}

Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014

Ευριπίδου Ελένη - Δομή/Πλαγιότιτλοι/Σκιαγράφηση προσώπων

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

1Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 1 – 82

Ο τόπος της δράσης και τα πρόσωπα.
Η ταυτότητα της ηρωίδας.
Η Ελένη και τα βάσανά της στο παρελθόν.
Τα βάσανα της Ελένης στο παρόν.

ΕΛΕΝΗ: Σοφή, που έχει επίγνωση των γεγονότων, λογική, αντιμετωπίζει τη βούληση των θεών με σκεπτικισμό, υποταγμένη σε μια μοίρα που άλλοι έχουν ορίσει και η ίδια δεν είναι σε θέση να αντιδράσει, ευσεβής, παρά το ότι δε δείχνει να εκτιμά τους θεούς και τις επιλογές τους.

2Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 83-191

Η ταυτότητα του Τεύκρου.
Οι πληροφορίες του Τεύκρου στην Ελένη.
Ο σκοπός του ταξιδιού του Τεύκρου.

ΕΛΕΝΗ: Βρίσκεται σε τραγική θέση, ψύχραιμη, αξιοπρεπής.
ΤΕΥΚΡΟΣ: Τραγικό πρόσωπο, αφελής, ευγενικός, σέβεται τους κανόνες της φιλοξενίας, ευσεβής, απλός.


ΠΑΡΟΔΟΣ: ΣΤΙΧΟΙ 192 – 436

[192-288]
Στίχοι 192-195 (Προωδός) και 196-288 (Κομμός): Θρήνος της Ελένης
Α’ στροφή: Η επίκληση της Ελένης στις Σειρήνες και την Περσεφόνη.
Α’ αντιστροφή: Η είσοδος των γυναικών του Χορού.
Β’ στροφή: Οι συμφορές της Ελένης.
Β’ αντιστροφή: Η ανταπόκριση του Χορού.
[289-436]
Το παρελθόν της Ελένης και η απόγνωσή της για το μέλλον.
Η απόφαση της ηρωίδας να φύγει από τη ζωή και η επιτυχής παρέμβαση  του Χορού που τη συμβουλεύει να απευθυνθεί στη μάντισσα Θεονόη.
Ο θρήνος της Ελένης για τους νεκρούς και για την ολέθρια ομορφιά της.


Α’ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 

1Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 437 – 494
Η αυτοπαρουσίαση του Μενέλαου και το παρελθόν του.
Η παρούσα κατάσταση του Μενέλαου.

ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Απελπισμένος, έχει ηγετικές ικανότητες, δυστυχισμένος, γενναίος, προστατευτικός με τη γυναίκα του και τους συντρόφους του.

2Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 495 – 541

Ο Μενέλαος συναντά την αφιλόξενη Γερόντισσα

ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑ: Απότομη, προσβλητική προς το Μενέλαο, δε διστάζει να χειρονομήσει, δείχνει επιφανειακό ενδιαφέρον για τα πάθη του Μενέλαου, αφελής.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Διπλωμάτης, επίμονος, ευσυγκίνητος, λογικός.

3Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 542 – 575

Προβληματισμοί και αποφάσεις του Μενελάου

ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Λογικός, βρίσκεται σε σύγχυση, συμπαθής στους θεατές, επίμονος.


ΕΠΙΠΑΡΟΔΟΣ – Β’ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ

1Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 588 – 658

Η Ελένη επιστρέφει μαζί με το Χορό και αναφέρεται στη μαντεία της Θεονόης.
Η εμφάνιση του Μενέλαου.
Ο αναγνωρισμός Ελένης- Μενέλαου.

ΧΟΡΟΣ: Αναγγέλει τις ευχάριστες ειδήσεις που πήρε από τη Θεονόη η Ελένη σχετικά με το Μενέλαο, αναφέρει πρώτα τι δεν έχει συμβεί, δηλ. ότι ο Μενέλαος δεν πέθανε.
ΕΛΕΝΗ: Χαρούμενη, πρόσωπο τραγικό, πιστή και αφοσιωμένη στο Μενέλαο, όταν ο Μενέλαος δεν την πιστεύει νιώθει και πάλι δυστυχισμένη.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Δύσπιστος, πιστός στη σύζυγό του.

2Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 659 – 840

Η είσοδος του Αγγελιαφόρου και η ανακοίνωση για την ανάληψη του ειδώλου της Ελένης.
Ο Μενέλαος πείθεται ότι η Ελένη που έχει μπροστά του είναι η γυναίκα του.
Η Ελένη αφηγείται όσα έχουν συμβεί.
Ο Αγγελιαφόρος εκφράζει τη γνώμη του για τους θεούς, την αθωότητα της Ελένης και την ψευτιά που χαρακτηρίζει τη μαντική.

ΕΛΕΝΗ: Χαρούμενη, δικαιωμένη, αφοσιωμένη στο σύζυγό της, νιώθει ασφάλεια και σιγουριά.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Αρχικά βρίσκεται σε σύγχυση, έπειτα νιώθει χαρούμενος που έχει κοντά του τη γυναίκα του, καταριέται τον Πάρη.
ΑΓΓΕΛΙΑΦΟΡΟΣ: Απλός, λαϊκός, αυθόρμητος, αγενής, πιστός και αφοσιωμένος στον αφέντη του, λογικός.
ΧΟΡΟΣ: Χαρακτηρίζεται από ευαισθησία.

3Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 841-941

Τα παλιά πάθη του Μενέλαου και ο νέος κίνδυνος.
Το πρόβλημα της σωτηρίας και η πρόταση της Ελένης.

ΕΛΕΝΗ: Λυπημένη για τα πάθη του Μενέλαου, τρυφερή σύζυγος, λογική, πρόθυμη να ταπεινωθεί και να ριψοκινδυνεύσει.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Δύσπιστος ως προς τη συζυγική αφοσίωση της γυναίκας του, γενναίος, με αρετές και αυταπάρνηση.

4Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 942 – 1139

Η εμφάνιση της Θεονόης.
Η ικεσία της Ελένης.
Η ικεσία του Μενέλαου.
Η απόφαση της Θεονόης.

ΕΛΕΝΗ: Ταραγμένη, λογική, ανήσυχη για τον σύζυγό της, τραγικό πρόσωπο.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Αποφασιστικός, γενναίος και διατηρεί το ήθος του ομηρικού ήρωα.
ΘΕΟΝΟΗ: Ευσεβής, έντιμη, λογική, δίκαιη, ευαίσθητη, πονόψυχη.

5Η ΣΚΗΝΗ: ΣΤΙΧΟΙ 1140 – 1219

Το σχέδιο σωτηρίας.
Η προσευχή της Ελένης.

ΕΛΕΝΗ: Έξυπνη, τολμηρή, λογική, επινοητική, ευφυής, ευσεβής.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Παράτολμος, ριψοκίνδυνος, επιπόλαιος.


Α’ ΣΤΑΣΙΜΟ: ΣΤΙΧΟΙ 1220 – 1285

Α’ ΣΤΡΟΦΗ: Η επίκληση στο αηδόνι και οι συμφορές των Τρώων.
Α’ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ: Ο θρήνος για τους νικητές.
Β’ ΣΤΡΟΦΗ: Οι σκοτεινοί θεοί.
Β’ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ: Ο παραλογισμός του πολέμου.

ΧΟΡΟΣ: Χαρακτηρίζεται από φιλευσπλαχνία και ευαισθησία, αμερόληπτος, ο λόγος του αποκτά διαχρονική αξία.


Γ΄ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ: ΣΤΙΧΟΙ 1286 – 1424

Η είσοδος του Θεοκλύμενου και ο φόβος για πιθανή αρπαγή της Ελένης.
Το πένθος της Ελένης.
Το αίτημα της Ελένης.
Οι οδηγίες του Μενέλαου.
Η ολοκλήρωση της απάτης.

ΘΕΟΚΛΥΜΕΝΟΣ: Τραγική φυσιογνωμία, καχύποπτος, σκληρός, επιπόλαιος, αφελής.
ΕΛΕΝΗ: Ξέρει να υποκρίνεται, να χρησιμοποιεί το ψέμα και την εξαπάτηση, εύστροφη, πανούργα.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Καταφέρνει να εμπνεύσει εμπιστοσύνη, χωρίς να έχει άγχος για την έκβαση του σχεδίου.


Β’ ΣΤΑΣΙΜΟ: ΣΤΙΧΟΙ 1425 – 1499:

Α’ ΣΤΡΟΦΗ: Η περιπλάνηση της Δήμητρας σε αναζήτηση της Περσεφόνης.
Α’ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ: Οι ολέθριες συνέπειες της θλίψης της θεάς.
Β’ ΣΤΡΟΦΗ: Η παρηγοριά της Δήμητρας.
Β’ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ: Η ενοχή(;) της Ελένης και ο ρόλος των λατρευτικών τελετών.

ΧΟΡΟΣ: Δείχνει ευσέβεια, φιλική σχέση με την Ελένη.


Δ’ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ: ΣΤΙΧΟΙ 1500 – 1592

Τα νέα από το παλάτι.
Η παρέμβαση του Θεοκλύμενου και οι αντιδράσεις της Ελένης.
Οι οδηγίες του Θεοκλύμενου.
Η προσευχή του Μενελάου.

ΕΛΕΝΗ: Δυναμική, αποφασιστική, λογική, έξυπνη, πονηρή, ψύχραιμη.
ΘΕΟΚΛΥΜΕΝΟΣ: Δύσπιστος, κυριεύεται από το πάθος του για την Ελένη.
ΜΕΝΕΛΑΟΣ: Δείχνει ευσέβεια και πίστη στους θεούς.


Γ’ ΣΤΑΣΙΜΟ: ΣΤΙΧΟΙ 1593-1652

Α’ ΣΤΡΟΦΗ: Το καράβι της επιστροφής.
Α’ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ: Ο νόστος της Ελένης.
Β’ ΣΤΡΟΦΗ: Οι επιθυμίες του Χορού.
Β’ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ: Η επίκληση στους Διόσκουρους.

ΧΟΡΟΣ: Χαρακτηρίζονται από ανιδιοτέλεια, αισιοδοξία, ανθρωπισμό, νοσταλγούν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, αποτελούν παράδειγμα υποδειγματικής φιλίας.


ΕΞΟΔΟΣ: ΣΤΙΧΟΙ 1653 – 1778

Η ανακοίνωση της απόδρασης.
Η περιγραφή της απόδρασης και η σωτηρία του Αγγελιαφόρου.
Η αντίδραση του Θεοκλύμενου και η εμφάνιση των Διόσκουρων

ΑΓΓΕΛΙΑΦΟΡΟΣ: Πιστός και αφοσιωμένος στο βασιλιά, εξαπατημένος, οργισμένος, αγανακτισμένος.
ΘΕΟΚΛΥΜΕΝΟΣ: Ειρωνικός, δύσπιστος, του λείπει η εγρήγορση και η ικανότητα άμεσης αντίδρασης μπροστά στις δύσκολες καταστάσεις.
ΧΟΡΟΣ: Αγανακτισμένος, φοβάται για τη ζωή του αλλά δεν καταδικάζει την Ελένη.


0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου