Εξάσκηση στους τρόπους ανάπτυξης παραγράφου

Να αναγνωρίσετε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται οι επόμενες παράγραφοι:

1)  Στη δημοκρατία κάθε άνθρωπος είναι σεβαστός. Γιατί ή πολιτεία που ο ίδιος με ελεύθερη συγκατάθεση όρθωσε, υποκύπτει και κυβερνάται σύμφωνα με το Συνταγματικό χάρτη που ο ίδιος, με τους ελεύθερα εκλεγμένους αντιπροσώπους του, σύνταξε. Γιατί ο πολίτης κάθε τόσο, σε καθορισμένη προθεσμία ερωτάται αν θέλει και ποιους θέλει να τον κυβερνήσουν ως εκπρόσωποι του. Γιατί είναι το πολίτευμα του διαλόγου όπου ολόκληρη η ζωή μιας κοινωνίας πυργώνεται προς την επιτέλεση μιας ιστορικής αποστολής με πλήρη σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες, που χωρίς αυτά, άνθρωπος αυθεντικός δε νοείται»

2)    Τα επαγγέλματα στα οποία μπορεί να εφαρμοστεί η τηλεργασία είναι πολλά .Για παράδειγμα, η παρουσία ενός γραφίστα ή ενός δημοσιογράφου σήμερα δεν είναι απαραίτητη, αφού μπορούν να δουλεύουν από το σπίτι τους χρησιμοποιώντας τον προσωπικό τους υπολογιστή. Επιπλέον, με τον ίδιο τρόπο μπορούν να εργάζονται και όσοι απασχολούνται στο χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου, της οικονομίας, στην παροχή πληροφοριών ακόμη και στην εκπαίδευση. Η τηλεργασία επομένως, ανατρέπει τις παραδοσιακές μορφές εργασίας και απαιτεί την προσαρμογή μας στα νέα δεδομένα.

3) Η αγορά εργασίας συχνά παρουσιάζει τρία προβλήματα ταυτόχρονα ήτοι ανεργία, υποαπασχόληση και ετεροαπασχόληση. Με άλλα λόγια παρατηρούμε ταυτόχρονα άτομα που επιθυμούν να εργασθούν και δεν βρίσκουν κανενός είδους εργασία (άνεργοι), άτομα που προκειμένου να είναι άνεργα προτιμούν να εργασθούν ορισμένες ώρες ή ορισμένες ημέρες(υποαπασχολούμενοι) και άτομα που αναγκάζονται να εργασθούν σε θέσεις εργασίας των οποίων το περιεχόμενο είναι άσχετο, εν όλω ή εν μέρει, με τις σπουδές τους ή τις ειδικεύσεις τους (ετεροαπασχολούμενοι).

4)   Mέσα στην ιστορική πορεία του πνεύματος δυο αντίθετα ρεύματα υφαίνουν με την ορμή τους την κίνηση των ιδεών. Το ένα ωθεί ακάθεκτα προς τα εμπρός, προς κάτι ανείπωτο ακόμη, κάτι που δεν έχει άνετα σαρκωθεί στη σκέψη και στη διατύπωση, δεν έχει πραγματοποιηθεί, αλλά θέλγει σαν πυρετώδης αναμονή. Το άλλο αντιστέκεται και προσπαθεί με σύνεση και περίσκεψη να κρατήσει το με αγώνες πραγματοποιημένο, το δοκιμασμένο, τη θετική και σίγουρη κατάκτηση που λαμποκοπά σαν ώριμος καρπός.  

5)    Η επιτάχυνση και το βάθος της κινητικότητας την τελευταία δεκαετία είναι πρωτόγνωρα σημεία των καιρών και η αιτία της διαδικασίας αυτής είναι ένας συνδυασμός νομικών και οικονομικών παραγόντων. Η δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς διευκόλυνε την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και ανθρώπων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έκτοτε έχει αυξηθεί κατακόρυφα ο αριθμός των Ευρωπαίων που αποκτούν πτυχίο εκτός του τόπου καταγωγής τους και πολλοί εξ αυτών παραμένουν στη νέα τους πατρίδα για να εργασθούν, έστω προσωρινά. Αυτή τη στιγμή η διεθνής παιδεία είναι απαραίτητη για ταλαντούχους νέους και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στρατολογούν στελέχη από ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που δρουν συμπληρωματικά σχεδόν σε όλους τους τομείς της πολιτικής, όλο και συχνότερα αναζητούν αυτήν τη διεθνή διάσταση. 

6)   Συνήθως μιλώντας για δημοκρατία εννοούμε το πολίτευμα στο οποίο η εξουσία απορρέει και ασκείται από το λαό. Πρόκειται δηλαδή για εκείνο το σύστημα πολιτικής οργάνωσης στο οποίο ο λαός συμμετέχει στη λήψη των αποφάσεων που καθορίζουν τη ζωή του. Η συμμετοχή αυτή στην εποχή μας πραγματοποιείται μέσω αιρετών αντιπροσώπων. Οι τελευταίοι είναι υποχρεωμένοι να κινούνται στα πλαίσια των νόμων και του δημοκρατικού Συντάγματος, ώστε να αποφεύγεται η αυθαιρεσία. Παράλληλα υπάρχουν θεσπισμένοι μηχανισμοί ελέγχου (Βουλή, Τύπος, κ.λπ.), ενώ η διάκριση των εξουσιών προστατεύει από ενδεχόμενα φαινόμενα αυταρχισμού της εξουσίας.

7)    Πόσες φορές δε θ’ ακούσετε να παρομοιάζουν το σήκωμα μερικών ανθρώπων χωρίς αξία χωρίς αληθινά φτερά, χωρίς εσωτερική δύναμη με το πέταγμα ενός κουρελόχαρτου, που ένα ευνοϊκό αεράκι μπόρεσε να το ανεβάσει για λίγες στιγμές μεσούρανα, μες στο φως και τη δόξα ενός ηλιοβασιλέματος. Αλλά όπως, μόλις πάψει να φυσά το αγεράκι το κουρελόχαρτο πέφτει στον τζίγκο, στο δρόμο, στη σκόνη, στη λάσπη, έτσι πέφτει κι ο ψευτοανεβασμένος άνθρωπος μόλις του λείψει η εξωτερική δύναμη, η προστασία που τον σήκωσε απ’ τα χαμηλά. Κι όπως μας γελά το κουρελόχαρτο πως είναι ένα ζωντανό κι άσπρο πουλί, με μακριές δυνατές φτερούγες, έτσι μας γελά, όταν βρίσκεται στο ύψος του κι ο ανάξιος άνθρωπος πως κάτι είναι. Ύστερα, με το άδοξο πέσιμό του βλέπουμε πως δεν ήταν τίποτα και πως τόσον καιρό μας γελούσε...

8)    Ας δεχθούμε ακόμη ότι η τεχνολογία ορίζεται ως το σύνολο των μεθόδων τις οποίες οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για να πετύχουν τους σκοπούς τους και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους. Το μαχαίρι, με το οποίο κόβουμε το ψωμί, το τηλέφωνο, με το οποίο επικοινωνούμε εξ αποστάσεως, το ηλεκτρικό φως, με το οποίο φωτίζουμε το θέατρο, το πιεστήριο, με το οποίο τυπώνουμε τα βιβλία, ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, με τον οποίο κάνουμε αριθμητικές πράξεις και το όπλο, με το οποίο σκοτώνουμε, είναι παραδείγματα των στοιχείων της τεχνολογίας. 

9)   Τεράστιο χάσμα χωρίζει τον άνθρωπο που αντιμετωπίζει αισιόδοξα τη ζωή από τον απαισιόδοξο. Ο πρώτος βλέπει τα πράγματα από τη θετική τους πλευρά. Και αν ακόμη συναντήσει δυσκολίες ή προβλήματα, δε θα πανικοβληθεί, δε θα πιστέψει ότι όλα είναι «μαύρα και άραχνα» και ότι δεν υπάρχει διέξοδος. Χωρίς να υποτιμά τις απώλειες, τα μελανά στοιχεία μιας κατάστασης, πιστεύει ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα, για αυτό και δεν καταθέτει τα όπλα. Ο απαισιόδοξος λειτουργεί εντελώς διαφορετικά. Μένει στις αρνητικές πλευρές μιας κατάστασης και στις πιο αδιέξοδες πτυχές του προβλήματος. Ακόμη και καθημερινά προβλήματα ρουτίνας, που αργά ή γρήγορα θα βρουν το δρόμο τους, αυτός τα υπερεκτιμά και προβληματίζεται τόσο, ώστε να χαλά η διάθεση του. Πρόκειται για δύο ανθρώπινους τύπους τόσο διαφορετικούς, ώστε το ίδιο πράγμα ο ένας να το βλέπει με τα πιο μελανά και ο άλλος με τα πιο ρόδινα χρώματα.   

10) Η σταθερά ανερχόμενη ανεργία και η εντεινόμενη πόλωση μεταξύ πλούσιων και φτωχών μετατρέπουν μερικούς τόπους σε εστίες κοινωνικών παριών, παρανόμων και πολιτών τρίτης κατηγορίας. Για πολλούς η ανεργία είναι άρρηκτα δεμένη με την εγκληματικότητα. Λόγω της ανισότητας στην οικονομική ανάπτυξη, τα ρεύματα των οικονομικών μεταναστών παραλύουν από φόβο τις συντηρητικές δυνάμεις, τις κάνουν να στρέφονται ακόμη πιο δεξιά, αναπτύσσοντας την αίσθηση της ξενοφοβίας και της ανθρωποφοβίας και καθώς η Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση εξαπλώνεται σε όλους τους τομείς της οικονομίας, είναι γεγονός ότι τόσο η βία όσο και η εγκληματικότητα θα αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς. 

11)  Ως reality shows προσδιορίζονται οι εκπομπές που στηρίζονται σε μια ατομική αφήγηση κατά προτίμηση “δυστυχισμένης” ζωής και οι οποίες αποτελούν ένα σύμπτωμα ή και ένα λογικό επακόλουθο τηλεοπτικών και κοινωνικών συνθηκών. Οι εκπομπές αυτές συνδέονται με βασικές αλλαγές της εποχής μας που έχουν επέλθει στο τηλεοπτικό τοπίο, από το ‘80 κι έπειτα εισβολή της ιδιωτικής τηλεόρασης και σκληρός ανταγωνισμός ανάμεσα στα κανάλια, κατίσχυση του καταναγκασμού της ακροαματικότητας και ακραία επιδίωξη της υψηλής τηλεθέασης, εξάπλωση του νόμου της αγοράς και είναι απότοκες ευρύτερων κοινωνικοπολιτισμικών αλλαγών: υποβάθμιση της πολιτικής, κρίση του κράτους πρόνοιας, ιδεολογία ενός συνεχώς εντεινόμενου ατομικισμού.

12)  Χαρακτηρολογικά οι άνθρωποι μπορούν να μοιραστούν σε δυο κατηγορίες : στους «ανθρώπους του ναι» και τους «ανθρώπους του όχι». Οι πρώτοι, όταν προκαλούνται να εκδηλωθούν αυθόρμητα συμπεριφέρονται θετικά, έστω και αν αργότερα, αν καλοσκεφτούν και ζυγίσουν πιο ψύχραιμα τα δεδομένα , νικηθούν από τις αμφιβολίες ( τις θεωρητικές) ή τις δυσκολίες ( τις πρακτικές) και αναθεωρήσουν την αρχική τους τοποθέτηση. Το «ναι» έρχεται εύκολα και τις περισσότερες φορές στο στόμα τους. Αντίθετα οι άνθρωποι της άλλης κατηγορίας αρχίζουν πάντα με το «όχι», η άρνηση είναι κατά κανόνα η πρώτη αντίδρασή τους, ακόμη και όταν έπειτα από ψυχραιμότερη κρίση και επιγενέστερη συμπάθεια φανούν υποχωρητικοί. Αυτοί ξεκινούν αρνητικά. Νομίζει κανείς ότι, στην κάθε περίπτωση, έχει να κάμει με ένα εντελώς διαφορετικό ψυχικό κλίμα. Εκεί αιθρία, ανοιχτός ορίζοντας, κάτι το μαλακό και λείο. Εδώ συννεφιά, κλεισούρα, κάτι το σκληρό και τραχύ.

13)  Ο λαϊκιστικός λόγος ορίζει το λαό σαν μια ουσία, σαν μια διαχρονική οντότητα που παραμένει η ίδια «δια μέσου των αιώνων» και η οποία είναι από τη φύση της καλή και πολιτισμικά ανώτερη. Η βούλησή της, όταν γίνεται σεβαστή, οδηγεί το έθνος στη σωτηρία, στην ευημερία και στην απαράμιλλη δόξα. Με άλλα λόγια ο λαός σαν μια αμετάβλητη και εγγενώς καλή / σοφή ύπαρξη δεν κάνει ποτέ λάθη. Τα λάθη γίνονται όταν οι πολιτικές ηγεσίες, που υποτίθεται πως τον αντιπροσωπεύουν, μετατρέπονται σε «κατεστημένα» που αγνοούν τη γνήσια λαϊκή βούληση, είτε επειδή ακολουθούν τα δικά τους στενά, αντιλαϊκά συμφέροντα, είτε επειδή υπακούουν στα κελεύσματα των «εξωτερικών εχθρών» του έθνους.  

14) Τα ομαδικά παιχνίδια υπηρετούν μεγάλο ηθικό σκοπό: σε συνηθίζουν να υποτάξεις την ατομικότητά σου σε μια γενική ενέργεια. Να μη νιώθης πως είσαι άτομο ανεξάρτητο, παρά μέλος μιας ομάδας. Να υπερασπίζεσαι όχι μονάχα την ατομική σου τιμή παρά ολόκληρη την τιμή της ομάδας όπου ανήκεις: σχολή, Πανεπιστήμιο, πόλη, έθνος. Έτσι, από σκαλοπάτι σε σκαλοπάτι, το παιχνίδι μπορεί να σε ανεβάσει στις πιο αψηλές κι αφιλόκερδες κορυφές της ενέργειας.

15)  Αξιοπρόσεχτη η παρατήρηση. Δεν αληθεύει όμως στη δική µας εποχή. Γιατί σήμερα και τα παιδιά είναι πολύ διαφορετικά από άλλοτε και ο αέρας, το «κλίμα» του σχολείου έχει αλλάξει. Παλαιότερα ο μαθητής περίμενε να φωτιστεί αποκλειστικά και µόνο από το δάσκαλό του. Σήμερα οι πηγές των πληροφοριών έχουν πολλαπλασιαστεί σε βαθμό εκπληκτικό και οι κρουνοί τις (η εφημερίδα, το περιοδικό, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση) ρέουν μέσα στο σπίτι. Μπορεί λοιπόν ο μαθητής, ανάλογα µε τη δύναμη και την όρεξή του, να προμηθεύεται ελεύθερα και απεριόριστα «ειδήσεις» από τις περιοχές τις ανθρώπινης περιέργειας: ιστορικές, γεωγραφικές, βιολογικές, ανθρωπολογικές, φυσικής, χημείας, κοσμογραφίας, ηλεκτρολογίας, κάθε λογής  τεχνικής».

16) Στην έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής της UNESCO για την εκπαίδευση στον 21ο αιώνα τονίζεται ότι η διά βίου εκπαίδευση πρέπει να στηρίζεται στους παρακάτω τέσσερις πυλώνες, που αποτελούν διαφορετικά είδη μάθησης: 1. Μαθαίνω πώς να αποκτώ τη γνώση, συνδυάζοντας ικανοποιητικά μια ευρύτατη γενική παιδεία με τη δυνατότητα  εμβάθυνσης   σε   ορισμένα  θέματα.  2. Μαθαίνω να ενεργώ με τέτοιον τρόπο, ώστε να αποκτώ όχι μόνο επαγγελματική κατάρτιση αλλά και γενικότερα τη δυνατότητα να αντιμετωπίζω διάφορες καταστάσεις και να εργάζομαι αρμονικά σε ομάδες. 3. Μαθαίνω να συμβιώνω, κατανοώντας  τους άλλους και έχοντας επίγνωση των κοινωνικών αλληλεξαρτήσεων -συμβάλλοντας στην πραγματοποίηση κοινών δράσεων και στη διευθέτηση των συγκρούσεων-, με σεβασμό στις αξίες του πλουραλισμού, της αμοιβαίας κατανόησης και της ειρήνης. 4. Μαθαίνω να ζω με τέτοιον τρόπο, ώστε να αναπτύσσω την προσωπικότητά μου και να μπορώ να ενεργώ με μεγαλύτερη αυτονομία και περισσότερη κρίση και προσωπική υπευθυνότητα. Για τον λόγο αυτόν η εκπαίδευση δεν πρέπει να παραμελεί την ανάπτυξη των ατομικών δυνατοτήτων, τη μνήμη, τη λογική κρίση, την αίσθηση του ωραίου, τις φυσικές ικανότητες του ατόμου και τη δεξιότητα της επικοινωνίας, με παράλληλη ευαισθησία στη χρήση της μητρικής γλώσσας.

17)  Αξιοπρόσεκτες,  επίσης,  είναι  και  οι  επιπτώσεις  αυτής  της νέας  αίσθησης  του  χρόνου  στην  εκπαιδευτική  διαδικασία. Παρατηρείται  π.χ.  δυσκολία  συγκέντρωσης  της  προσοχής  των παιδιών,  όπως  και  υπερβολική  κινητικότητα,  αφού  η  καθημερινή ζωή  δεν  συμβαδίζει  µε  το  ρυθμό  της  τηλεοπτικής  εικόνας.  Πολύ φυσικό  είναι  να  θεωρείται  ανιαρό  το  σχολικό  μάθημα,  όπως  και  ο διάλογος  στην  οικογένεια,  που  τώρα  έχει  αντιπάλους  τα  κανάλια µε τα ελκυστικά τους προγράμματα. Ας µην παραλείψουμε και τις ταινίες  του  Σαββατόβραδου,  οι  οποίες  έχουν  στοιχίσει  σε  πλήθος παιδιών  την  απουσία  από    τον  κυριακάτικο  εκκλησιασμό  ή  από  το οικογενειακό τραπέζι. 

18)  Σύμφωνα  µε  την  Ευρωπαϊκή Ένωση,  η  τηλεργασία  μπορεί  να  οριστεί ως  η μορφή εργασίας που εκτελείται από ένα άτομο κυρίως ή σε ένα σημαντικό μέρος τις, σε τοποθεσίες εκτός του παραδοσιακού εργασιακού χώρου, για έναν εργοδότη ή  πελάτη,  και  η  οποία  περιλαμβάνει  τη  χρήση  των  τηλεπικοινωνιών  και προηγμένων  τεχνολογιών  πληροφόρησης  ως  ένα  ουσιαστικό  και  κεντρικό χαρακτηριστικό τις εργασίας. Οι δύο βασικοί τρόποι τηλεργασίας είναι είτε κάποιος να είναι υπάλληλος σε έναν εργοδότη είτε ελεύθερος επαγγελματίας. Στην πρώτη περίπτωση,  ο  εργαζόμενος  είναι  μόνιμα  συνδεδεμένος  µε  το  δίκτυο  των εργοδοτών,  η  εργασιακή  του  ζωή  είναι  πολύ  περισσότερο  ελεγχόμενη  µέσω  τις τεχνολογίας και έχει πολύ λιγότερη ευελιξία ως τις τον τρόπο που θα οργανώσει τον  εργάσιμο  χρόνο  του.  Στη  δεύτερη  περίπτωση,  ο  εργαζόμενος  είναι  πολύ περισσότερο  ελεύθερος  να  καθορίσει  τον  ρυθμό εργασίας  του  εκτελώντας  την εργασία  του  στον  προσωπικό  του  υπολογιστή  και  συνδεόμενος  µόνο,  όταν  είναι απαραίτητο, µε  το  δίκτυο  τις  επιχείρησης,  το  οποίο  μπορεί  να  εφαρμοστεί  σε πολλά επαγγέλματα

19) Ο Ντούσσελ, ο γιατρός που μοιράστηκε μαζί μου την καμαρούλα, έχει να της πει ένα σωρό πράγματα για τον έξω κόσμο, τώρα πια που πάψαμε ν’ ανήκουμε σ’ αυτόν. Οι ιστορίες του είναι θλιβερές. Πολλοί φίλοι εξαφανίστηκαν. Η τύχη της τους τρομάζει. Κάθε βραδιά χτενίζουν την πόλη τα στρατιωτικά αυτοκίνητα με τους πράσινους μουσαμάδες. Οι Γερμανοί χτυπούν τις πόρτες και ψάχνουν για Εβραίους. Αν βρουν Εβραίους, φορτώνουν στα καμιόνια ολόκληρη την οικογένεια.

20)  Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος του πρωινού καθ’ όλη τη διάρκεια τις προετοιμασίας του μαθητή για τις εξετάσεις. Ένα πλήρες πρωινό αυξάνει τη διάθεση και την ενέργεια του παιδιού, για να αντεπεξέλθει τις δυσκολίες του διαβάσματος και των άλλων υποχρεώσεων τις ημέρας. Επιπλέον, μειώνει το αίσθημα τις πείνας κατά τις μεσημεριανές ώρες, γεγονός που αποτρέπει την υπερκατανάλωση φαγητού το μεσημέρι, κάτι που θα προκαλούσε υπνηλία και μείωση τις απόδοσης του μαθητή.

21)  Είναι γνωστό ότι στη Γερμανία, ακόμα και σήμερα, το Ολοκαύτωμα παραμένει μάθημα το οποίο διδάσκεται υποχρεωτικά ως μεμονωμένο αντικείμενο. Ακόμη περισσότερο επικρατεί η άποψη ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία Γερμανοί εξακολουθούν να είναι όμηροι της ιστορικής τους ενοχής για τα εγκλήματα των ΝΑΖΙ. Αντίθετα με τις γενιές αυτές που βίωσαν τον πόλεμο, πολύ λίγα παιδιά σήμερα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν εξηγήσεις από τους παππούδες, αν βέβαια αυτοί είναι ακόμα ζωντανοί, σε σχέση με τη δική τους στάση την περίοδο που ο Χίτλερ κυβερνούσε την Γερμανία. Παραδόξως, με την πάροδο του χρόνου, οι νέες γενιές των Γερμανών απελευθερώνονται σταδιακά από τα ενοχικά συμπλέγματα, με αποτέλεσμα να μπορούν να συζητούν πιο άνετα και από διάφορες πλευρές το ακανθώδες ως τώρα ζήτημα των ΝΑΖΙ και του Ολοκαυτώματος.

22)  Πράγματι, η ιστορία του σχολείου είναι σε μεγάλο ποσοστό μυθολογία. Ο σημαντικότερος λόγος είναι ότι τα εγχειρίδια Ιστορίας αποσιωπούν τη σύγχρονη διάσταση της έννοιας έθνος και τη δημιουργία των εθνών, εμφανίζουν το ελληνικό έθνος σαν οντότητα περίπου αιώνια που την ενώνουν δεσμοί αίματος, σαν μια οικογένεια με απόλυτη ομοιογένεια, ανεπηρέαστη πολιτισμικά από τα κοινωνικά γενόμενα και την πορεία της ιστορίας στη μακριά διάρκεια. Η ιστορία του σχολείου χωρίζει τον κόσμο σε «εμάς» τους Έλληνες και τους «άλλους» λαούς.  Αποδίδει σε «εμάς» τους Έλληνες μόνο δίκαια, ενώ στους «άλλους» αποδίδει άλλοτε άδικα και άλλοτε συμφέροντα, αποδίδει όλα τα επιτεύγματα και τις πολεμικές νίκες στα χαρίσματα και στον ηρωισμό των Ελλήνων, ενώ όλα τα λάθη και τις πολεμικές ήττες στην αγριότητα των εχθρών και την αδιαφορία των συμμάχων, εμφανίζοντας έτσι την εκάστοτε ηγεσία του ελληνικού κράτους απολύτως ανεύθυνη για τις ήττες και τις καταστροφές. Η ιστορία του σχολείου ονομάζει απελευθερωτικούς συλλήβδην όλους τους πολέμους του ελληνικού κράτους και άρα εμφανίζει σαν αμυντική την επεκτατική πολιτική άλλων εποχών. Με το διαχωρισμό των λαών σε «εμάς» και τους «άλλους» η ιστορία του σχολείου, κατασκευάζει έμμεσα μια εικόνα «κακών» και «καλών» λαών και αυτή η ρατσιστική γενίκευση εμποδίζει επιπλέον τη δυνατότητα να σκεφθούν οι μαθητές οποιαδήποτε πιθανή συμμαχία και σύναψη σχέσεων με τους «κακούς» λαούς.

23) Οι διαμορφωθείσες νέες καταστάσεις οδηγούν την εκπαιδευτική πολιτική σε μια νέα πραγματικότητα, στην υιοθέτηση διαπολιτισμικής ή πολυπολιτισμικής πολιτικής. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση αναφέρεται στην πραγματική αλληλεπίδραση μεταξύ μαθητών από διαφορετικές κουλτούρες, ενώ η πολυπολιτισμική εκπαίδευση αναφέρεται στην αντιπαράθεση των διαφορετικών ομάδων. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι δύο όροι έχουν ταυτόσημη σημασία. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο όρος διαπολιτισμικός αναφέρεται στην επίδραση που έχει η μια κουλτούρα πάνω στην άλλη αλλά και στην ανακάλυψη στοιχείων που είναι μέρος της κουλτούρας του κάθε μαθητή σε μία προσπάθεια να ανακαλύψει ο καθένας τη δική του κουλτούρα σε μεγαλύτερο βάθος. Από την άλλη μεριά, ο όρος πολυπολιτισμικός είναι ένας όρος που απλώς περιγράφει μια συγκεκριμένη κατάσταση. Είναι δηλαδή στατικός όρος.

24)  Η πολιτισμική και γλωσσική διαφορετικότητα μπορεί να προσεγγισθεί αποτελεσματικά μέσα από την αγγλική γλώσσα. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί η γλώσσα-στόχος είναι το συνδετικό στοιχείο μέσα στην τάξη που αποτελεί τον κοινό στόχο από όλους τους μαθητές. Ο ρόλος του δασκάλου της Αγγλικής τόσο στην Πρωτοβάθμια όσο και στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δεν είναι μόνο ο παραδοσιακός αλλά και διαμεσολαβητικός, αφού καλείται να μεταδώσει όχι μόνο τη γνώση της γλώσσας αλλά και την κουλτούρα όσων την μιλούν. Η εκμάθηση της γλώσσας μπορεί να ωθήσει τους μαθητές να χρησιμοποιήσουν την ξένη γλώσσα ως μέσο επικοινωνίας που θα τους βοηθήσει να προσεγγίσουν τους συμμαθητές τους αλλά και τους συνανθρώπους τους ευρύτερα. Η ξένη γλώσσα είναι αντικείμενο μελέτης για όλες τις ομάδες των μαθητών. Η ελληνική γλώσσα για τους αλλόφωνους μαθητές είναι η δεύτερη γλώσσα ενώ τα αγγλικά διδάσκονται και μαθαίνονται ως επιπλέον γλώσσα.

25) Το Συμβούλιο της Ευρώπης αναγνώρισε στη συνθήκη-πλαίσιο του 2005 τη δυναμική της πολιτιστικής κληρονομιάς στην κοινωνική εξέλιξη. Η έννοια αυτή επιδέχεται τόσες ερμηνείες όσες και οι ανάγκες και οι ιδιαιτερότητες που έχει κάθε χώρα. Στην Ισπανία, η παρηκμασμένη πόλη του Μπιλμπάο ανέκαμψε οικονομικά και απέκτησε ξανά τη χαμένη συλλογική αυτοπεποίθηση χάρη στο λαμπερό μουσείο σύγχρονης τέχνης που σχεδίασε ο Φρανκ Γκέρι. Η Γερμανία χρησιμοποιεί τα μουσεία της ιστορίας και αυτά πους στήθηκαν σε πρώην στρατόπεδα συγκέντρωσης για να συμφιλιωθεί με το οδυνηρό παρελθόν της, υπό τύπον συλλογικής ψυχοθεραπείας. Η Βρετανία ζήτησε το 2000 από τα μουσεία της να γίνουν «κέντρα κοινωνικής αλλαγής», ώστε να συμβάλουν στη μείωση του κοινωνικού αποκλεισμού των ομάδων που βρίσκονται στο περιθώριο και να επιτύχουν τη συνοχή των διαφορετικών εθνοτήτων που αναζήτησαν σε αυτήν την τύχη τους. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τα μουσεία μπορούν να ενταχθούν επιτυχώς σε μία στρατηγική ενίσχυσης της κοινωνίας των πολιτών, με στέρεο συνδετικό ιστό από ευρύτερα αποδεκτές αξίες.  

26) Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης), ο όρος «ψηφιακό χάσμα» δημιουργήθηκε για να περιγράψει την απόκλιση που παρατηρείται μεταξύ διαφορετικών γεωγραφικών περιοχών ή κοινωνικών ομάδων, όσον αφορά τη δυνατότητα και τις ευκαιρίες πρόσβασης των ατόμων σε πληροφορίες και επικοινωνιακές τεχνολογίες. Το ψηφιακό χάσμα έχει πολλά αίτια: έλλειψη υποδομών ή πρόσβασης, απουσία κινήτρων χρήσης ΤΠΕ, περιορισμένη γνώση των σύγχρονων εργαλείων πληροφορικής, καθώς και έλλειψη δεξιοτήτων που απαιτεί η ενεργός συμμετοχή στην κοινωνία των πληροφοριών και της γνώσης.

27)  Οι νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση, πολυμέσα, σχεδιαστικά εργαλεία, δίκτυα πληροφοριών, μικρόκοσμοι και προσομοιώσεις, αποτελούν σήμερα αναμφισβήτητη πραγματικότητα, από την οποία απορρέει πλήθος καινοτομιών, αλλά και προβληματισμών σε σχέση με τη διαχείρισή τους. Οι ΤΠΕ (είτε ως συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο είτε ως γνωστικό εργαλείο) παρέχουν δυνατότητες ομαδικής συνεργασίας και δημιουργικής αλληλεπίδρασης. Το νέο εκπαιδευτικό περιβάλλον, πλούσιο σε ερεθίσματα, βοηθάει το μαθητή  να αναπτύξει αυτενέργεια και «να μαθαίνει πώς να μαθαίνει». Από την άλλη μεριά, η εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, σε πρώτο επίπεδο, αναδεικνύει και αναπαράγει την ανομοιογένεια των μαθητών ως προς το βαθμό εξοικείωσης τους με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Κατά συνέπεια στο σύγχρονο σχολείο αναζητούνται εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης του ψηφιακού χάσματος και κάθε είδους ανισότητας που προκύπτει από αυτό.

28)  Τα βιβλία στο σπίτι μου προελαύνουν σιωπηλά, αθώα. Δε μπορώ να τα αναχαιτίσω. Στη ζωή μου έχω δει βιβλία προορισμένα να ισορροπούν το κοντό πόδι κάποιου τραπεζιού. Βιβλία στοιβαγμένα ώστε να σχηματίζουν πύργο και να γίνονται κομοδίνα με ένα πανί ριγμένο από πάνω. Πολλά λεξικά έχουν σιδερώσει και πατικώσει αντικείμενα περισσότερα κι από τις φορές που ανοίχτηκαν, ενώ ουκ ολίγα βιβλία κρυμμένα σε ράφια φυλάνε γράμματα, χρήματα και μυστικά. Και οι άνθρωποι όμως αλλάζουν το πεπρωμένο των βιβλίων. Τα βάζα σπάνε και οι καφετιέρες και οι τηλεοράσεις χαλάνε πιο γρήγορα από τα βιβλία. Τα βιβλία δεν καταστρέφονται παρά μόνο αν ο ιδιοκτήτης τους το θελήσει, αν σκίσει τις σελίδες, αν τους βάλει φωτιά. Στα χρόνια της τελευταίας αργεντίνικης δικτατορίας, πολύς κόσμος έκαψε τα βιβλία του σε τουαλέτες και μπανιέρες, έθαψε εκδοτικές σειρές στην πίσω αυλή του σπιτιού του. Είχαν γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνα. Οι άνθρωποι έπρεπε να διαλέξουν ανάμεσα στην ίδια τους τη ζωή και στα βιβλία και γίνονταν οι δήμιοι τους.

29)  "Τέχνη ονομάζεται το σύνολο της ανθρώπινης δημιουργίας με βάση την πνευματική κατανόηση, επεξεργασία και ανάπλαση, κοινών εμπειριών της καθημερινής ζωής σε σχέση με το κοινωνικό, πολιτισμικό, ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο στο οποίο διέπονται. Aποτελεί μια ευρύτερης ερμηνείας ονομασία που χρησιμοποιείται για να περιγράψουμε τη διαδικασία, της οποίας προιόν είναι κάτι το μή φυσικό, το οποίο ακολουθεί τους κανόνες του δημιουργού. Κατά συνέπεια όροι με κοινή ρίζα όπως τεχνικό, τεχνίτης, καλλιτέχνης αποδίδονται σε ανθρώπινες δημιουργίες και δραστηριότητες αυθαίρετες με τη ροπή του φυσικού κόσμου. Στον Δυτικό κόσμο η τέχνη περιγράφεται ως art, από το Λατινικό ars που εν μέρει σημαίνει διακανονίζω, διευθετώ. Η τέχνη, με την ευρύτερη έννοια, είναι η έκφραση της ανθρώπινης δημιουργικότητας και φαντασίας."