενεστώτα)

Ανάλυση Μετοχών στα Λατινικά

Ανάλυση μετοχών σε δευτερεύουσες προτάσεις

Χρονική μετοχή

Ενεστώτας (σύγχρονο)
ιστορ. ή διηγηματ. cum + υποτακτ. παρατ. ενεργ. φωνής
dum + οριστ. ενεστ. ενεργ. φωνής

Π.χ. is Gallos abeuntes secutus est (21) / is Gallos, cum abirent, secutus est / is Gallos, dum abeunt, secutus est
rediens:   dum redis  (28)
Νοn tibi ingredienti cecidit? (43) / Νοn tibi cecidit, cum ingredereris? /Νοn tibi cecidit, dum ingrederis?

Παρακείμενος (προτερόχρονο)
ιστορ. ή διηγηματ. cum + υποτακτ. υπερσυντ. παθητ. φωνής 
postquam + οριστ. παρακειμ. παθητ. φωνής

Π.χ. interrogātus (40) : cum interrogātus esset/ postquam interrogatus est
vocatus Brutus venit (49) :  cum Brutus vocatus esset, venit/  postquam Brutus vocatus est, venit

Αιτιολογική μετοχή

Ενεστώτας
quod + οριστ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. φωνής (αντικειμενική αιτιολογία) 
quod + υποτακτ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. φωνής (υποκειμενική αιτιολογία) 
cum + υποτακτ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. φωνής (αιτιολογία που είναι αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας). 

Π.χ. eί desideranti legit (27) /  legit ei, quod desiderabat legit  / ei, quod (cum) desideraret

Παρακείμενος
quod + οριστ. παρακειμ. ή υπερσυντ. παθητ. φωνής (αντικειμενική αιτιολογία) 
quod + υποτ. παρακειμ. ή υπερσυντ. παθητ. φωνής (υποκειμενική αιτιολογία) 
cum + υποτακτ. παρακειμ. ή υπερσυντ. παθητ. φωνής (αιτιολογία που είναι αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας).

Π.χ.appensum: quod appensum est (21)
confisus (31) :  quod confisus est/ sit
permotus (31) : quod permotus est/sit
fessa, rogavit materteram (38) /quod fessa erat, rogavit materteram /quod (cum) fessa esset, rogavit materteram
Gallus, periculum veritus, constituit (45) /Gallus, quod periculum veritus erat, constituit / Gallus, quod (cum) periculum veritus esset, constituit

Μέλλοντας 
quod + οριστ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. περιφραστ. συζυγίας (αντικειμ. αιτιολογία) 
quod + υποτ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. περιφραστ. συζυγίας (υποκειμενική αιτιο¬λογία) 
cum + υποτακτ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. περιφραστ. συζυγίας (αιτιολογία που είναι αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας). 

Π.χ.. obvia turba quasi moriturum eum miseratur (20) / obvia turba eum miseratur, quod moriturus sit

Εναντιωματική μετοχή

Ενεστώτας
etsi + οριστ. ενεστ. ή παρατ. ενεργητ. φωνής 
licet + υποτακτ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. φωνής

Π.χ. absens dictator est factus (21)    / etsi aberat, dictator est factus  / licet abesset, dictator est factus.

Αναφορική (Επιθετική) μετοχή

Ενεστώτας
qui, quae, quod (το γένος και ο αριθμός της οποίας καθορίζονται από το υποκείμενο της μτχ.) + οριστ. ενεστ. ή παρατ. ενεργ. φωνής. 

Π.χ.  praesentes fructus neglegamus (22) : neglegamus fructus, qui praesunt
interroganti :  qui interrogabat  (23)
quaerenti :  qui quaerebat  (24)
desideranti :  qui desiderabat  (27)
coniurationem nascentem confirmaverunt (42) / coniurationem, quae nascebatur, confirmaverunt

Παρακείμενος 
quί, quae, quod + οριστ. παρακειμ. ή υπερσυντ. παθητ. φωνής. 

Π.χ.ίn exiliο fuerat propter praedam nοn aequo iure divisam (21) / ίn exiliο fuerat propter praedam, quae nοn aequo ίure divisa erat
cohibitae :   quae cohibitae sunt (23)
indignatus : quod indignatus erat (24)
aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum (30) :  quod aut in Asia susceptum est aut ex Asia deportatum est.
magnum pondus auri missum attulissent (36) / magnum pondus auri, quod missum erat, attulissent
epistulam conscriptam  (45) :  quae conscripta est
emissa (48) : quae emissa erat
instinctam :    quae  instincta erat

Ιδιόμορφη χρονική μετοχή

Υποκείμενο αφαιρετικής απολύτου -> υποκείμενο ρήματος χρονικής πρὀτασης
Κατηγορηματικός προσδιορισμός -> κατηγορούμενο
Cum + υποτακτ. Παρατατ. Sum
Dum + οριστ. Ενεστ. sum



Ανάλυση μετοχών σε προτάσεις στα κείμενα των Λατινικών (Γ΄ Λυκείου)

[Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών 2015-2016]

Εναντιωματικές Μετοχές

Κείμενο 21
absens: Εναντιωματική Μετοχή, Ενεστώτα, με ρήμα εξάρτησης Ιστορικού χρόνου (factus est: Παρακείμενος). Η μετοχή δηλώνει το σύγχρονο, με την πράξη που εκφράζει το ρήμα εξάρτησης, και θα μετατραπεί σε χρόνο Παρατατικό.

etsi aberat (Οριστική Παρατατικού)
licet abesset (Υποτακτική Παρατατικού)

Αιτιολογικές Μετοχές

Κείμενο 3
iratus: Αιτιολογική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο. Εξαρτάται από ρήμα Αρκτικού χρόνου: urget (ΕΝΣ), οπότε θα τραπεί σε χρόνο Παρακείμενο, ώστε να δηλωθεί το προτερόχρονο.

quod iratus est (Οριστική Παρακειμένου. Αντικειμενική Αιτιολογία)

Προσέχουμε, ωστόσο, ότι το iratus μπορεί να εκληφθεί ως επίθετο, οπότε λειτουργεί ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου.

Κείμενο 20
moriturum: Αιτιολογική Μετοχή Υποθετικής Αιτιολογίας, Μέλλοντα, που δηλώνει το Υστερόχρονο.

cum moriturus esset (cum + Υποτακτική Παρατατικού Ενεργητικής Περιφραστικής Συζυγίας, για να δηλωθεί το Υστερόχρονο, καθώς έχουμε έμμεση εξάρτηση από ιστορικό χρόνο delatus est)

quasi moriturus esset (Υποθετική Παραβολική Πρόταση. Εισαγωγή με υποθετικό παραβολικό σύνδεσμο (quasi) και εκφορά με Υποτακτική, καθώς η σύγκριση αφορά μια υποθετική κατάσταση, και ειδικότερα Υποτακτική Παρατατικού Ενεργητικής Περιφραστικής Συζυγίας, για να δηλωθεί το Υστερόχρονο, καθώς έχουμε έμμεση εξάρτηση από ιστορικό χρόνο delatus est)

Κείμενο 21
appensum: Αιτιολογική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο. Εξαρτάται από ρήμα Ιστορικού χρόνου: dedit (ΠΡΚ), οπότε θα τραπεί σε χρόνο Υπερσυντέλικο, ώστε να δηλωθεί το προτερόχρονο.

quod illic appensum erat (Οριστική Υπερσυντέλικου. Αντικειμενική Αιτιολογία)

quod illic appensum esset (Υποτακτική Υπερσυντέλικου. Υποκειμενική / Υποθετική Αιτιολογία)

cum illic appensum esset (Υποτακτική Υπερσυντέλικου. Η αιτιολογία παρουσιάζεται ως αποτέλεσμα μιας εσωτερικής λογικής διεργασίας)

Κείμενο 24
indignatus: Αιτιολογική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο. Εξαρτάται από ρήμα Ιστορικού χρόνου: inquit (ΠΡΚ), οπότε θα τραπεί σε χρόνο Υπερσυντέλικο, ώστε να δηλωθεί το προτερόχρονο.

quod Ennius indignatus erat (ΟριστΥπερσυντέλικου. Αντικειμενική Αιτιολογία)
quod Ennius indignatus esset (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Υποκειμενική Αιτιολογία)
cum Ennius indignatus esset (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Εσωτερική λογική διεργασία)

Κείμενο 27
desideranti: Αιτιολογική Μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το Σύγχρονο. Εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (legit: Παρακείμενος), οπότε θα τραπεί σε χρόνο Παρατατικό, ώστε να δηλωθεί το σύγχρονο στο παρελθόν.

quod desiderabat (Οριστ. Παρατατικού. Αντικειμενική Αιτιολογία)
quod desideraret  (Υποτ. Παρατατικού. Υποκειμενική Αιτιολογία)
cum desideraret  (Υποτ. Παρατατικού. Αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας)

Κείμενο 31
confisus: Αιτιολογική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο. Εξαρτάται από Ιστορικό χρόνο: ruit (ΠΡΚ), οπότε θα τραπεί σε χρόνο Υπερσυντέλικο, ώστε να δηλωθεί το προτερόχρονο.

quod confisus erat     (Οριστ. Υπερυντέλικου. Αντικειμενική Αιτιολογία)
quod confisus esset    (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Υποκειμενική Αιτιολογία)
cum confisus esset     (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Εσωτερική λογική διεργασία)

permotus: Αιτιολογική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο. Εξαρτάται από Ιστορικό χρόνο: ruit (ΠΡΚ), οπότε θα τραπεί σε χρόνο Υπερσυντέλικο, ώστε να δηλωθεί το προτερόχρονο.

quod permotus erat   (Οριστική Υπερσυντέλικου. Αντικειμενική Αιτιολογία)
quod permotus esset  (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Υποκειμενική Αιτιολογία)
cum permotus esset   (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Εσωτερική λογική διεργασία)

Κείμενο 38
fessa: Αιτιολογική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο. Εξαρτάται από Ιστορικό χρόνο: rogavit (ΠΡΚ), οπότε θα τραπεί σε χρόνο Υπερσυντέλικο, ώστε να δηλωθεί το προτερόχρονο.

quod fessa erat          (Οριστ. Υπερσυντέλικου. Αντικειμενική Αιτιολογία)
quod fessa esset         (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Υποκειμενική Αιτιολογία)
cum fessa esset           (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Εσωτερική λογική διεργασία)

Κείμενο 45
veritus: Αιτιολογική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο. Εξάρτηση από Ιστορικό χρόνο: constituit (ΠΡΚ) (Ιστορικός Ενεστώτας σύμφωνα με το Χρήστο Κανελλόπουλο). Η μετοχή θα τραπεί σε χρόνο Υπερσυντέλικο, ώστε να δηλωθεί το προτερόχρονο.

quod veritus erat       (Οριστ. Υπερσυντέλικου. Αντικειμενική Αιτιολογία)
quod veritus esset      (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Υποκειμενική Αιτιολογία)
cum veritus esset        (Υποτ. Υπερσυντέλικου. Εσωτερική λογική διεργασία)

Υποθετικές Μετοχές

Κείμενο 45
intercepta: Υποθετική Μετοχή, Γνήσια Αφαιρετική Απόλυτη, Παρακειμένου, που σχηματίζει εξαρτημένο υποθετικό λόγο.
intercepta epistula – ne ... cognoscantur (Βουλητική Πρόταση)

Εξαρτημένος Υποθετικός Λόγος
Si intercepta sit (Υποτακτική Παρακειμένου) – ne cognoscantur (Υποτ. Παθ. Ενεστώτα)

Ευθύς Υποθετικός Λόγος
Si intercepta erit (Οριστ. Συντ. Μέλλοντα) – ne cognoscantur (ne + Υποτ. Ενεστώτα, που ισοδυναμεί με Αποτρεπτική Υποτακτική)
Ο Υποθετικός Λόγος που σχηματίζεται ανήκει στο πρώτο είδος: Ανοικτή Υπόθεση στο μέλλον.

Χρονικές Μετοχές

Κείμενο 20
exclusus: Χρονική (αιτιολογική) Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο.

cum exclusus esset (ιστορικός cum + Υποτ. Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν, σύμφωνα με τους κανόνες της Ακολουθίας των Χρόνων, με εξάρτηση από ιστορικό χρόνο recesserat)

discurrens: Χρονική Μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το σύγχρονο

dum discurrit (dum + Οριστική Ενεστώτα. Μια συνεχιζόμενη πράξη, στη διάρκεια της οποίας συμβαίνει μια άλλη.)

extractum: Χρονική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο.

postquam extractus est (postquam + Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν)

Κείμενο 21
abeuntes: Χρονική Μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το σύγχρονο
dum iam abeunt (dum + Οριστική Ενεστώτα. Μια συνεχιζόμενη πράξη, στη διάρκεια της οποίας συμβαίνει μια άλλη.)
cum abirent (ιστορικός cum + Υποτακτική Παρατατικού. Με βάση την Ακολουθία των Χρόνων, το Σύγχρονο στο Παρελθόν, δηλώνεται με Υποτ. Πρτ., όταν έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο: secutus est: Οριστ. Παρακειμένου)

rogatus: Χρονική Μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο

postquam rogatus est (postquam + Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν)
cum rogatus esset (ιστορικός cum + Υποτ. Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν, σύμφωνα με τους κανόνες της Ακολουθίας των Χρόνων, με εξάρτηση από ιστορικό χρόνο reversus est)

Κείμενο 25
ostendens: Χρονική μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το σύγχρονο.

dum ostendit (dum + Οριστική Ενεστώτα)
cum ostenderet (ιστορικός cum + Υποτ. Παρατατικού, σύγχρονο στο παρελθόν, με εξάρτηση από ιστορικό χρόνο inquit)

Κείμενο 43
ingredienti: Χρονική μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το σύγχρονο

dum ingrederis (dum + Οριστική Ενεστώτα = Σύγχρονο)
cum ingredereris (ιστορικός cum + Υποτ. Παρατατικού = Σύγχρονο στο παρελθόν, με εξάρτηση ιστορικού χρόνου cecidit / Ακολουθία των χρόνων)

Κείμενο 44
exulantem: Χρονική μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το σύγχρονο

dum exulat (dum + Οριστ. Ενεστώτα = σύγχρονο)
cum exularet (ιστορικός cum + Υποτ. Παρατατικού = σύγχρονο στο παρελθόν, εξάρτηση από ιστορικό χρόνο dixisse)

Ιδιόμορφη Απόλυτη Αφαιρετική Μετοχή

Κείμενο 21
Brenno duce: Ιδιόμορφη Αφαιρετική Απόλυτη Χρονική μετοχή, που δηλώνει το σύγχρονο

dum Brennus dux est (dum + Οριστική Ενεστώτα = σύγχρονο)    
cum Brennus dux erat (χρονικός cum + Οριστική Παρατατικού)
cum Brennus dux esset (ιστορικός cum + Υποτ. Παρατατικού, σύγχρονο στο παρελθόν, εξάρτηση από ιστορικό χρόνο everterunt)

Νόθη Αφαιρετική Απόλυτη Χρονική Μετοχή

Κείμενο 21
deletis legionibus [a Gallis]: Νόθη αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο. Εξαρτάται από ιστορικό χρόνο: everterunt (ΠΡΚ).

postquam Galli legiones deleverunt  (postquam + Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν)

cum Galli legiones delevissent (ιστορικός cum + Υποτακτική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο)

quibus interemptis [a Camillo]: Νόθη αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο. Εξαρτάται από ιστορικό χρόνο: recepit (ΠΡΚ).

postquam Camillus eos interemit (postquam + Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν)

cum Camillus eos interemisset (ιστορικός cum + Υποτακτική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο)

Κείμενο 29
audita salutatione [a Caesare]: Νόθη αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο. Εξαρτάται από ιστορικό χρόνο: dixit (ΠΡΚ).

postquam Caesar salutationem audivit (postquam + Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν)

cum Caesar salutationem audivisset (ιστορικός cum + Υποτακτική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο)

Κείμενο 34
abiectis armis [a praedonibus]: Νόθη αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο. Εξαρτάται από ιστορικό χρόνο: appropinquaverunt (ΠΡΚ).

postquam praedones arma abiecerunt (postquam + Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο)

cum praedones aram abiecissent (ιστορικός cum + Υποτακτική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο)

Γνήσια Αφαιρετική Απόλυτη Χρονική Μετοχή

Κείμενο 23
occiso Scriboniano: Γνήσια αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το προτερόχρονο. Εξαρτάται από ιστορικό χρόνο: trahebatur (ΠΡΤ).

postquam Scribonianus occisus est (postquam + Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο)

cum Scribonianus occisus esset (ιστορικός cum + Υποτακτική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο)

Επιθετικές Μετοχές

Κείμενο 11
natus: Επιθετική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο και προσδιορίζει τη λέξη Hannibal.

qui natus erat (Οριστική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο, superavit)

Κείμενο 20
preatenta: Επιθετική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο και προσδιορίζει τη λέξη vela

quae praetenta erant (Οριστική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο, abdidit)

Κείμενο 21
divisam: Επιθετική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο και προσδιορίζει τη λέξη praedam

quae non divisa erat (Οριστική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο, factus est/fuerat)

Κείμενο 24
quaerenti: Επιθετική μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το Σύγχρονο και προσδιορίζει τη λέξη eique

qui quaerebat (Οριστική Παρατατικού, για να δηλωθεί το σύγχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο dixisset)

Κείμενο 29
tenens: Επιθετική μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το Σύγχρονο και προσδιορίζει τη λέξη homo

qui tenebat (Οριστική Παρατατικού, για να δηλωθεί το σύγχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο occurrit)

Κείμενο 31
natus: Επιθετική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο και προσδιορίζει τη λέξη TManlius

qui natus erat (Οριστική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο praefuit)

Κείμενο 36
missum: Επιθετική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο και προσδιορίζει τη λέξη pondus

quod missum erat (Οριστική Υπερσυντελίκου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο στο παρελθόν, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο attulissent)

Κείμενο 38
congruens: Επιθετική μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το Σύγχρονο και προσδιορίζει τη λέξη vox

quae congruebat (Οριστική Παρατατικού, για να δηλωθεί το σύγχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο audiretur)

Κείμενο 42
nascentem: Επιθετική μετοχή, Ενεστώτα, που δηλώνει το Σύγχρονο και προσδιορίζει τη λέξη coniurationem

que nascebatur (Οριστική Παρατατικού, για να δηλωθεί το σύγχρονο στο παρελθόν, αφού έχουμε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο confirmaverunt)

Κείμενο 45
conscriptam: Επιθετική μετοχή, Παρακειμένου, που δηλώνει το Προτερόχρονο και προσδιορίζει τη λέξη epistulam

quae conscripta est (Οριστική Παρακειμένου, για να δηλωθεί το προτερόχρονο, αφού έχουμε εξάρτηση από Αρκτικό χρόνο mittit)