Τεχνική Περίληψης

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Περίληψη ενός κειμένου είναι η απόδοσή του με συνοπτικό και περιεκτικό τρόπο. Απαιτείται: α) Κατανόηση του κειμένου, β) Ικανότητα σύλληψης του ουσιώδους, γ) Λογική και γλωσσική ικανότητα, δ) Ικανότητα αντικειμενικής θεώρησης του κειμένου

Μέθοδος-Τεχνική-Προετοιμασία

1. Πρώτη εμπεριστατωμένη ανάγνωση του κειμένου, αργά και προσεκτικά. Εντοπίζω τι είδους κείμενο είναι (άρθρο, βιογραφία, δοκίμιο, μελέτη κτλ), ποιο είναι το κύριο θέμα του, ποιοι είναι οι στόχοι του συγγραφέα, ποιο είναι το ύφος του.

2. Δεύτερη ανάγνωση και αντιμετώπιση του κειμένου κατά παράγραφο:

i. Υπογραμμίζω τα ουσιώδη (λέξεις-κλειδιά)

ii. Κατανοώ

iii. Εντοπίζω τις διαρθρωτικές λέξεις καθώς και τις φράσεις με τις οποίες επιτυγχάνεται η συνοχή του ευρύτερου κειμένου. Βρίσκω τις νοηματικές σχέσεις που σημαίνουν ώστε να τις μεταφέρω αργότερα στο κείμενο της περίληψης.  

iv. Βγάζω διευρυμένο πλαγιότιτλο – συμπυκνωμένο νόημα της παραγράφου (ο διευρυμένος πλαγιότιτλος αποτελεί φράση – πρόταση με ολοκληρωμένο νόημα, διότι, πρόκειται να αποτελέσει περίοδο λόγου στη μελλοντική μου περίληψη)

Προσοχή: Είναι αναγκαία η  συνολική γνώση και εποπτεία του κειμένου, των βασικών ιδεών, της δομής και των νοηματικών του συνδέσεων 

Συγγραφή περίληψης

• Στη θεματική περίοδο της περίληψης μας παρουσιάζουμε το θεματικό κέντρο του κειμένου. Προσέχουμε η εισαγωγική φράση να είναι σχετική με το είδος του κειμένου (πχ. Το άρθρο/επιφυλλίδα/δοκίμιο κτλ ή ο συντάκτης/αρθρογράφος/δοκιμιογράφος κτλ  αναφέρεται/επικεντρώνεταιι/περιγράφει/πραγματεύεται/αναλύει/πληροφορεί/συγκρίνει/προβάλλει/τονίζει/παρουσιάζει…)

• Στηριζόμαστε στα μικρά συμπυκνωμένα νοήματα που γράψαμε (= διευρυμένοι πλαγιότιτλοι), αξιοποιώντας τις διαρθρωτικές λέξεις – φράσεις που έχουμε υπογραμμίσει, για να αποδώσουμε τη δομή της σκέψης και την οργάνωση του λόγου του συγγραφέα.

• Πιθανό τέλος της περίληψης: «Τέλος / συνοψίζοντας / τελειώνοντας ο συγγραφέας προτείνει / συμπεραίνει / διαπιστώνει…»

ΠΡΟΣΟΧΗ

• Χρησιμοποιούμε όρους του κειμένου. Δεν αντιγράφουμε όμως αυτούσιες εκφράσεις ή προτάσεις

• Δεν κρίνουμε τις απόψεις του συγγραφέα

• Δε μιμούμαστε το ύφος του συγγραφέα

• Δεν προσθέτουμε δικά μας σχόλια στην περίληψη

• Δεν διατυπώνουμε δικά μας συμπεράσματα

• Δε γράφουμε παραδείγματα, παρά μόνο υπό προϋποθέσεις

• Χρησιμοποιούμε άλλοτε ενεργητική  σύνταξη (τονίζει το πρόσωπο που δρα) και άλλοτε παθητική (τονίζει το αποτέλεσμα της ενέργειας)

• Αποφεύγουμε τις υπεργενικεύσεις

• Επιδιώκουμε την αντικειμενικότητα απέναντι στον συγγραφέα και τις απόψεις του.

• Προσέχουμε ώστε η έκταση της περίληψης να είναι μέσα στα ζητούμενα όρια και ανάλογα προσαρμόζουμε το αν θα είμαστε περισσότερο ή λιγότερο αναλυτικοί.

ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ

1. Περιεχόμενο: μεταφορά των βασικών ιδεών του κειμένου (= θεματικές περίοδοι και κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες της κάθε παραγράφου)

2. Δομή: οι περίοδοι λόγου (τα βασικά νοήματα της περίληψης) πρέπει να χαρακτηρίζονται από συνοχή νοηματική και εκφραστική, δηλαδή να συνδέονται μεταξύ τους και να υπάρχουν αντίστοιχες διαρθρωτικές λέξεις, αντωνυμίες, λέξεις – κλειδιά. 

3. Έκφραση: Να υπάρχει εκφραστική αυτονομία και να μη χρησιμοποιούνται αυτούσιες φράσεις του αρχικού κειμένου (εξαιρούνται οι λέξεις – κλειδιά που είναι απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου). 

Να μη γίνεται κατάχρηση του πλάγιου λόγου («ο συγγραφέας πιστεύει, νομίζει, ισχυρίζεται…» κ.λπ)

4. Έκταση: Να μην ξεπερνά κατά πολύ το όριο των επιτρεπόμενων λέξεων (ανοχή + 10%)