Θέμα: Ειρήνη - Πόλεμος

ΕΙΡΗΝΗ-ΠΟΛΕΜΟΣ

Ειρήνη: Κατάσταση αγαθών σχέσεων και ομόνοιας ανάμεσα σε συγκροτημένες ομάδες ανθρώπων, ιδιαίτερα ανάμεσα σε κράτη

Είδη ειρήνης: α) ατομική, όταν η προσωπική ζωή του ατόμου δεν ταράζεται από προβλήματα και δυσάρεστες καταστάσεις, β) οικογενειακή όταν επικρατεί σύμπνοια και αρμονία ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, γ) εθνική, όταν επικρατεί ομοψυχία και ομοφροσύνη (λείπουν οι εμφύλιοι πόλεμοι, δ) παγκόσμια, όταν επικρατούν αρμονικές σχέσεις ανάμεσα στους λαούς

ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ

1. Βασική προϋπόθεση της ευημερίας και της προόδου των λαών

2. Μόνο σε περίοδο ειρήνης ο άνθρωπος προοδεύει και ολοκληρώνει την ευτυχία του

3. Εξασφάλιση και άσκηση της εργασίας

4. Αύξηση υλικών μέσων και πολλαπλασιασμός υλικών αγαθών

5. Ανάπτυξη οικονομικής ζωής και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου

6. Συστηματοποιείται η γνώση και η παιδεία γίνεται το ύψιστο αγαθό

7. Παρέχεται το δικαίωμα της μόρφωσης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης

8. Καλλιεργούνται τα γράμματα, οι τέχνες και οι επιστήμες

9. Ανέρχεται το πνευματικό και πολιτιστικό επίπεδο των λαών

10. Ευνοείται η θεμελίωση αρχών και αξιών

11. Διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία της κοινωνίας

12. Προωθείται η συνεργασία και επιλύονται μέσω του διαλόγου, μεγάλα εθνικά και παγκόσμια προβλήματα

Πόλεμος: η βίαιη επίλυση διαφορών ανάμεσα σε οργανωμένες ομάδες ή κράτη με όπλα.

Είδη πολέμου: αμυντικός, επιθετικός, απελευθερωτικός, συμβατικός, βιολογικός, χημικός, ένοπλος, πυρηνικός, παγκόσμιος, ψυχρός, ακήρυκτος κ.λ.π

Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο πόλεμος έχει τις ρίζες του στην ανθρώπινη φύση, οπότε είναι αναπόφευκτος. Άλλοι πάλι λένε ότι οφείλεται σε ένα πλέγμα εξωγενών παραγόντων. Το γεγονός πάντως είναι ότι ο πόλεμος συνιστά παγκόσμιο πρόβλημα και υπογραμμίζει τη συλλογική ευθύνη. Αποτελεί έκφραση του ανθρώπινου ενστίκτου της επιθετικότητας. Αποτελεί βίαιη καταπάτηση των δικαιωμάτων των λαών για αυτοδιάθεση και παράλογη προσπάθεια επίλυσης των διαφορών με ένοπλη σύγκρουση. Αντίθετα η ειρήνη είναι η κατάσταση συναδέλφωσης ανθρώπων και λαών, η αρμονική συμβίωση τους, ο αμοιβαίος σεβασμός των δικαιωμάτων, η απουσία κάθε είδους εχθροπραξιών.

ΑΙΤΙΑ

Οικονομικά

1. Το αναπτυξιακό χάσμα, η άνιση κατανομή πλούτου και ο διχασμός του πλανήτη σε πλούσιους και πένητες

2. Οι στρατιωτικές βιομηχανίες που υποθάλπουν συγκρούσεις και προκαλούν ανάφλεξη εστιών πολέμου με σκοπό την πώληση πολεμικών προϊόντων

3. Τα συμφέροντα των ισχυρών κρατών για τον έλεγχο των αγορών και την εκμετάλλευση των ενεργειακών και πλουτοπαραγωγικών πηγών

4. Η πληθυσμιακή έκρηξη, που οδηγεί σε μαζικές μετακινήσεις και αντιπαλότητα

Πνευματικά-Ιδεολογικά

1. Ο εθνικισμός, ο φανατισμός, η μισαλλοδοξία, ο ρατσισμός

2. Η πτώση και η αμφισβήτηση αρχών, ιδανικών και αξιών

3. Οι θρησκευτικές διαμάχες

4. Η απουσία κριτικής σκέψης, δημοκρατικών αρχών και διαλόγου

Πολιτικά

1. Η δίψα για εξουσία και η ακόρεστη ανθρώπινη φιλοδοξία

2. Οι πολιτικές σκοπιμότητες και η ανάμειξη σε εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών

3. Η πολιτική αστάθεια

4. Ο πατερναλισμός (=προστατευτισμός) ως πολιτική διείσδυσης

Ηθικά-Ψυχολογικά

1. Η αρχομανία, η πλεονεξία, το μίσος, η επιθετικότητα, η διαφθορά

2. Η κτητικότητα, η απληστία, η απουσία ανθρωπιστικού πνεύματος

3. Τα συμπλέγματα ανωτερότητας και υπεροχής των υπερδυνάμεων του πλανήτη

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Οικονομικές

1. Εξασθενεί η οικονομία

2. Τεράστιες υλικές ζημιές, φθορές δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας

3. Οικονομική εξαθλίωση

4. Υποβαθμίζεται το βιοτικό επίπεδο

5. Καταστρέφεται ο εθνικός πλούτος

Οικολογικές

1. Καταστρέφεται το φυσικό και οικιστικό περιβάλλον

2. Μολύνονται οι υδάτινοι πόροι

3. Αποψιλώνονται τα δάση

4. Προκαλούνται ασθένειες και γενετικές ανωμαλίες

5. Εξαπλώνονται ραδιενεργοί ρύποι σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου

Κοινωνικές-Πολιτιστικές

1. Καταλύεται η επικοινωνία των λαών

2. Προκαλούνται βίαιες δημογραφικές ανακατατάξεις

3. Ανατρέπεται η ομαλή λειτουργία των κοινωνικών θεσμών

4. Αποδεκατίζονται οι κοινωνίες

5. Καταστρέφονται μνημεία, αναστέλλεται η καλλιέργεια των γραμμάτων και των τεχνών

Ηθικές-Ψυχολογικές

1. Αποκτηνώνεται ο άνθρωπος και εντείνεται η κρίση αξιών

2. Τραυματίζεται η ψυχική ισορροπία

3. Καλλιεργείται ανασφάλεια, φόβος και αγωνία

4. Ευτελίζεται η αξιοπρέπεια και η αξία της ανθρώπινης ζωής

5. Αλλοτριώνονται και εκμαυλίζονται οι συνειδήσεις

6. Αφανίζονται μαζικά ανθρώπινες ζωές, τραυματίζονται ανεπανόρθωτα κορμιά και ψυχές αθώων θυμάτων

ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ-ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

1. Συνειδητοποίηση της αλήθειας, ότι ο πόλεμος δεν συμφέρει κανέναν, δεν λύνει προβλήματα, αντίθετα τα διογκώνει

2. Επιμονή των λαών στην ειρηνική διευθέτηση των διαφορών τους με το διάλογο

3. Προβολή του ανθρωπισμού και ανθρωπιστική παιδεία

4. Ενίσχυση των φορέων του Διεθνούς Δικαίου

5. Ταύτιση της ειρήνης με την ποιότητα ζωής

6. Στήριξη θεσμών που εδραιώνουν τη φιλία και συνεργασία των χωρών

7. Αποτροπή φανατισμού και λογική προσέγγιση των εστιών μίσους και εχθρότητας

8. Προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων

9. Διευθέτηση των διαφορών με δικαιοσύνη και διάλογο

Θέμα: Ολοκληρωτικό καθεστώς

ΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

    Ως ολοκληρωτικό καθεστώς ορίζεται η ανελεύθερη πολιτειακή κατάσταση σε ένα κράτος. Το καθεστώς αυτό ελέγχει και κατευθύνει άμεσα ή έμμεσα τις κοινωνικές δραστηριότητες των ατόμων. Καταργείται το κοινοβούλιο, φιμώνεται ο τύπος και επιβάλλεται αυστηρή λογοκρισία. 

    Ολοκληρωτισμός είναι ένας όρος που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να περιγράψουν το καθεστώς στο οποίο το κράτος ρυθμίζει σχεδόν κάθε πτυχή της δημόσιας και ιδιωτικής συμπεριφοράς. Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα κινητοποιούν ολόκληρους πληθυσμούς υπέρ του κράτους και της ιδεολογίας που αυτό εκφράζει, και δεν ανέχονται δραστηριότητες από άτομα ή ομάδες όπως εργατικά συνδικάτα, εκκλησίες και πολιτικά κόμματα που δεν κατευθύνεται προς τους κρατικούς στόχους. Διατηρούνται στην εξουσία με τη βοήθεια της μυστικής αστυνομίας, της προπαγάνδας, με τον περιορισμού της ελεύθερης συζήτησης, του διαλόγου και της κριτικής. 

    Η ολοκληρωτική εξουσία δεν πρέπει να συγχέεται ούτε να ταυτίζεται με την αυταρχική ή τη δικτατορική εξουσία. Η διαφορά δικτατορικού τύπου καθεστώς από το ολοκληρωτικό καθεστώς είναι ο προσωρινός χαρακτήρας της δικτατορίας από τον διαρκή και μόνιμο χαρακτήρα της δεύτερης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ολοκληρωτισμού είναι ως γνωστόν, το Ναζιστικό κράτος της Χιτλερικής Γερμανίας, το Φασιστικό κράτος του Μουσολίνι στην Ιταλία και το Σταλινικό κράτος στην Σοβιετική Ένωση. Σε αυτήν την μορφή κράτους λοιπόν, το κράτος απορροφά την κοινωνία, την υποτάσσει στους σκοπούς του και διεισδύει μέσα στα κοινωνικά στρώματα και καταργεί το δημόσιο βίο από τον ιδιωτικό. 

Τα κύρια γνωρίσματα είναι η ύπαρξη ενός και μοναδικού κόμματος, η σύγχυση κράτους και κοινωνίας ,ο κεντρικότατος ρόλος της (μοναδικής) ιδεολογίας, η καταπίεση και η τρομοκρατία που δεν αφορά τους αντιφρονούντες αλλά όλο τον πληθυσμό. Τα ολοκληρωτικά κινήματα μετατρέπουν την ισότητα σε ισοπέδωση. Έχουν σαν εργαλεία τους την προπαγάνδα, την (αλάθητη) ιδεολογία και το ψεύδος. Μαζί με την τρομοκρατία και τη διασπορά του τρόμου, σε όλες τις εκφάνσεις της στην δημόσια και ιδιωτική ζωή, κατασκευάζουν το φοβισμένο «άτομο». Το κόμμα στα ολοκληρωτικά καθεστώτα κατέχει το μονοπώλιο της πολιτικής δραστηριότητας. Σε αυτό εντάσσονται, στρατεύονται και επιλέγονται στις ανώτερες θέσεις οι πλέον συνειδητοί φανατικοί και αφοσιωμένοι οπαδοί του καθεστώτος. Ο ολοκληρωτικός δικτάτορας κυβερνάει τη χώρα του σαν ένας ξένος κατακτητής. Αντιμετωπίζει το φυσικό και βιομηχανικό πλούτο ακόμα και της δική του σαν μία πηγή λεηλασίας και ένα μέσο για να προετοιμάσει την επόμενη φάση στην επιθετική ανάπτυξη του καθεστώτος. 

    Η άσκηση της εξουσίας επιτυγχάνεται με διπλό τρόπο. Υπάρχει ορατή και αόρατη εξουσία. Ορατός είναι ο στρατός και η αστυνομία αλλά αόρατες είναι οι μυστικές υπηρεσίες. Το γνωστό «παρακράτος» στην Ελλάδα και αλλού, βασίζεται ακριβώς σε αυτήν την λογική. Ακόμα πριν ανέβει το κίνημα στην εξουσία έχει μία μυστική αστυνομία και διασυνδέσεις σε διάφορες χώρες. Τα κύρια καθήκοντά της είναι να διευθύνουν τις διακλαδώσεις του κινήματος, να οργανώνουν την πέμπτη φάλαγγα και να προετοιμάσουν το έδαφος με οποιεσδήποτε νόμιμες ή εκτός νόμου ενέργειες, με σκοπό την εγκαθίδρυση του Ολοκληρωτικού Ηγέτη. Ακόμα και όταν εξολοθρευθεί η οποιαδήποτε αντιπολίτευση, η μυστική αστυνομία συνεχίζει να δρά μέσα στην κοινωνία αθόρυβα και υποχθόνια, και να καθορίζει «αντικειμενικούς εχθρούς», για να υπάρχει ένα υποτιθέμενο αντίπαλο δέος στο ολοκληρωτικό καθεστώς . Η μυστική αστυνομία στην ουσία είναι «κράτος εν κράτει».

Θέμα: Μετανάστευση

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Μετανάστευση ονομάζεται η μετακίνηση πληθυσμιακών οµάδων από τη χώρα καταγωγής τους σε µία  άλλη, µε σκοπό την αναζήτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης. 

Προσφυγιά: Η Ύπατη Αρμοστεία  του ΟΗΕ ορίζει ότι ο όρος «πρόσφυγας» αποδίδεται σε όλους όσοι   εξαιτίας  εξωτερικών επιθέσεων, ξένης κατοχής ή κυριαρχίας, ή λόγω γεγονότων που διαταράσσουν τη δημόσια τάξη σε οποιαδήποτε περιοχή της χώρας ή  σε  ολόκληρη  χώρα  είναι  αναγκασμένοι  να  εγκαταλείψουν το συνήθη τόπο διαµονής  τους, για  να βρουν καταφύγιο σε  άλλη χώρα.

ΕΙΔΗ / MΜΟΡΦΕΣ MΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 

• Νόµιµη - Παράνοµη 

• Προσωρινή - Μόνιµη 

• Εσωτερική -  Εξωτερική 

• Πολιτική – Οικονομική  

• Αναγκαστική- Εκούσια 

• Οµαδική - Ατοµική

ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ MΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 

1. Ο υπερπληθυσµός, η ανέχεια  και η ανεργία στη χώρα καταγωγής των µεταναστών. 

2. Οι εμφύλιες συρράξεις, οι πόλεµοι, που δηµιουργούν κλίµα φόβου, ανησυχίας  και  ασφάλειας  και  διαταράσσουν την οικονοµική και κοινωνική ζωή. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον οι άνθρωποι δεν µπορούν 

3. να ασχοληθούν µε έργα που αποβλέπουν στην ατοµική τους ευημερία και προκοπή ούτε να ονειρεύονται το µέλλον των παιδιών τους. 

4. Τα καταπιεστικά/ αυταρχικά / θεοκρατικά καθεστώτα που διώκουν τους αντιφρονούντες (φυλακίσεις,   βασανιστήρια, εκτελέσεις, «εξαφανίσεις»). 

5. Η έλλειψη ευκαιριών για σπουδές, επαγγελµατική εξέλιξη ή επιχειρηματική δραστηριότητα.

ΑΠΟΤΕΛΕΣMΑΤΑ ΤΗΣ MΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 

Για τη χώρα υποδοχής  

Θετικά 

1. Η δηµογραφική ενίσχυση των πληθυσµιακών της δεδοµένων τη στιγµή που ο πληθυσµός της Ευρώπης γηράσκει και φθίνει λόγω υπογεννητικότητας. 

2. Η οικονοµική ανάπτυξη (άφθονη  και  φθηνή  εργατική  δύναµη, περισσότερα   έσοδα   για   τα   ασφαλιστικά  ταµεία, ανάληψη εργασιών  που  η  διεκπεραίωσή τους ήταν  δυσχερής λόγω άρνησης των ντόπιων να ασχοληθούν µε αυτές). 

3. Η ενίσχυση του µαθητικού  πληθυσµού  της  πρωτοβάθµιας  και δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης. 

4. Ανάπτυξη  και  εδραίωση  της  πολυπολιτισµικότητας - θεµελίωση  της κουλτούρας της  ανοχής  και   του   σεβασµού προς τη διαφορετικότητα.

Αρνητικά

1. Η εκδήλωση δυσαρµονίας στις σχέσεις αυτοχθόνων  και µεταναστών, η καλλιέργεια ρατσιστικής βίας. 

2. Η αύξηση  των φαινοµένων κοινωνικής παθογένειας (εγκληµατικότητα, πορνεία, ναρκωτικά). 

3. Η επικράτηση πολιτικής αστάθειας, η  ανάπτυξη ακραίων πολιτικών κινηµάτων που διακηρύττουν  την  εχθρότητά τους προς τους µετανάστες και δηµιουργούν ρατσιστικές οργανώσεις. 

4. Η χώρα υποδοχής των µεταναστών πρέπει να εκταµιεύει σηµαντικούς υλικούς πόρους για την εξασφάλιση  κατάλληλης υποδοµής και την οµαλή ένταξη των πληθυσµιακών αυτών οµάδων.

Για τους µετανάστες 

Θετικά

1. Ευκαιρίες για υλική ευηµερία, προκοπή, καλύτερους µισθούς. 

2. Πρόσβαση στην εκπαίδευση και στην υγειονοµική περίθαλψη. 

3. Ανάπτυξη οικονοµικής δραστηριότητας και στη χώρα καταγωγής τους µε την επένδυση των χρηµάτων τους.  

4. Γνωριµία και συνύπαρξη  µε άλλους λαούς, επικοινωνία διαφορετικών πολιτισµών. 

Αρνητικά

1. Βιώνουν αισθήµατα αποµόνωσης και αποξένωσης. 

2. Αντιµετωπίζουν το µίσος, την εχθρότητα, την καχυποψία, τις κατηγορίες και τις επικρίσεις από ένα µέρος  του αυτόχθονος πληθυσµού. 

3. Περιορίζεται η δυνατότητά τους να µιλούν τη γλώσσα τους και τα τηρούν τα δικά τους ήθη και έθιµα. 

4. Υφίστανται εκµετάλλευση  (πολύωρη εργασία µε χαµηλές αποδοχές, πολλές φορές χωρίς ασφάλιση,  παραβίαση των δικαιωµάτων τους).

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙMΕΤΩΠΙΣΗΣ

Από το άτοµο  

1. Ήθος, σεβασµός, ευαισθησία, ανθρωπισµός, ηθική και υλική συµπαράσταση. 

2. Φιλάνθρωπη αντιµετώπιση, υλική και ηθική. 

3. Σεβασµός της πολιτιστικής ιδιαιτερότητας των µεταναστών. 

4. Πρωτοβουλίες  για  την  ανακούφισή  τους  (έρανοι,  εκδηλώσεις προσφοράς τροφίµων, ρουχισµού κ.λπ.). 

Από το Κράτος  

1. Οργάνωση- προετοιµασία δοµών υποδοχής.  

2. Προγράµµατα ένταξης και προσαρµογής των µεταναστών. 

3. Προστασία και αξιοποίηση της πολιτισµικής ιδιαιτερότητάς τους. 

4. Ενηµέρωση και επιµόρφωση.  

5. Παραγωγική αξιοποίηση των µεταναστών  ανάλογα µε τις ικανότητες ή τις σπουδές τους στις χώρες προέλευσής τους. 

Από διεθνείς Οργανισµούς (ΟΗΕ, UNICEF, UNESCO, Ερυθρός Σταυρός κ.λπ.) 

1. Σεβασµός και εφαρµογή νοµοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώµατα. 

2. Ανθρωπιστική βοήθεια, οικονοµική ενίσχυση. 

3. Σωστός καταµερισµός µεταναστών ανά κράτος και περιοχή, µέτρα άµεσης περίθαλψης.

Θέμα: Ρατσισμός

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

Ρατσισμός ονομάζεται η μεροληπτική αντιμετώπιση εις βάρος ατόμων, ομάδων, φυλών. Είναι σύμφυτος με μισάνθρωπες ιδέες, και στο πλαίσιο του άτομα και ομάδες αντιμετωπίζονται βάσει προκαταλήψεων, τα άτομα εξομοιώνονται και ισοπεδώνονται οι ιδιαιτερότητες τους. Το φαινόμενο του ρατσισμού άπτεται κοινωνικών προκαταλήψεων και στερεοτύπων. Έτσι, παρά το γεγονός ότι σήμερα επιστημονικά η θεωρία του ρατσισμού έχει καταρριφθεί, οι ρατσιστικές θέσεις εξακολουθούν να διακηρύσσονται έντονα. Αν και όλες οι κοινωνίες και οι φυλές έχουν να επιδείξουν κάποιες ρατσιστικές εκδηλώσεις, ωστόσο κάποιες, λόγω πολιτιστικού επιπέδου, πρόσκεινται φιλικά σε διαφορετικούς πολιτισμούς και συνυπάρχουν με αυτούς.

ΕΙΔΗ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ 

• Ο φυλετικός ρατσισμός: διακηρύσσει την ανωτερότητα μιας φυλής  σε σχέση με κάποια άλλη ή με το σύνολο των άλλων φυλών. Π.χ. η διακήρυξη της πίστης ότι η Άρεια φυλή που προσπάθησε να εδραιώσει η ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ, είναι ανώτερη από την εβραϊκή ,τη μαύρη, τη φυλή των Τσιγγάνων κ.λ.π. 

• Ο κοινωνικός ρατσισμός: διακηρύσσει την ανωτερότητα μιας κοινωνικής ομάδας σε σχέση με κάποια άλλη . Στο στόχαστρο του κοινωνικού ρατσισμού βρίσκονται θρησκευτικές μειονότητες, ομοφυλόφιλοι, άνθρωποι με ειδικές ανάγκες, φορείς ανίατων ασθενειών κ.α.

ΑΙΤΙΑ  ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ

1. Ο έμφυτος ανθρώπινος εγωισμός που οδηγεί πολλούς στην ανάδειξη των στοιχείων εκείνων ου προβάλλουν τη διαφορετικότητά του.

2. Τα οξυμμένα κοινωνικά προβλήματα ,όπως είναι η ανεργία , η φτώχεια και η ανέχεια.

3. Τα οικονομικά και πολιτικά  προβλήματα που τροφοδοτούν τις κοινωνικές ανισότητες.

4. Τα κάθε μορφής συμφέροντα και η επιθυμία ατόμων και λαών να επιβληθούν στους άλλους, με σκοπό την απόκτηση «εξουσίας» ή την εδραίωση της «εξουσίας» που ήδη κατέχουν.  

5. Ο βαθμός επιρροής των θρησκευτικών δοξασιών στο τρόπο σκέψης των ανθρώπων, μπορεί να οδηγήσει σε θρησκευτική μισαλλοδοξία και θρησκευτικό πόλεμο.

6. Η έλλειψη παιδείας ,που υποβοηθά την προκατάληψη,τη μισαλλοδοξία και το συντηρητισμό. 

7. Η κρίση των αξιών και η απουσία ανθρωπιστικών οραμάτων .

8. Οι γενικευμένες παγκόσμιες ανακατατάξεις που δεν χωνεύονται από τους λαούς με υγιή τρόπο.

9. Τα Μ.Μ.Ε. που προβάλλουν πρότυπα και στερεότυπα ,τα οποία καλλιεργούν τον εθνικισμό και τη μισαλλοδοξία.

10. Η καλλιέργεια του εθνικισμού μέσα από το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ 

1. Τα άτομα και οι λαοί αποδέχονται σκοταδιστικές και μισαλλόδοξες απόψεις και υποδουλώνονται σε προκαταλήψεις και στερεότυπα.

2. Αναπτύσσονται μισάνθρωπα συναισθήματα.

3. Περιθωριοποιούνται άτομα και κοινωνικές ομάδες .

4. Αυξάνεται η βία και η εγκληματικότητα.

5. Οι λαοί οδηγούνται σε πολέμους και χάνουν την κοινωνική ειρήνη και ισορροπία.

6. Περιορίζεται η πολιτιστική ανάπτυξη των λαών.

7. Καταπιέζονται μειονότητες και οικονομικοί μετανάστες και πρόσφυγες.

8. Καταλύεται η έννοια της Δημοκρατίας 

9. Οι λαοί περιχαρακώνονται πολιτιστικά 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ 

1. Επέμβαση των διεθνών οργανισμών, με σκοπό την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης.

2. Κινητοποίηση της πνευματικής ηγεσίας των λαών για την πάταξη της μισαλλοδοξίας και των προκαταλήψεων.

3. Ανάπτυξη της ανθρωπιστικής παιδείας και η καθιέρωση ειδικών μαθημάτων για την ανοχή της διαφορετικότητας όλων των ατόμων και των λαών.

4. Η προβολή από τα Μ.Μ.Ε προγραμμάτων, ντοκιμαντέρ , συζητήσεων κ.ά. που θα ευαισθητοποιούν τους πολίτες για τα προβλήματα που δημιουργεί στις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους οι ρατσιστικές απόψεις και δοξασίες . 

5. Οι κρατικές καμπάνιες για την ενημέρωση των πολιτών και την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης τους.

Θέμα: Βία - Φανατισμός - Δογματισμός

ΒΙΑ - ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΣ  - ΔΟΓΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ;

1. η κρίση των θεσμών και των ηθικών αξιών

2. η τάση για εύκολο πλουτισμό

3. η κοινωνική αδικία

4. η ανεργία και η φτώχεια

5. η διάδοση των ναρκωτικών 

6. η θεοποίηση της βίας από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο

7. οι οικονομικοί ανταγωνισμοί

8. τα πολιτικά πάθη

9. ο κλονισμός της σύγχρονης οικογένειας

10. η έλλειψη κάθε ηθικού φραγμού

11. η έλλειψη ιδανικών

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΕΙ Η ΒΙΑ;

1. να επιβάλλονται αυστηρές ποινές

2. να συνεργάζονται τα κράτη για την πρόληψη και την πάταξη της βίας

3. να εντείνουν τις προσπάθειες τους το σχολείο και η πολιτεία στην ανθρωποκεντρική διάπλαση των νέων

4. να δοθούν στους νέους ευκαιρίες για δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου τους

5. να καταπολεμηθεί η ανεργία των νέων

6. να δοθούν σ’ όλους τους νέους ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης σε όλους τους τομείς δραστηριότητας

7. να επιλυθούν τα κοινωνικά προβλήματα από το κράτος

8. να καταπολεμηθεί η διάδοση ναρκωτικών

9. να εφαρμόσει η πολιτεία μια κοινωνική πολιτική (ίσες ευκαιρίες εργασίας, μόρφωσης, διασκέδασης).

ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΣ - ΔΟΓΜΑΤΙΣΜΟΣ

Δογματισμός: Η αδιάλλακτη υποστήριξη μιας γνώμης, αρχής ή αξιώματος χωρίς καμιά αιτιολόγηση ή απόδειξη και χωρίς διάθεση για διάλογο, αμφισβήτηση και κριτική.

Φανατισμός: Η υπερβολική προσήλωση και υποστήριξη κάποιας πίστης, αρχής, ιδέας και η απόρριψη με πάθος και υστερία κάθε αντίθετης θέσης και άποψης.

ΜΟΡΦΕΣ - ΕΙΔΗ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΥ

• Θρησκευτικός - θρησκομανία, θρησκοληψία.

• Εθνικός - σοβινισμός, εθνικισμός.

• Φυλετικός  ρατσισμός.

• Ιδεολογικός δογματισμός.

• Επιστημονικός - μονομέρεια πνευματική.

• Αθλητικός - χουλιγκανισμός.

ΑΙΤΙΑ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΥ

1. Ημιμάθεια, απαιδευσία.

2. Έλλειψη αυτογνωσίας και αυτοπεποίθησης.

3. Απουσία ολοκληρωμένης προσωπικότητας.

4. Ιδεοληψία, αυθεντία, ιδεολογική σύγχυση.

5. Κακή αγωγή.

6. Προπαγάνδα πολιτικών, θρησκευτικών κ.ά. κέντρων.

7. Υπερβολικό ενδιαφέρον και προσκόλληση σε κάτι.

8. Τύπος, δημαγωγοί, μηχανισμοί προτύπων.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΥ - ΔΟΓΜΑΤΙΣΜΟΥ

1. Αδυναμία αναζήτησης της αλήθειας.

2. Αδιαλλαξία, μισαλλοδοξία, πνευματική στασιμότητα.

3. Μίσος, εμπάθεια, σκληρότητα (συναισθηματική ακαμψία).

4. Βία, επιθετικότητα, καταστροφή (αντικοινωνική συμπεριφορά).

5. Υπονόμευση κοινωνικής ηρεμίας, δημοκρατίας, ειρήνης,

6. Ατομικός εξευτελισμός, ταπείνωση, περιθωριοποίηση,

7. Δημιουργική δύναμη επιδίωξης και-πραγματοποίησης ηθικών σκοπών (υπεράσπιση πατρίδας, ελευθερίας, δημοκρατίας, ειρήνης, ιδανικών, αξιών).

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΥ

• Παιδεία, αγωγή, καλλιέργεια, ευρύτητα πνεύματος.

• Συνεργασία, διάλογος, μετριοπάθεια, συμβιβασμός.

• Καλλιέργεια αρετών: ευθύνη, σωφροσύνη, αυτοκυριαρχία, αυτοκριτική.

Θέμα: Τρομοκρατία

ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

Σύμφωνα με το λεξικό των Τεγόπουλου-Φυτράκη «Τρομοκρατία» είναι : 

α) η επικράτηση με τον τρόμο, β) η διακυβέρνηση με σκληρά και βίαια μέσα, γ) η χρησιμοποίηση βίας ή και απειλών βίας ιδιαίτερα για πολιτικούς σκοπούς.

Η διεθνής τρομοκρατία εξαπλώνεται πλέον σε πολλές χώρες σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο. Οι μεγάλες διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις συνεργάζονται με τοπικές με στόχο μεγάλα τρομοκρατικά χτυπήματα, με σκοπό η ανασφάλεια και ο τρόμος να εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον πλανήτη.

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ 

1. Βομβιστικές επιθέσεις σε δημόσια και μη κρατικά κτίρια.

2. Επιθέσεις αυτοκτονίας σε πολυσύχναστα σημεία πόλεων, ναούς, στρατόπεδα ,με σκοπό να υπάρξουν πολλά θύματα.

3. Βομβιστικές επιθέσεις σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.

4. Δολοφονίες και απαγωγές πολιτικών και οικονομικών παραγόντων.

5. Διασπορά προκηρύξεων και ειδήσεων στα Μέσα Μαζικής Πληροφόρησης για επικείμενο χτύπημα.

6. Απειλητικά τηλεφωνήματα σε εφημερίδες, περιοδικά, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς.

ΑΙΤΙΑ

1. Η επιβολή δια της βίας πολιτικών θέσεων .

2. Ο επηρεασμός πολιτικών εξελίξεων

3. Η φτώχεια και η ανέχεια που πλήττει όλο τον τρίτο κόσμο.

4. Ο θρησκευτικός φανατισμός που ωθεί στην τιμωρία των «απίστων».

5. Τα οικονομικά συμφέροντα .

6. Ο έλεγχος και η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών των χωρών του τρίτου κόσμου, από τις μεγάλες δυνάμεις του κόσμου (Η.Π.Α, Χώρες της Ε.Ε. κ.ά)

7. Η αδικία σε βάρος των μουσουλμανικών λαών.

8. Η υπεροπτική στάση των μεγάλων δυνάμεων απέναντι στους φτωχούς λαούς.

9. Οι τεράστιες κοινωνικές ανισότητες ανάμεσα σε κοινωνικές ομάδες της ίδιας χώρας.

10. Η μακροχρόνια καταπίεση των πολλών από τους λίγους.

11. Η «επιδρομή» πολυεθνικών εταιρειών στις χώρες του τρίτου κόσμου που απομυζούν το εργατικό δυναμικό τους.

12. Η χρηματοδότηση τρομοκρατικών ομάδων και οργανώσεων για την επίτευξη πολιτικών και οικονομικών στόχων από διεθνείς παράγοντες.

13. Η επικράτηση φονταμενταλιστικών και φανατικών απόψεων και ιδεών σε χώρες μουσουλμανικές κυρίως.

14. Η ελλιπής κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων και του πολιτισμού των αραβικών και ασιατικών χωρών από μέρους των χωρών του Δυτικού Πολιτισμού.

15. Το έλλειμμα της Δημοκρατίας που ακόμη διακρίνει πολλές χώρες του πλανήτη.

16. Οι συνωμοσίες Μυστικών Υπηρεσιών και κρατών μεγάλων δυνάμεων για τη δημιουργία κλίματος τρομοκρατίας με σκοπό τη χειραγώγηση των πολιτών (προβοκάτσια) και την επιβολή μέτρων προστασίας και ασφάλειας.

ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

1. Ο διεθνής διάλογος για την επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων.

2. Η ενδυνάμωση της Δημοκρατίας σε όλες τις χώρες - κράτη του πλανήτη.

3. Η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.

4. Η καταπολέμηση της φτώχειας και της ανέχειας στα φτωχά κράτη του πλανήτη.

5. Η ανακατανομή του παγκόσμιου πλούτου, για τον περιορισμό του αισθήματος της αδικίας .

6. Η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών από τις χώρες που τις διαθέτουν.

7. Η κατανόηση και ο σεβασμός των ιδιαιτεροτήτων και των πολιτισμικών διαφορών.

8. Η διάδοση της παιδείας και των ανθρωπιστικών αξιών.

9. Ο έλεγχος της διάθεσης όπλων και εκρηκτικών.

10. Η επικράτηση της παγκόσμιας ειρήνης.

Θέμα: Εθνικισμός - Πατριωτισμός

ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ-ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ

Ο όρος εθνικισμός, που προέρχεται από το όνομα εθνικός ,το οποίο ανάμεσα στις άλλες σημασίες που είχε αποκτήσει από την αρχαιότητα ακόμη και τη σημασία του ειδωλολάτρη, σημαίνει την παθολογική προσήλωση στο έθνος και στα εθνικά ιδεώδη και όταν ακόμη αυτά πραγματώνονται σε βάρος άλλων εθνών. Χωρίζει έτσι, τα έθνη σε ανώτερα και κατώτερα και δηλώνει τις επεκτατικές προθέσεις. Συνώνυμο του εθνικισμού είναι ο σοβινισμός. Ο όρος δεν πρέπει να συγχέεται με τον εθνισμό που δηλώνει τον αγνό πατριωτισμό , τη φιλοπατρία, τη συνείδηση ότι ανήκει κανείς σε κάποιο έθνος και μαζί το πατριωτικό αίσθημα που πηγάζει από αυτή τη συνείδηση. Γνώρισμα του εθνισμού είναι η προσήλωση στα ιδεώδη ενός έθνους ,χωρίς, ωστόσο, να περιφρονούνται ως υποδεέστερα τα άλλα έθνη. Δεν παρουσιάζει επεκτατικές τάσεις ,διακρίνεται από ευγένεια και υγεία κοινωνική. Δε διαιρεί τους λαούς ,αλλά τους ενώνει.

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ - ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ

• Μεταπολεμική Ευρώπη (1950-1990): ύφεση εθνικισμού, συμβίωση λαών-εθνών, περίοδος συμμαχιών και ψυχρού πολέμου, με ελάχιστα αυτονομιστικά κινήματα (Β. Ιρλανδία-Αγγλία, Βάσκοι-Ισπανοί).

• Πρόσφατη αφύπνιση ευρωπαϊκού εθνικισμού: 

• Διαμελισμός ενωμένης Γιουγκοσλαβίας και εμφύλιος πόλεμος. 

• Διάσπαση Σοβιετικής Ένωσης και εθνικιστικές συγκρούσεις. 

• Αποσχιστικές τάσεις στην Κεντρική Ευρώπη (Τσεχία, Σλοβακία, Β. Ιταλία). 

• Ρατσιστικές επιθέσεις κατά των ξένων στη Γερμανία. 

• Αναταραχές και απειλή γενικής ανάφλεξης στα Βαλκάνια. 

• Ένταση στις σχέσεις γειτονικών χωρών (Ελλάδα-Αλβανία, Σκόπια, Τουρκία).

ΑΙΤΙΑ ΑΝΑΒΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ

Σκοπιμότητες

1. Οικονομικά συμφέροντα μεγάλων κρατών και ισχυρών ομάδων.

2. Εκμετάλλευση και διαιώνιση κοινωνικών διαφορών. 

3. Ικανοποίηση ιμπεριαλιστικών τάσεων και επιδιώξεων. 

4. Πολιτική προσπάθεια αποπροσανατολισμού ομάδων και λαών. 

5. Μέσο επίλυσης προβλημάτων (ανεργία, βιομηχανία όπλων, εμπορικές ζώνες).

Ψυχολογικά

1. Θρησκευτικοί και ιδεολογικοί φανατισμοί.

2. Ομαδικά συμπλέγματα ανωτερότητας ή κατωτερότητας.

3. Σκόπιμη και κατευθυνόμενη προπαγάνδα κάθε μορφής.

4. Αλαζονεία της δύναμης, της προόδου, της υπεροχής.

Ιστορικά

1. Ιστορικές εκκρεμότητες γειτονικών κυρίως λαών.

2. Πολιτικές και πολιτισμικές διαφορές (τοπικιστικό πνεύμα).

3. Διαχρονική αδυναμία κατανόησης εθνικών ιδιαιτεροτήτων.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΕΘΝΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΕΞΑΡΣΗΣ

1. Ανθρώπινες απώλειες  από πολεμικές συρράξεις και εμφύλιες διαμάχες.

2. Οικονομικές (καταστροφή της οικονομίας)

3. Πνευματική οπισθοδρόμηση (δογματισμός, προγονοπληξία).

4. Ηθική στασιμότητα (σοβινισμός, ρατσισμός, φανατισμός, μισαλλοδοξία).

5. Διατάραξη εθνικής και κοινωνικής ειρήνης, εντάσεις, πόλεμοι.

6. Σπατάλη πολύτιμου εθνικού δυναμικού (έμψυχου και άψυχου).

7. Κίνδυνοι συρράξεων και εξαφάνισης των μικρών και αδύνατων λαών ή εθνικών ομάδων.

ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ 

Η ΑΞΙΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ Ο ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΛΑΟ

1. Προσδιορίζει την εθνική ταυτότητα που είναι σημαντική για τη συνοχή του συνόλου. Καθορίζει μια πολιτιστική ομοιογένεια που μας διαφοροποιεί δημιουργικά από τους άλλους λαούς.

2. Η συνείδηση της ιστορικότητας προσφέρει την αίσθηση της αυτοπεποίθησης στα μέλη της κοινότητας με συνακόλουθη την ασφάλεια που προκύπτει από τη γνώση του κοινού παρελθόντος. Παράλληλα ενεργοποιεί την αίσθηση του σκοπού, της συνέχειας και προβάλλει προοπτικές για το μέλλον.

3. Ικανοποιεί την ανάγκη του ανήκειν, τη συλλογικότητα και διευκολύνει τις κοινωνικές συναλλαγές με βάση την εμπιστοσύνη και την αλληλεγγύη που αναπτύσσονται ανάμεσα στα μέλη μιας εθνικής ομάδας.

4. Προτάσσει το κοινό καλό με αντίστοιχες αξίες που δημιουργεί.

5. Ενεργοποιεί το δυναμικό   μιας   χώρας   περιορίζοντας   την   αυθαιρεσία του ατομικού συμφέροντος

6. Λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για τα μέλη του συνόλου (και για τη νέα γενιά) που είναι καθοριστικό γεγονός σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης ,όπως οι σημερινές.

7. Προσφέρει ιδανικά απορρίπτοντας την υλιστική προσέγγιση του καταναλωτισμού.

8. Στρέφει την προσοχή μας στον πλούτο του παρελθόντος ξεφεύγοντας από την υπεραπλουστευτική  κυριαρχία του προσωρινού και του εφήμερου που επιβάλλουν οι σύγχρονες κοινωνίες.

9. Ωστόσο ο πατριωτισμός   δεν να αλλοιώνεται παράγοντας συντηρητικούς και εθνικιστικούς μύθους γεννώντας στερεότυπα ρατσιστικά εναντίον άλλων λαών και να καθηλώνεται σε απλοϊκά σχήματα που αρνούνται την εξέλιξη στο όνομα μιας υποτιθέμενης «εθνικής καθαρότητας».

Θέμα: Ελευθερία

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Είναι η αβίαστη έκφραση της βούλησης του ατόμου, χωρίς να παρεμποδίζεται το αντίστοιχο δικαίωμα των άλλων. Βασικό της γνώρισμα είναι η σχετικότητα της: η ελευθερία του ενός σταματά εκεί που αρχίζει του άλλου.

ΜΟΡΦΕΣ

• Εθνική ελευθερία: Είναι η μορφή εκείνη ελευθερίας κατά την οποία ένα έθνος διατηρεί την ανεξαρτησία του, δηλαδή είναι σε θέση να καθορίζει αυτόβουλα, χωρίς εξαναγκασμό και πίεση, την εσωτερική και εξωτερική του πολιτική.

• Φυσική ή ζωτική ελευθερία: Σημαίνει την αποδέσμευση του ανθρώπου από παράγοντες που του προκαλούν πόνο ή ενόχληση, και την άσκηση της φυσικής λειτουργίας να συμπεριφέρεται όπως επιθυμεί. Πηγάζει από την ικανοποίηση των βιολογικών του αναγκών, όπως η τροφή, η ανάπαυση, η άνεση, η ενδυμασία κ.ά.

• Ηθική ελευθερία: Είναι η απαλλαγή από τα πάθη και τις αδυναμίες μας, η αποδέσμευση από τον ίδιο μας τον εαυτό.

• Ατομικές ελευθερίες: Είναι τα δικαιώματα που έχει κάθε άτομο που βρίσκεται μέσα σε μια χώρα, είτε είναι πολίτης του κράτους αυτής είτε όχι. Στις ατομικές ελευθερίες υπάγονται το δικαίωμα ζωής, η ελευθερία λόγου, η προσωπική ελευθερία κ.ά.

• Πολιτικές ελευθερίες: Είναι οι ελευθερίες που έχουν μόνο οι πολίτες ενός κράτους. Συνήθως λέγονται πολιτικά δικαιώματα και περιλαμβάνουν το δικαίωμα του εκλέγειν, του εκλέγεσθαι κ. ά.

• Ελευθερία βουλήσεως: Είναι η ελευθερία εκλογής των αποφάσεων μας. Ενώ των προηγουμένων μορφών ελευθερίας την έλλειψη την αισθανόμαστε, δε συμβαίνει το ίδιο και με την ελευθερία της βούλησης. Το ότι παίρνουμε μια συγκεκριμένη απόφαση δε σημαίνει ότι τούτο είναι αποτέλεσμα της δικής μας βούλησης. Είναι δυνατό κάποιος εξωτερικός παράγοντας να μας επηρέασε και να καθόρισε τη λήψη της απόφασης μας, υποστηρίζουν οι αρνητές της ελευθερίας αυτής. Αυτό όμως δεν το αντιλαμβανόμαστε πάντα, γι' αυτό και η ελευθερία αυτή, που κείται στη βάση των άλλων επιμέρους ελευθεριών, είναι ασυνείδητη. Είναι από τις μορφές εκείνες που απασχόλησε πολύ την επιστημονική σκέψη και δέχτηκε διαμετρικά αντίθετες ερμηνείες.

ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Πολύ συχνά γίνεται λόγος για τη σημασία της ελευθερίας. Είναι ίσως το αγαθό που δέχτηκε τους περισσότερους επαίνους και θεωρήθηκε η προϋπόθεση των πάντων. Η ελευθερία δεν είναι μέσο. Αρχικά είναι σκοπός. Όλες οι προσπάθειες του ανθρώπου εκεί κατατείνουν: πως δηλαδή να απελευθερωθεί απ' οτιδήποτε την καταπιέζει. Όλη η ζωή του ανθρώπου είναι ένας αγώνας για την κατάκτηση και διατήρηση της ελευθερίας του. Αγωνίζεται εναντίον του περιβάλλοντος, φυσικού και κοινωνικού, για να απελευθερωθεί από τις πιέσεις που προέρχονται απ' αυτό. Η ελευθερία ως σταθερό πλαίσιο δράσης (εθνική, πολιτική, ατομική) είναι προϋπόθεση για κάθε πρόοδο του ανθρώπου.

• Ελευθερία και οικονομική πρόοδος: Οι οικονομικές δραστηριότητες του ανθρώπου, που του επιτρέπουν να αντιμετωπίζει τις υλικές του ανάγκες, είναι αποδοτικότερες όταν είναι ελεύθερος. Το άτομο που μπορεί να εκλέγει με δική του πρωτοβουλία την επαγγελματική του κατεύθυνση και να δρα χωρίς καταναγκασμό και πίεση, αξιοποιεί πληρέστερα τις ικανότητες του, αποδίδει περισσότερο και συνεπώς αναπτύσσεται οικονομικά. 

• Ελευθερία και πνευματική πρόοδος: Ελευθερία και πνευματική πρόοδος είναι δύο έννοιες πολύ στενά δεμένες μεταξύ τους. Η μια αποτελεί προϋπόθεση της άλλης. Η πνευματική πρόοδος και καλλιέργεια δεν επιτυγχάνονται, όταν η προσπάθεια που καταβάλλεται από το άτομο για την ανάπτυξη όλων των πνευματικών και ψυχικών ικανοτήτων του κατευθύνεται και επιβάλλεται από εξωτερικούς παράγοντες. Η έλλειψη εξαναγκασμού και ελέγχου, ο ελεύθερος στοχασμός είναι απαραίτητες προϋποθέσεις της πνευματικής καλλιέργειας. 

• Ελευθερία και ηθική πρόοδος: Η ελευθερία αποτελεί τον πυρήνα της ηθικής ζωής του ανθρώπου. 

• Ελευθερία και πολιτισμός: Όλη η ζωή του ανθρώπου -είπαμε παραπάνω-έχει ένα μοναδικό σκοπό: την απόκτηση και διατήρηση της ελευθερίας του. Το αποτέλεσμα του αγώνα του αυτού είναι ο πολιτισμός (τεχνικός και πνευματικός). Η πείνα, το κρύο, οι δυσκολίες της ζωής, η άγνοια κ.ά. είναι σημεία έλλειψης της ελευθερίας. Στην προσπάθεια του να καλύψει τις ελλείψεις αυτές ο άνθρωπος δημιούργησε την τεχνική και την οικονομία, την επιστήμη και την τέχνη, την ηθική και τη θρησκεία. Όλα αυτά τα πολιτιστικά στοιχεία, που είναι αποτέλεσμα των συνεχών προσπαθειών του για την κατάκτηση της ελευθερίας του, είναι σταθμοί και μέσα της ελευθερίας του.

Θέμα: Διεθνισμός - Παγκοσμιοποίηση

ΔΙΕΘΝΙΣΜΟΣ-ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ

Διεθνισμός: δόγμα της μαρξιστικής ιδεολογίας το οποίο έχει ως στόχο τη διεθνή αλληλεγγύη που θα επιτευχθεί με την ένωση των λαών και την κατάργηση των συνόρων. Κίνηση για την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και συνεννόησης και για την εξάλειψη των εθνικιστικών προκαταλήψεων. Ο όρος περιγράφει το οικονομικό φαινόμενο της απελευθέρωσης των αγορών, διεθνώς, και της δημιουργίας ενιαίων κανόνων στο εμπόριο και, ευρύτερα, στην οικονομική ζωή (φορολογία, κανόνες ανταγωνισμού, μοντέλα λειτουργίας των επιχειρήσεων και του δημόσιου τομέα). Κεφάλαια, εργαζόμενοι και εμπορεύματα κινούνται παντού ελεύθερα, με τον ίδιο τρόπο. Δημιουργείται έτσι μια σχετικά ομοιογενής παγκόσμια αγορά προϊόντων και υπηρεσιών. 

ΑΙΤΙΕΣ ΔΙΕΘΝΙΣΜΟΥ-ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

1. Οικονομικά συμφέροντα (πολυεθνικές εταιρίες, διεθνοποίηση οικονομίας)

2. Παγκοσμιοποίηση προβλημάτων: οικολογική καταστροφή, ανεργία, φτώχεια, αρρώστιες

3. Αυξημένες δυνατότητες επικοινωνίας (Internet, δορυφόροι)

4. Έκρηξη μέσων ενημέρωσης

5. Περιορισμός των αποστάσεων

6. Χρήση τεχνολογίας

7. Παρόμοιοι τρόποι ψυχαγωγίας/διασκέδασης, εργασίας, ενημέρωσης

8. Παρόμοιες συνθήκες ζωής

9. Τάση επικράτησης κοινής κουλτούρας (αμερικάνικη), γλώσσας (αγγλική), αυτοματοποίησης (ιαπωνική)...

10. Προβλήματα εξαιτίας εθνικιστικών εξάρσεων: ειρήνης, αναταραχές, πόλεμος...

11. Τεχνολογική εξέλιξη και ιδιαίτερα στην εξέλιξη των ηλεκτρονικών δικτύων (τηλεπικοινωνίες, Μ.Μ.Ε., διαδίκτυο).

12. Ανάγκη για ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων χωρίς τη διαμεσολάβηση κρατικών φορέων.

13. Υλοποίηση εμπορικών ανταλλαγών χωρίς δασμολογικούς και άλλους εθνικούς περιορισμούς.

14. Ελεύθερη διάδοση γνώσεων, ιδεών, τρόπων ζωής, αξιών, έργων, προϊόντων σε έναν ενιαίο χώρο.

15. Δημιουργία και ανάπτυξη νέων κέντρων εξουσίας αυτόνομων, ως ένα βαθμό, από την πολιτική των κρατών. Εκπρόσωποι των νέων εξουσιών είναι τα Μ.Μ.Ε. και οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΔΙΕΘΝΙΣΜΟΥ-ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

ΘΕΤΙΚΑ 

Στην οικονομία

1. οικονομικός ανταγωνισμός που συμβάλλει στη μείωση των τιμών και στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων

2. ανταλλαγή οικονομικών μεθόδων και εμπειριών

3. παροχή τεχνογνωσίας σε υπανάπτυκτες χώρες

4. εκσυγχρονισμός βιοτεχνίας - βιομηχανίας

5. διεύρυνση εμπορικών δραστηριοτήτων

Στην κοινωνία 

1. επικοινωνία πολιτών

2. απαλλαγή από στερεότυπα και προκαταλήψεις για τους άλλους λαούς

3. συνεργασία σε διακρατικό επίπεδο για καταπολέμηση φαινομένων, όπως τα ναρκωτικά, το έγκλημα κ.ά.

Στην πολιτική 

1. ενίσχυση δημοκρατικών πολιτευμάτων σ' όλες τις χώρες

2. έλεγχος σε ανελεύθερα καθεστώτα μέσω διεθνών οργανισμών και παγκόσμιου χαρακτήρα οργανώσεων

Στον πολιτισμό 

1. ανάπτυξη παιδείας και επιστήμης μέσω της συνεργασίας και των ανταλλαγών.

2. πολιτιστικές ανταλλαγές (συμβολή στη διεύρυνση του αισθητικού κριτηρίου)

3. συνειδητοποίηση της πολιτιστικής και εθνικής ιδιοπροσωπίας μίας χώρας.

Στην παγκόσμια συνεργασία 

1. ευχερέστερη η αντιμετώπιση των παγκόσμιων προβλημάτων (οικολογικό, πυρηνικό κ.ά.)

2. απαλλαγή από ρατσισμό, προκαταλήψεις, εθνικισμό

3. ανάπτυξη πνεύματος οικουμενικής συνείδησης

ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Στην οικονομία 

1. αδυναμία μικρών επιχειρήσεων και χωρών να αντεπεξέλθουν στο διεθνή ανταγωνισμό

2. η παγκόσμια επιχείρηση επιδιώκει τη μεγιστοποίηση των κερδών της με την επιβολή ισχνών αμοιβών και την ελάχιστη κοινωνική ασφάλιση

3. εξάρτηση μικρών χωρών από ισχυρές μέσω των πολυεθνικών εταιριών

4. φτηνό εργατικό δυναμικό, περιορισμός εργασιακών δικαιωμάτων

5. κυριαρχία οικονομίστικου μοντέλου ανάπτυξης σε βάρος των ανθρώπινων δικαιωμάτων

Στην πολιτική 

1. εξάρτηση από ισχυρές χώρες, δορυφοροποίηση μικρών χωρών

2. αδυναμία άσκησης αυτόνομης πολιτικής

Στον  πολιτισμό 

1. κίνδυνοι πολιτιστικής αλλοτρίωσης

2. ξενομανία, μιμητισμός

Στην κοινωνία 

1. υιοθέτηση αρνητικών κοινωνικών προτύπων και αξιών (ατομικισμός, ανταγωνισμός κ.ά.)

Στο έθνος 

1. κίνδυνος έξαρσης εθνικιστικών αντιλήψεων λόγω της απειλής αφομοίωσης από άλλους πολιτισμούς

Στην αισθητική

1. αισθητική ομοιομορφία, ομογενοποίηση, (επίδραση της παγκόσμιας πολιτιστικής βιομηχανίας: κινηματογράφος, τέχνη, μορφές διασκέδασης), κατάργηση ιδιαιτερότητας

Στις διεθνείς σχέσεις

1. αποδυνάμωση διεθνών οργανισμών εξαιτίας της κυριαρχίας ισχυρών οικονομικών συμφερόντων που δρουν ανεξέλεγκτα.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

1. Εθνική αυτοσυνειδησία/αυτογνωσία

2. Γνώση των άλλων

3. Διακρατικός/διεθνικός διάλογος και ενίσχυση του δημοκρατικού πολιτεύματος

4. Γνώση της ιστορίας, διατήρηση των πολιτιστικών στοιχείων

5. Ανθρωπιστική παιδεία, σωστή λειτουργία της εκπαίδευσης

6. Επικράτηση ηθικών αρχών

7. Σεβασμός της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του κάθε λαού

Βασική προϋπόθεση για να μην τίθενται σε ερωτηματικό όλοι αυτοί οι παραπάνω στόχοι-συνέπειες του διεθνισμού είναι να επιτευχθεί μέσα από διακρατικό-διεθνικό διάλογο, χωρίς καταναγκασμούς, τετελεσμένα και αποκλεισμούς, με δημιουργική κατάθεση απ’ όλα τα έθνη όλων των «καλών» στοιχείων και δημιουργική αφομοίωση και σύνθεσή τους προς ένα καλύτερο σύνολο. Κατά συνέπεια, καλείται ο διεθνισμός να περάσει καταρχάς μέσα από την εθνική αυτοσυνειδησία κάθε έθνους, την ανάπτυξη της εθνικής αυτογνωσίας με την προσέγγιση ενός εκάστου των εθνών στις ιδιαίτερες παραδόσεις του.

Θέμα: Ευρωπαϊκή Ένωση

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

Οικονομικός και πολιτικός οργανισμός ευρωπαϊκών χωρών. Οργάνωση συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα, ανάμεσα σε κράτη της Ευρώπης.

Μετά την λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου οι ηγέτες της Δυτικής Ευρώπης αντιλήφθηκαν ότι μόνο η ενοποίηση των χωρών τους θα εξασφάλιζε την οικονομική πρόοδο, την κοινωνική ισορροπία και την ειρήνη των λαών.

Θεσμικά όργανα της ΕΕ: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο των Υπουργών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Κοινοτικό Δικαστήριο

ΘΕΤΙΚΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε 

Οικονομία:

2. Διάθεση προϊόντων σε μια ευρύτερη αγορά

3. Παροχή τεχνογνωσίας

4. Εκσυγχρονισμός βιοτεχνίας και βιομηχανίας λόγω ανταγωνισμού

5. Διαμόρφωση επαγγελματικής συνείδησης

Κοινωνικός τομέας:    

1. Συνεργασία για καταπολέμηση αρνητικών φαινομένων, όπως τα ναρκωτικά, το έγκλημα, η τρομοκρατία

2. Διεύρυνση κοινωνικών δικαιωμάτων με την προσαρμογή τους στα ευρωπαϊκά δεδομένα

Πολιτιστικά:

1. Μεταλαμπάδευση στην Ευρώπη των διαχρονικών αξιών της χώρας μας 

2. Εκπαίδευση: ανταλλαγές σε θέματα οργάνωσης και περιεχομένου, αξιοποίηση υποτροφιών

Πολιτική:

1. Διεύρυνση δημοκρατικής λειτουργίας του πολιτεύματος

2. Ενίσχυση πολιτικού κύρους της χώρας μας, ώστε να παρεμβαίνει σε διεθνές επίπεδο για αποκατάσταση πολιτικών κ.α. δικαιωμάτων

Εθνικά:

1. Η κοινή εξωτερική πολιτική ενισχύει το κύρος της χώρας και συμβάλλει στην επίλυση εθνικών προβλημάτων

ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΕΝΤΑΞΗΣ 

Οικονομία

1. Δυσχερής η αυτόνομη οικονομική πορεία

2. Αδυναμία μικρών επιχειρήσεων να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό.

Πολιτική

1. Κίνδυνος υπερσυγκεντρωτισμού της εξουσίας ορισμένων ισχυρών χωρών

2. Αποδυνάμωση πολιτικής αυτονομίας εθνικών κυβερνήσεων.

Πολιτιστικά

1. Ανεξέλεγκτη εισροή χαμηλής ποιότητας ξενικών πολιτιστικών στοιχείων  

2. Κίνδυνος πολιτιστικής αλλοτρίωσης και ισοπέδωσης της ιδιαιτερότητάς κάθε χώρας

ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε     

Θα μπορούν να ζουν σ' ένα ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο θα:

1. Δημιουργούνται ευνοϊκοί όροι για μια πολυεπίπεδη συνεργασία χωρίς εθνικιστικές προκαταλήψεις και ιστορικά μίση που ταλάνιζαν τις παλαιότερες γενιές    

2. Εδραιωθεί το δημοκρατικό πολίτευμα, απαραίτητος παράγοντας για τη διασφάλιση της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και γενικότερα της κατοχύρωσης των ανθρώπινων δικαιωμάτων

3. Μπορούν να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά πανευρωπαϊκά προγράμματα, αξιοποιώντας το πλαίσιο των σπουδών τους

4. Επεκτείνουν τους επαγγελματικούς τους ορίζοντες σ' έναν ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο με μεγαλύτερες προοπτικές

5. Προβάλλουν ένα δυναμικό παρόν της χώρας τους στις διεθνείς οικονομικές, πολιτικές και πολιτιστικές εξελίξεις και αλλαγές.

Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ Ε.Ε.

1. Να στηρίζεται στις αρχές:

-της αλληλεγγύης, της συνοχής, της κοινωνικής δικαιοσύνης

-της δημοκρατικότητας, του σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων και των αρχών της πολιτισμικής σύνθεσης –των κοινωνιών

-της αποκέντρωσης στη λήψη των αποφάσεων (με ενεργό συμμετοχή του Ευρωπαίου πολίτη).

2. Δίχως την αναβίωση του εθνικισμού, την επανεμφάνιση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού.

3. Να στοχεύει σε μια ανάπτυξη με ανθρωποκεντρική διάσταση, δίχως τεχνοκρατική αντίληψη, με σεβασμό στην ποιότητα ζωής, το φυσικό περιβάλλον και την ενίσχυση του κράτους πρόνοιας. 

4. Με ισομερή ανάπτυξη όλων των περιοχών της. 

5. Με ενδυνάμωση των θεσμών μιας ισότιμης (πολιτικής, οικονομικής, πολιτιστικής κ.α.) συνεργασίας, δίχως ηγεμονισμούς των ισχυρών χωρών.

6. Με ειρηνικές πρωτοβουλίες για την κατάπαυση των εστιών πολέμου σ' όλα τα μέρη της γης και την παγίωση της ειρήνης.

7. Μια Ευρώπη που θα στοχεύει στην ανάπτυξη σχέσεων φιλίας και συνεργασίας με όλες τις χώρες, ομάδες χωρών και οργανισμούς, με σκοπό την προαγωγή της σταθερότητας, της ευημερίας, της ειρήνης.

8. Μια ενοποιημένη Ευρώπη που δε θα αποκλείει, με στενά οικονομικά κριτήρια, τις αδύναμες χώρες από τους θεσμούς της.

Θέμα: Θανατική ποινή - Ευθανασία

ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ-ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ

Αν και στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες η θανατική ποινή θεωρείται από πολλούς παρωχημένος τρόπος απονομής δικαιοσύνης, η διόγκωση της εγκληματικότητας στην εποχή μας επαναφέρει στο προσκήνιο προβληματισμούς και συζητήσεις, σχετικές με την ανάγκη επιβολής ή την κατάργησή της.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΠΟΙΝΗΣ

1. Επιτυγχάνει τον παραδειγματισμό και αποτρέπει αποτελεσματικά τη διάπραξη ειδεχθών εγκλημάτων (γενική πρόληψη).

2. Ιδιαίτερα για τους επαγγελματίες εγκληματίες η απειλή της θανατικής ποινής έχει αναμφίβολα ανασταλτικό αποτέλεσμα.

3. Αποκαθιστά το κοινό περί δικαίου αίσθημα.

4. Αποτελεί πράξη δικαίωσης, κυρίως για τους συγγενείς του θύματος.

5. Αναβαθμίζει το κύρος της πολιτείας, αφού προστατεύει με δραστικά μέτρα τους πολίτες. Διαμορφώνει αίσθημα ασφάλειας, αφού υπερασπίζεται με τον πιο δυναμικό τρόπο το δικαίωμα της ζωής.

6. Συνιστά, μερικές φορές, τη μόνη επιλογή, αφού υπάρχουν εγκληματίες   που η φύση του χαρακτήρα τους δεν επιδέχεται σωφρονισμό.

7. Το ανεπανόρθωτο της θανατικής ποινής είναι παραπλανητικό επιχείρημα.

8. Κάθε ποινή, όταν εκτελείται, δεν είναι επανορθώσιμη (εκτός από τη χρηματική).

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗΣ ΤΗΣ

1. Η επιβολή της θανατικής ποινής δεν αποτελεί πράξη σωφρονισμού αλλά εκδίκησης.

2. Σε περίπτωση δικαστικής πλάνης η ποινή δεν είναι επανορθώσιμη.

3. Η εκτέλεση της θανατικής ποινής αποκτηνώνει αυτούς που εμπλέκονται στη διαδικασία της, εξοικειώνει με την ιδέα της απώλειας της ανθρώπινη ζωής και σχετικοποιεί την ηθική αξία της.

4. Η επιβολή της θανατικής ποινής, ενώ δεν αποτελεί λύση, προκαλεί την εσφαλμένη εντύπωση ότι λαμβάνονται σθεναρά μέτρα κατά του εγκλήματος. Έτσι, αποσπά την προσοχή από τα πιο σύνθετα μέτρα που είναι πράγματι αναγκαία.

5. Η θεσμοθέτηση της θανατικής ποινής από την πολιτεία αποτελεί προσβολή του πολιτισμού, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της δημοκρατική υφής της κοινωνίας.

6. Στηρίζει την αυθεντία της κρατικής εξουσίας. Τα δικτατορικά, μάλιστα , καθεστώτα, προφασιζόμενα τη δημόσια ασφάλεια, την αξιοποιούν για την εξόντωση των πολιτικών τους αντιπάλων.

7. Η αποτελεσματικότητά της δεν έχει αποδειχθεί. Τα ειδεχθή εγκλήματα διαπράττονται συνήθως σε καταστάσεις έντονης συναισθηματικής διέγερσης από ψυχασθενείς,από επαγγελματίες δολοφόνους.

8. Όπως γίνεται αντιληπτό, στις περιπτώσεις αυτές η θανατική ποινή δε λειτουργεί αποτρεπτικά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

1. Η νηφάλια προσέγγιση του θέματος οδηγεί στην ευρύτερα εδραιωμένη, σήμερα, αντίληψη ότι η θανατική ποινή πρέπει να καταργηθεί. Εκτός των επιχειρημάτων (ηθικών, πολιτικών, κοινωνικών, δικαστικών) που προαναφέρθηκαν, πρέπει, επιπλέον να τονιστεί ότι:

2. Η επιβολή της θανατικής ποινής δεν υλοποιεί πνεύμα ισονομίας. Επιβάλλεται, συνήθως, σε εγκληματίες από:

-ασθενέστερα κοινωνικο-οικονομικά στρώματα

-περιθωριακές ομάδες

-μετανάστες ή μειονότητες

3. Σπάνια έχει επιβληθεί σε άτομα θεωρούμενα κοινωνικά επιφανή.

4. Το ζητούμενο είναι η αναμόρφωση του σωφρονιστικού συστήματος, ο   εκσυγχρονισμός και η εξυγίανση των φορέων του

5. Η πολιτεία οφείλει να δώσει έμφαση στη διαμόρφωση κοινωνικών συνθηκών που θα προλαμβάνουν την εκδήλωση εγκληματικής συμπεριφοράς

6. Για τα στυγερά, ιδιαζόντως ειδεχθή εγκλήματα, η ισόβια κάθειρξη, στην πλήρη υλοποίησή της, επαρκεί. Η επιβολή της θανατικής ποινής σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης εμπορίας ναρκωτικών μπορεί να αποτελέσει, κατά την άποψη ορισμένων, αντικείμενο εύλογου προβληματισμού.

ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ

Είναι  ο  ανώδυνος  θάνατος  που  προκαλείται  είτε  ενεργητικά  είτε  παθητικά,σε ανιάτως πάσχοντες που υποφέρουν. Ενεργητικά, με τη χορήγηση φαρμάκων που επιφέρουν το θάνατο και παθητικά, με την άρση της χορήγησης φαρμάκων ή της μηχανικής υποστήριξης που κρατούν ζωντανό τον ασθενή.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ  ΥΠΟ  ΤΙΣ  ΟΠΟΙΕΣ  ΜΠΟΡΕΙ  ΝΑ  ΓΙΝΕΙ  ΑΠΟΔΕΚΤΟ  ΤΟ  ΑΙΤΗΜΑ  ΓΙΑ  ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ

• O ασθενής να  πάσχει από  ανίατη  ασθένεια  και  χωρίς ελπίδα  επανόδου 

• Nα  ζει  μέσα  σε  φρικτούς  πόνους  ή  να  ζει  με  τρόπο  που  να  διασύρει την αξιοπρέπειά του 

• Nα είναι σε θέση ο ασθενής να το ζητήσει ο ίδιος 

• Nα το ζητήσουν οι συγγενείς του ασθενούς και να αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει καμιά υστεροβουλία στο αίτημά τους

ΠΤΥΧΕΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 

ηθικές  

1. Oι  επικριτές  της  ευθανασίας  τονίζουν  ότι  κανείς  δεν  μπορεί  να  αποφασίσει και να θέσει τέρμα στη ζωή άλλου προσώπου 

2. H ζωή μας δόθηκε και πρέπει να τη σεβόμαστε

3. Οι υποστηρικτές της ευθανασίας θεωρούν ανήθικο να εμποδίζεται κανείς να δώσει  τέλος  στους  αφόρητους  πόνους  και  στην  κακή  ποιότητα  ζωής  που βιώνει ως ασθενής 

πολιτικές 

1. Oι  υποστηρικτές  λένε  ότι  είναι  ανθρώπινο  δικαίωμα  να  επιλέγει  κανείς  το θάνατο  από  την  αναξιοπρεπή  ζωή  την  οποία  του  επιβάλλει  μία  ανίατη ασθένεια 

2. Oι αντίθετοι λένε  ότι καμιά πολιτική απόφαση δεν μπορεί να εξασφαλίζει το δικαίωμα να θέλει κανείς να θέσει τέρμα στη ζωή του με τη συνέργεια τρίτων 

κοινωνικές 

1. H  τυχόν  νομιμοποίηση  της  ευθανασίας  μπορεί  να  ανοίξει  τον  ασκό  του Αιόλου  λχ  να  εφαρμόζεται  ευθανασία  σε  υπερήλικες  με  τη  δικαιολογία  ότι διατηρούνται  στη  ζωή  σε  βάρος  του  συστήματος  υγείας  ή,  ακόμη,  συγγενείς να δωροδοκούν γιατρούς κλπ 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:  Σήμερα,  εφαρμόζεται  ευθανασία  στο  Βέλγιο  και  στην  Ολλανδία αλλά οι όροι για αποδοχή του αιτήματος είναι αυστηρότατοι:  

-το αίτημα γίνεται από τον ασθενή 

-οι γιατροί βεβαιώνουν ότι η κατάσταση του ασθενούς είναι μη αναστρέψιμη 

-παρών είναι και μέλος της Επιτροπής Βιοηθικής της χώρας 

Στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται η ευθανασία. Το Σύνταγμα προστατεύει το αγαθό της  ζωής  μέχρι  το  έσχατο  τέλος  ανεξαρτήτως  συνθηκών.  Επομένως,  για  την εφαρμογή  του  μέτρου  απαιτείται  αλλαγή  στο  Σύνταγμα.  Η  Ευρωπαϊκή  Ένωση ενώ  απέρριψε  την  ευθανασία,  τελευταία    φαίνεται  να  είναι  διατεθειμένη  να  το ξανασυζητήσει.

Θέμα: Ανθρωπισμός

ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

Η στροφή προς την αρχαιότητα κατά την Αναγέννηση (ουμανισμός) και η πίστη στην αξία ανθρώπου. Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου (ελευθερία, αξιοπρέπεια, προσωπικότητα), η καλλιέργεια των βασικών ιδιοτήτων του, η συμφιλίωση του ανθρώπου με το συνάνθρωπο (ανθρωπιά).

ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ

• Κλασικός της αρχαίας Ελλάδας (καλός καγαθός πολίτης).

• Αναγεννησιακός - ευρωπαϊκός   (ο πανεπιστήμων άνθρωπος).

• Σύγχρονος - ο άνθρωπος καθαυτή αξία, σκοπός, όχι μέσον.

• Φιλολογικός ή εκπαιδευτικός - μόρφωση με βάση τα κλασικά γράμματα.

• Κοινωνικός ή ηθικός - πίστη στην ιδέα και την αξία του ανθρώπου.

• Χριστιανικός - ο θεός κέντρο του κόσμου και ο άνθρωπος εικόνα του.

ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΑ ΙΔΕΩΔΗ

• Υλικά:Τήρηση του μέτρου στις ανάγκες και τις απολαύσεις. 

• Πνευματικά: Χρέος η καλλιέργεια της λογικής και του πνεύματος.

• Ηθικά: Ανάπτυξη της ηθικής συνείδησης και ευθύνης. 

• Κοινωνικά: Εξύψωση και ευημερία του κοινωνικού συνόλου. 

• Πολιτικά: Πολιτικοποίηση, υπέρβαση εγωιστικών ορμών και τάσεων.    

• Συναισθηματικά: Ανυστερόβουλη αγάπη προς τον άνθρωπο (ανθρωπιά).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ

1. Καλλιεργεί, μορφώνει και εξημερώνει τον άνθρωπο.

2. Ολοκληρώνει την προσωπικότητα του ατόμου.

3. Εφοδιάζει με ατομικές και κοινωνικές αρετές.

4. Καλλιεργεί τις ανθρωπιστικές αξίες (ελευθερία, αγάπη, δικαιοσύνη, αλήθεια, ειρήνη, μόρφωση, δημοκρατία, αξιοπρέπεια, ακεραιότητα, υπευθυνότητα, ευσυνειδησία, σεβασμός κ.τ.ό.).

5. Δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης και κοινωνικής προόδου.

6. Ευαισθητοποιεί και εκπολιτίζει τον άνθρωπο.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ

1. Ανθρωπιστική παιδεία και αγωγή, μελέτη κλασικών.

2. Αποδοκιμασία και άρνηση της απάνθρωπης συμπεριφοράς.

3. Αναγνώριση της προσωπικότητας και αξιοπρέπειας του συνανθρώπου.

4. Διαρκής αγωνιστική προσπάθεια στην καθημερινή ζωή.

5. Πίστη στις ανθρωπιστικές και συναισθηματικές αξίες.

6. Αγώνας για προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

7. Αντίδραση στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

8. Σεβασμός της παράδοσης και κουλτούρας κάθε λαού.