Θέμα: Μόδα - Συρμός

ΜΟΔΑ-ΣΥΡΜΟΣ

Οι τάσεις της μόδας δεν αφορούν μόνο την εμφάνιση αλλά όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, την ψυχαγωγία, την τέχνη, τη διακόσμηση, τη συμπεριφορά, τις αξίες.

ΑΙΤΙΑ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ 

1. Οι νέοι έχουν έμφυτη τη διάθεση της καινοτομίας, της αλλαγής, είναι επαναστάτες, ακολουθούν μια νεωτεριστική πορεία και επιδιώκουν να χαράξουν νέες κατευθύνσεις.

2. Τα οικονομικά συμφέροντα χρησιμοποιούν την μόδα με στόχο τη διοχέτευση των αγαθών στην αγορά αλλά και την απόκτηση τους από το καταναλωτικό κοινό.

3. Η φιλαρέσκεια του ατόμου, η ανάγκη να αρέσει, η τάση αυτοεπιβεβαίωσης.

4. Η μόδα αποτελεί μέσο κοινωνικής ένταξης και αποδοχής από τα υπόλοιπα μέλη του συνόλου.

5. Η προβολή της υλικοευδαιμονιστικής αντίληψης της ζωής από τη διαφήμιση και τα μέσα ενημέρωσης.

6. Η κλονισμένη αυτοπεποίθηση, η ανασφάλεια, το εσωτερικό κενό.

7. Η κρίση αξιών, η παρακμή ιδανικών και έλλειψη στόχων και προσανατολισμού στη ζωή.

8. Η απουσία ουσιώδους παιδείας, η οποία θα αποτελούσε αντιστάθμισμα στην αντίληψη ότι η ευτυχία αγοράζεται.

9. Η τάση επίδειξης του υλικού πλούτου.

ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

1. Ενισχύει την αυτοέκφραση και την ατομικότητα.

2. Καλλιεργεί την καλαισθησία, το γούστο, την αίσθηση του ωραίου.

3. Αποτελεί παράγοντα ανανέωσης.

4. Τόνωση οικονομίας ( εμπόριο, θέσεις εργασίας).

ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

1. Κριτήριο αξιολόγησης ενός ανθρώπου είναι συχνά ο βαθμός ταύτισης με τη μόδα και έτσι οι ανθρώπινες σχέσεις διαβρώνονται.

2. Απομακρύνει τον άνθρωπο από τον εαυτό του, επιβάλλοντας του έναν τρόπο ζωής ξένο με το χαρακτήρα του αλλά και τις πραγματικές του ανάγκες και επιθυμίες,

3. Αποπροσανατολίζει τον άνθρωπο ανάγοντας την εξωτερική του εμφάνιση σε παράγοντα επιτυχίας, προσωπικής ευτυχίας και κοινωνικής καταξίωσης, απομακρύνοντας τον ταυτόχρονα από τον αγώνα για εσωτερική ολοκλήρωση και διαμόρφωση ισχυρής και ανεξάρτητης προσωπικότητας.

4. Στρέφει το άτομο σε ανούσιες μορφές διασκέδασης.

5. Αδιαφορία για τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα, κρίση ανθρώπινων σχέσεων και δημοκρατίας.

6. Λειτουργεί ισοπεδωτικά περιορίζοντας την ελευθερία των επιλογών, καταργώντας την ευχάριστη πολυμορφία και προβάλλοντας ως κάτι αρνητικό τη διαφορετικότητα.

7. Απειλεί την ιδιαιτερότητα ενός έθνους λόγω της ξενομανίας που υπονομεύει την παράδοση, την τέχνη και γενικότερα τη φυσιογνωμία ενός λαού.

Θέμα: Μαζοποίηση - Κομφορμισμός

ΜΑΖΟΠΟΙΗΣΗ- ΚΟΜΦΟΡΜΙΣΜΟΣ

    Για να προσεγγίσει κανείς τους όρους κομφορμισμός και μαζοποίηση θα πρέπει να ανατρέξει στη σχέση ανθρώπου – κοινωνίας αλλά και σε θέματα που μελετούν την ανθρώπινη προσωπικότητα και χαρακτήρα.

    Κοινωνικός κομφορμισμός: προκύπτει από τη βαθιά επίδραση της κοινωνίας μέσω της κοινής γνώμης αλλά και  μέσω του αντίστοιχου  ελέγχου της και από τους κοινωνικούς θεσμούς που υφίσταται ο άνθρωπος σε ατομικό επίπεδο. Είναι δηλαδή ο συμβιβασμός και η συμμόρφωση του ατόμου με τις κρατούσες απόψεις, ακόμα και αν αυτές έρχονται σε σύγκρουση με τα βαθύτερα πιστεύω του, προκειμένου να μην έρθει σε σύγκρουση με τον κοινωνικό περίγυρο. Αυτό, αν και ως ένα σημείο είναι αναπόφευκτο αλλά και αναγκαίο, θεωρείται ωστόσο μια μορφή καταπάτησης της ανθρώπινης ελευθερίας, αλλοίωσης της προσωπικότητας, κατάργησης του ατομικού. Συνήθως ο κοινωνικός κομφορμισμός εξετάζεται σε σχέση με τα χαρακτηριστικά του σύγχρονου πολιτισμού: η μηχανοποίηση, η τυποποίηση, ο αυτοματισμός κυριαρχούν στην ανθρώπινη δράση, επιτείνουν το άγχος και την αγωνία, αναγκάζουν σε ταχύτατους ρυθμούς ζωής και έτσι τραυματίζουν τη διανόηση και στραγγαλίζουν τις πρωτοβουλίες του ατόμου. Η μονομέρεια επομένως του πολιτισμού είναι που διαμορφώνει και τα συμπτώματα της ηθικής και πνευματικής του κρίσης. 

    Μαζοποίηση, είναι κατ’ επέκταση η αφομοίωση, η υιοθέτηση από τον άνθρωπο τρόπων σκέψης και συμπεριφοράς, χωρίς όμως να είναι αποτέλεσμα κριτικής επεξεργασίας και συνειδητής επιλογής. Ο άνθρωπος εξομοιώνεται με το σύνολο που παίρνει τη μορφή της μάζας, εφόσον δεν υπάρχει το στοιχείο της ιδιαιτερότητας στα μέλη του.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΜΑΖΟΠΟΙΗΣΗΣ – ΑΙΤΙΕΣ :

1. Οικογένεια - σχολείο: 

προβάλλουν πρότυπα, αντιλήψεις και αξίες που δεν ελέγχονται από το οικογενειακό ή σχολικό περιβάλλον και δεν συντελούν στην διαμόρφωση της ελεύθερης προσωπικότητας των μελών της.

χαμηλό πνευματικό και μορφωτικό επίπεδο: 

καθιστά τους ανθρώπους εύκολα ελεγχόμενους από τους φορείς εξουσίας, ευάλωτους σε κάθε μορφή χειραγώγησης.

2. Μ.Μ.Ε.: 

διαμορφώνουν την κοινή γνώμη εξαιτίας της παντοδυναμίας τους, σύμφωνα όμως με το συμφέρον τους, δηλαδή καταπατώντας τους δεοντολογικούς κώδικες της πληροφόρησης προς χάριν του κέρδους.

3. Πολιτική: 

όταν ο πολιτικός λόγος χαρακτηρίζεται από λαϊκισμό, δημαγωγία προπαγάνδα, προκειμένου να εξυπηρετεί ιδιοτελείς σκοπούς.

4. Αισθητική ισοπέδωση – καταναλωτισμός: 

ομοιότητα στην εμφάνιση, στην ψυχαγωγία, εξομοίωση στις προτιμήσεις των ανθρώπων.

5. Αστικοποίηση και έλλειψη επικοινωνίας: 

απομονώνει τον άνθρωπο και ακρωτηριάζει την ανάγκη για διάλογο, παρέα, συζήτηση.

6. Παγκοσμιοποίηση: 

καταργεί την ιδιαιτερότητα των πολιτισμών.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

1. πνευματικός τομέας: αμβλύνει την κριτική ικανότητα και την προσωπική εκτίμηση και θεώρηση του κόσμου.

2. κοινωνικός: ενισχύει την κοινωνική παθογένεια (βία, εγκληματικότητα, φανατισμός)

3. ψυχολογικός: οδηγεί τον άνθρωπο στη βίωση οδυνηρών συναισθημάτων αλλά και στην αλλοίωση του χαρακτήρα του.

4. πολιτικός: καθώς μειώνεται το αίσθημα της προσωπικής ευθύνης και η κριτική στάση στα πολιτικά δρώμενα, απειλούνται οι δημοκρατικοί θεσμοί και παρεμποδίζεται η λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.

5. εθνικός: κατάργηση της ιδιαίτερης πολιτιστικής ταυτότητας, αντικατάστασή της από εθνικιστικές συμπεριφορές.

Θέμα: Καταναλωτισμός

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ

Κατανάλωση είναι η χρησιμοποίηση αγαθών και υπηρεσιών για την ικανοποίηση αναγκών.

Καταναλωτισμός είναι η τάση για απεριόριστη παραγωγή και κατανάλωση αγαθών ερήμην των πραγματικών αναγκών, πέρα δηλαδή από όσα απαιτούν οι πραγματικές ανάγκες.

ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΥ

1. Η δομή της οικονομίας

2. Στα πλαίσια της ελεύθερης οικονομίας οι ιδιωτικές επιχειρήσεις επιδιώκουν τη μεγιστοποίηση του κέρδους με την υπερπαραγωγή και έντονη προβολή των προϊόντων τους.

3. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας (αυτοματοποίηση παραγωγής): 

4. Μαζική παραγωγή

5. Ποικιλία και ελκυστικότητα προϊόντων

6. Χαμηλό κόστος

7. Προσιτά στο ευρύτερο κοινό.

8. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου. 

9. Δίνει τη δυνατότητα ικανοποίησης πρωταρχικών αναγκών για περισσότερες αγορές (επιθυμία για ικανοποίηση δευτερευουσών αναγκών )                         

10. Η χρεοκοπία των πνευματικών, κοινωνικών και ηθικών αξιών αποπροσανατόλισε το άτομο και το έστρεψε:

11. Στον υλικό ευδαιμονισμό

12. Σε μια νέα ιεράρχηση αξιών (πλούτος, κοινωνική ανάδειξη, «είμαι ό,τι έχω και ό,τι καταναλώνω»).

13. Ο νεοπλουτισμός, η τάση αυτοπροβολής έκαναν, γι' αρκετούς, την επιδεικτική κατανάλωση τρόπο ζωής.

14. Τα οξυμμένα προβλήματα, το άγχος, η ανία, οδηγούν συχνά το άτομο στην υπερκατανάλωση για εκτόνωση, φυγή.

15. Η υπερκατανάλωση, εξάλλου, προωθείται ως νοοτροπία για αποπροσανατολισμό του λαού από υψηλές επιδιώξεις και διαιώνιση του κατεστημένου.

16. Η διαφήμιση με επιστημονικά επεξεργασμένες τεχνικές ψυχολογικού επηρεασμού προκαλεί τεχνητές, πλασματικές ανάγκες.

ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ 

1. Ο ανταγωνισμός των βιομηχανιών και λοιπών παραγωγικών φορέων συμβάλλει στην ποιοτική βελτίωση των αγαθών.

2. Δυνατότητες επιλογής μεταξύ πολλών - ομοειδών προϊόντων.

3. Βελτίωση των υλικών όρων ζωής, άνοδος βιοτικού επιπέδου. 

4. Ο άνθρωπος, ζώντας σ' έναν παραγωγικό και καταναλωτικό οργασμό, δραστηριοποιείται, γίνεται δημιουργικότερος και βελτιώνει την επαγγελματική του κατάρτιση.

ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ

1. Για το άτομο      

Στον ψυχισμό του:

άγχος για την απόκτηση όλο και περισσότερων υλικών αγαθών

συμπλέγματα κατωτερότητας σε άτομα που αδυνατούν να εξασφαλίσουν ισάριθμα με τους άλλους αγαθά

ο καταναλωτής, χωρίς μέτρο, είναι δέσμιος των ανικανοποίητων, συνήθως πλασματικών, αναγκών του.

Στην πνευματική του υπόσταση:

Η ταύτιση του "έχειν" με το "είναι" οδηγεί στην αδιαφορία για την πνευματική του καλλιέργεια.

Στην εργασιακή - επαγγελματική του απασχόληση:

Η εργασία αντιμετωπίζεται, συνήθως, χρησιμοθηρικά, αποκλειστικά ως πηγή κέρδους.

Στον κοινωνικό τομέα:

Ο άνθρωπος υπερεργάζεται, με αποτέλεσμα την έλλειψη ελεύθερου χρόνου αλλά και διάθεσης για ουσιαστική επικοινωνία με τους άλλους

αναπτύσσεται ανταγωνιστική - ατομικιστική διάθεση. Συχνά χρησιμοποιεί ο ένας τον άλλο ως μέσο.

Στην ιδεολογία και την πολιτική συνείδηση:

απομάκρυνση από ιδεολογικές αναζητήσεις, υψηλές αξίες . αδιαφορία για τα πολιτικά ζητήματα

2. Για την κοινωνία 

Η τάση για υπερκατανάλωση οδηγεί στη μείωση των φυσικών πόρων. 

Προκαλούνται οικολογικά προβλήματα (μόλυνση, ρύπανση, αύξηση απορριμμάτων).

Τόσο η ανικανοποίητη επιθυμία απόκτησης καταναλωτικών αγαθών όσο και ο κορεσμός οδηγούν στην εκδήλωση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας (βία, έγκλημα, ναρκωτικά κ.α.).

Δυσχεραίνεται η κοινωνική πρόοδος, αφού η επιδίωξη του υλικού ευδαιμονισμού αναστέλλει τη διάθεση για συνεργασία, προώθηση του κοινωνικού συμφέροντος.

Κοινωνίες χωρίς πολιτικά ιδεώδη γίνονται ευάλωτες στις προσπάθειες χειραγώγησής τους.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΣΤΟΛΗΣ 

1. Συνειδητοποίηση από το ίδιο το άτομο ότι η ποιότητα ζωής και η πραγματική του ευτυχία δεν ταυτίζεται με την απόκτηση πληθώρας υλικών αγαθών.

2. Επαναπροσδιορισμός αξιών και επανιεράρχηση των αναγκών καθώς και ανάπτυξη ευρύτερων ενδιαφερόντων (κοινωνικών, πολιτικών, πολιτιστικών κ.α.).

3. Οικογένεια:

καλλιέργεια πνεύματος ολιγάρκειας, εγκράτειας και αυτάρκειας

ανάπτυξη της αίσθησης του μέτρου και του εφικτού στις επιθυμίες.

4. Παιδεία: 

Διαμόρφωση ελεύθερων, πολυδιάστατων προσωπικοτήτων με  ευρύτητα σκέψης και αυτόνομη βούληση, . εσωτερικές αντιστάσεις και . ορθή διαβάθμιση των προτεραιοτήτων τους.

5. Πνευματικοί άνθρωποι:

Συμβολή στη διαμόρφωση μιας νέας βιοθεωρίας και κοσμοαντίληψης που θα διασφαλίζει την εσωτερική ισορροπία του ανθρώπου και θα στοχεύει στη δημιουργία μιας κοινωνίας με ανθρωπιστικά ιδεώδη και ανάλογους προσανατολισμούς.

6. MME:

Προβολή θετικών προτύπων, ατόμων απαλλαγμένων από μικροαστικές αντιλήψεις (το νεοπλουτισμό, την κοινωνική επίδειξη) με υγιείς αξίες και ιδανικά, που αγωνίζονται για την πραγμάτωση υψηλών στόχων.

7. Πολιτεία:

Επιβολή δεοντολογικών αρχών στην αθέμιτη και παραπλανητική διαφήμιση, ώστε να μη λειτουργεί ως παράγοντας παραπληροφόρησης και μαζοποίησης.

Θέμα: Διαφήμιση

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Διαφήμιση είναι η τεχνική προβολής στο κοινό με κάθε τρόπο μηνύματος που αφορά πρόσωπα, προϊόντα ή ιδέες με σκοπό τη γνωστοποίηση των αρετών, των πλεονεκτημάτων ή του περιεχομένου της.

Είδη διαφήμισης: προφορική, έντυπη, επιγραφική, ραδιοφωνική, κινηματογραφική, τηλεοπτική. Βασικό μέσο προβολής διαφημίσεων θεωρείται η τηλεόραση. Συστατικά της στοιχεία θεωρούνται: ο πομπός, το διαφημιστικό μήνυμα, το επικοινωνιακό μέσο, ο επικοινωνιακός κώδικας και ο δέκτης.

ΑΙΤΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ

1. Η αύξηση του κέρδους 

2. Ο ανταγωνισμός ομοειδών επιχειρήσεων 

3. Η τελειοποίηση του τύπου (έντυπου και ηλεκτρονικού)

4. Ο αστικός τρόπος ζωής (διεύρυνση αναγκών και απαιτήσεων)

5. Η επικράτηση δημοκρατικής αντίληψης που επιτρέπει την ελεύθερη διακίνηση ιδεών (πολιτική διαφήμιση)

ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ

1. Ενημερώνει τους καταναλωτές: για τα προϊόντα (τιμή, χρησιμότητα). 

2. Παρέχει, έτσι, τη δυνατότητα σύγκρισης και επιλογής μεταξύ ομοειδών προϊόντων, με αποτέλεσμα να κερδίζουν χρόνο και χρήμα για κοινωνικά θέματα και προτείνει μέτρα πρόληψης (κάπνισμα, AIDS).

3. Συμβάλλει στην οικονομική πρόοδο μιας χώρας με: την αύξηση παραγωγής και κατανάλωσης προϊόντων και  την ανάπτυξη του εμπορίου

4. Συμβάλλει στην περιστολή της ανεργίας: δημιουργούνται νέα επαγγέλματα (διαφημιστές, μακετίστες, γραφίστες)και απασχολούνται περισσότεροι άνθρωποι για την αύξηση της παραγωγής.

5. Προσπορίζει οικονομικά κέρδη στα ΜΜΕ, ώστε να είναι αδέσμευτα από τα πολιτικά κόμματα και να επιτελούν καλύτερα τον έλεγχο στην εξουσία. 

6. Ο ανταγωνισμός οδηγεί τις βιομηχανίες στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων και των τιμών. Έτσι βελτιώνεται το επίπεδο ζωής του ανθρώπου.

ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ

1. Προβάλλει πρότυπα κατανάλωσης και τελικά πρότυπα ζωής και αξιών τέτοιων που μεταβάλλουν τον πολίτη σε εύκολο θύμα της απληστίας του κεφαλαίου.

2. Η διαφήμιση επιβάλλεται με το να πλήττει καταλυτικά την ελευθερία της βούλησης.

3. Αλλοτριώνει ψυχολογικά τον άνθρωπο. Χάνοντας τη δύναμή του για πρωτοβουλία, ο άνθρωπος δεν είναι πια ο εαυτός του, είναι ήδη ένας άλλος του οποίου η προσωπικότητα τον αντικατέστησε.

4. Πετυχαίνει τον εθισμό των μαζών, εκτός από την αποδοχή και υπακοή σε διαφημιστικά μηνύματα, στην αποδοχή μηνυμάτων πολιτικού και ιδεολογικού περιεχομένου. Έτσι, οι μάζες απογυμνώνονται έντεχνα από το αναφαίρετο δικαίωμα και καθήκον τους να αποφασίζουν για  την τύχη τους.

5. Δημιουργεί πλασματικές ανάγκες και αυξάνει το άγχος για την απόκτηση των διαφημιζόμενων προϊόντων.

6. Η συνεχής διαφήμιση παραπληροφορεί και αποπροσανατολίζει τον καταναλωτή για την ποιότητα του διαφημιζόμενου προϊόντος.

7. Προκαλεί φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, βία και εγκληματικότητα, ιδίως στους νέους, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα καταναλωτικά αγαθά.

8. Επιδρά αρνητικά στον ιδεολογικό κόσμο του ανθρώπου: το καταναλωτικό πνεύμα αμβλύνει το ενδιαφέρον του για τα  κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και ο άνθρωπος γίνεται υλιστής, ενώ απομακρύνεται από κάθε είδους ανώτερα ιδανικά και αξίες,

9. Ευτελίζει την προσωπικότητα του ατόμου με:

την κακή αλλά και προσβλητική χρησιμοποίηση των ατόμων και κυρίως του γυναικείου φύλου,

τη γελοιοποίηση των ανθρώπινων σχέσεων και συναισθημάτων.

10. Προκαλεί αρνητικές συνέπειες στο περιβάλλον:

οι αφίσες ρυπαίνουν, καταστρέφουν και αλλοιώνουν την αισθητική του του φυσικoύ τοπίου.

με τη μεγιστοποίηση της παραγωγής εξαντλούνται οι φυσικοί πόροι.

11. Η διαφήμιση ωραιοποιεί τη ζωή, καλύπτει τις άσχημες πλευρές της, διαστρεβλώνει την αλήθεια και παρουσιάζει στον άνθρωπο έναν εξωπραγματικό, πλαστό κόσμο.

12. Κακοποιεί τη γλώσσα, με τη συνθηματική χρήση της και την πληθώρα ξενικών στοιχείων.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΠΛΕΥΡΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

1. Το κράτος, ως έκφραση του οργανωμένου κοινωνικού συνόλου, μπορεί να παρέμβει και να καθιερώσει όρια και υποχρεώσεις, από την πλευρά των διαφημιστών, για σεβασμό της αλήθειας, προς χάρη του καταναλωτή.

2. Η διαφήμιση να στηρίζεται στην αρχή: της αλήθειας, της αντικειμενικότητας, του θεμιτού ανταγωνισμού, του σεβασμού κοινωνικών - πολιτισμικών αξιών.

3. Ο πολίτης οφείλει να: προκρίνει, κι αυτό είναι αποτέλεσμα παιδείας, εκείνα τα προϊόντα που πραγματικά του χρειάζονται., να  συνειδητοποιήσει ότι η ευτυχία δε βρίσκεται στην κατανάλωση, να  συμμετέχει σε ενώσεις καταναλωτών που μεριμνούν για την προστασία του κοινού από την παραπλάνηση και την κερδοσκοπία.

ΜΕΣΑ – ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΙΣΕΙ 

1. Η συχνή επανάληψη του διαφημιστικού μηνύματος η οποία προκαλεί εθισμό 

2. Η  χρήση  εύηχων  φράσεων  που  συμπυκνώνουν  κάποιες  ιδέες,  τα  λεγόμενα «slogan» τα οποία απομνημονεύονται εύκολα. 

3. Η αξιοποίηση ευφημισμών, αναγραμματισμών, παρηχήσεων, υπερθετικών χωρίς νόημα, σημασιολογικών καταχρήσεων πραγματικότητας → ειδική γλώσσα. 

4. Ευχάριστο φόντο, ειδυλλιακά περιβάλλοντα, εικόνες χαράς και ξεγνοιασιάς, ιστορίες με αίσιο τέλος (δημιουργία εικονικής ζωής)

5. Επίκληση   στο    συναίσθημα   (φόβος,  ενοχή,  ευθύνη),  προσέλκυση του αγοραστή  με  την  παρουσία  π.χ.  ενός  μοντέλου  ή  την  έγκυρη  εικόνα  ενός διάσημου προσώπου → εξασθένιση κριτικής ικανότητας. 

6. Υποβολή ιδεών με έμμεσο τρόπο, αξιοποίηση συνειρμών, χτυπητά χρώματα ή λέξεις που επιδρούν στο υποσυνείδητο. 

7. Υποκατάσταση  της  φιλοσοφίας,  της  ηθικής,  της  κοινωνικής  αντίληψης  από υποδείξεις, προτροπές, συστάσεις (π.χ. προς τη γυναίκα, τον έφηβο, τον εργαζόμενο, τον κάτοικο της μεγαλούπολης).

Θέμα: ΜΜΕ

ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ/ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΩΦΕΛΕΙΕΣ

1. Ενημερώνουν το σύγχρονο άνθρωπο γρήγορα για ό,τι γίνεται και στην πιο απομακρυσμένη περιοχή του κόσμου Μεταβιβάζουν απευθείας στο ακροατήριο τους - οπτικά ή ακουστικά ή και με τους δυο τρόπους διάφορα μηνύματα

2. Ικανοποιούν τις ποικίλες σημερινές ανάγκες

3. Εκμηδενίζουν τις χιλιομετρικές αποστάσεις

4. Επηρεάζουν την κοινή γνώμη (με διαφημίσεις)

5. Καθρεφτίζουν και αναπαράγουν την πραγματικότητα

6. Μορφώνουν, ενημερώνουν, ψυχαγωγούν, προβληματίζουν τους ανθρώπους και μάλιστα τους νέους

7. Βοηθούν τους σύγχρονους ανθρώπους να απολαύσουν όλα τα υλικά και πνευματικά επιτεύγματα του σύγχρονου πολιτισμού.

ΒΛΑΒΕΣ

1. Πολλές φορές βομβαρδίζουν το σύγχρονο άνθρωπο με πράξεις βίας και εγκληματικότητας

2. Διαστρεβλώνουν την κοινωνική πραγματικότητα

3. Ηρωοποιούν εγκληματίες κι έτσι συντελούν στην εξάπλωση του εγκλήματος

4. Βλάπτουν την ευθυκρισία των πολιτών

5. Χρησιμοποιούνται από τους δικτάτορες, οι οποίοι μ’ αυτά αλλοιώνουν και διαστρεβλώνουν την αλήθεια

6. Αλλοτριώνουν συνειδήσεις με το βομβαρδισμό των πληροφοριών

7. Καλλιεργούν το συναίσθημα ότι «ο δυνατός μόνο θα επιζήσει»

8. Υπονομεύουν τη δημοκρατία, την ειρήνη, τη συνεργασία ατόμων και λαών

9. Ταπεινώνουν την αξία «άνθρωπος», γιατί προβάλλουν την αξία «χρήμα»

10. Συγκλονίζουν την κοινή γνώμη προβάλλοντας πράξεις βίας, καταστροφής, εγκληματικότητας

11. Καθιστούν το σύγχρονο άνθρωπο ανίκανο να αντιδράσει στα κοινωνικά πρότυπα που προβάλλονται (από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο ή τον Τύπο)

12. Καθιστούν τις μάζες λεία στις εγκληματικές παρορμήσεις

Θέμα: Σύγχρονος Τεχνολογικός Πολιτισμός

ΤΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Τεχνική: είναι ο τρόπος και τα μέσα που χρησιμοποιεί κάποιος, για να δημιουργήσει ή να επιτύχει κάτι.

Τεχνολογία: είναι ο τομέας της γνώσης που ασχολείται με την πρακτική και συστηματική εφαρμογή τεχνών και επιστημών σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.

ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Υλικά-Οικονομικά:

1. Καθυπόταξη φυσικών δυνάμεων, έλεγχος και δαμασμός των στοιχείων της φύσης.

2. Εξασφάλιση υλικών αγαθών, καλύτεροι όροι διαβίωσης και εργασίας

3. Αύξηση παραγωγής με μικρότερο κόστος και σε λιγότερο χρόνο, μείωση ωραρίου εργασίας και εξασφάλιση περισσότερου ελεύθερου χρόνου.

4. Αξιοποίηση πλουτοπαραγωγικών πηγών, νέες πηγές ενέργειας, έργα υποδομής

5. Ανύψωση βιοτικού επιπέδου, αύξηση μέσου όρου ζωής, εκμηδένιση αποστάσεων

6. Οικονομική ανάπτυξη

Πνευματικά:

1. Θαύματα επιστημονικής προόδου: καταπολέμηση ασθενειών, διαπλανητικά ταξίδια, υπερνίκηση του φράγματος χρόνου και χώρου.

2. Διεύρυνση πνευματικών οριζόντων με την κατάκτηση νέων κλάδων του επιστητού.

3. Διάδοση των επιστημονικών κατακτήσεων, μείωση του αναλφαβητισμού, διάδοση της τέχνης

Ηθικά-Κοινωνικά:

1. Κοινωνικοί μετασχηματισμοί, νέα ηθική, ευρύ ανθρωπιστικό ενδιαφέρον, προστασία ανθρώπινων δικαιωμάτων

2. Νέα πρότυπα, αμφισβήτηση παλαιών δομών 

3. Γκρέμισμα προκαταλήψεων, επικοινωνία των ανθρώπων, μείωση εθνικιστικών συγκρούσεων

ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Υλικά-Οικονομικά

Καταναλωτισμός, απάνθρωπη διαβίωση στα αστικά κέντρα, τυποποίηση ζωής και αγαθών ανεργία, καταστροφή και μόλυνση φυσικού περιβάλλοντος, ταύτιση του «έχειν»με το «είναι»

Πληθυσμιακή έκρηξη, δημογραφικό πρόβλημα, ενεργειακή κρίση, εξάνλτηση φυσικών πόρων, καταστροφή οικολογικής ισορροπίας, αυτοματοποίηση ζωής και εργασίας

Πνευματικά

Εξοντωτικοί ρυθμοί επιστημονικής προόδου με αλλεπάλληλες θεωρίες, ωφελιμισμός, μονομέρεια, εξειδίκευση

Αδρανοποίηση του πνεύματος, ιδεολογική σύγχυση, αποπροσανατολισμός, αποπνευματοποίηση

Έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας, απουσία αισθητικής καλλιέργειας

Ανηθικότητα της επιστήμης, νέες απειλητικές ψυχοσωματικές ασθένειες

Ηθικά-Κοινωνικά

Αλλοτρίωση του ανθρώπου από τη φύση, από το επάγγελμα, από τις αξίες της ζωής, από τον εαυτό του

Μοναξιά, απομόνωση, άγχος, περιχαράκωση ανθρώπινων σχέσεων

Υποκρισία, υστερόβουλες σχέσεις, υλικός ευδαιμονισμός

Κατολίσθηση αξιών, έκλυση ηθών, κορεσμός, ανηθικότητα, βία, εγκληματικότητα

Ανισότητα, αναξιοκρατία, αναλγησία

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕ Η «ΠΡΟΟΔΟΣ»

1. Οικολογική ανισορροπία

2. Διεύρυνση της κοινωνικής ανισότητας

3. Η απειλή του πολέμου

4. Η επιστήμη στην υπηρεσία της εξουσίας

5. Η αυταπάτη της καταναλωτικής ευημερίας

6. Κυνήγι επαγγελματικής επιτυχίας

7. Το φάσμα της ανεργίας

8. Αποχή από τα κοινά

9. Έλλειψη εσωτερικής ζωής-αυτογνωσία

Θέμα: Εξειδίκευση

ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ

Εξειδίκευση είναι η διαρκής , μεθοδική και συστηματική προσπάθεια του ανθρώπου να γνωρίσει και να κατανοήσει σε πλάτος και σε βάθος έναν τομέα της επιστήμης, της τεχνικής και της τεχνολογίας με απώτερο σκοπό τη μεγιστοποίηση της απόδοσής του σε κάθε επίπεδο. Συνεπώς είναι η αποκλειστική ενασχόληση με ένα ειδικό αντικείμενο εργασίας και η παράλληλη απόκτηση πάγιων, συγκεκριμένων και ειδικών γνώσεων γι αυτό.

ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΚΑΘΙΣΤΟΥΝ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ:

Πνευματικοί:

1. Τα όρια αντοχής του ανθρώπινου νου είναι συγκεκριμένα και περιορισμένα. Η καθολική και σφαιρική γνώση των πραγμάτων είναι αδύνατη και αυτό επειδή το ανθρώπινο πνεύμα έχει πεπερασμένες ικανότητες και δυνατότητες από άποψη μνήμης, όγκου και χρόνου.

2. Η δημιουργία νέων επιστημών και η ανάπτυξη της τεχνικής και της τεχνολογίας δίνει καινούργιες διαστάσεις και κάνει αναγκαίο τον κατακερματισμό της γνώσης.

3. Ο αέναος, ταχύρυθμος και εκρηκτικός πολλαπλασιασμός των γνώσεων, των εφευρέσεων και των εξελίξεων.

4. Η ανάγκη για ουσιαστική και εξονυχιστική εμβάθυνση στον τομέα των επιστημών, των τεχνών και των γραμμάτων. Το πλήθος των γνώσεων είναι τόσο μεγάλο που αν ισχυριστούμε ότι το κατέχουμε αυτό θα ήταν μόνο μια πλάνη και θα δημιουργούσε μια επιφανειακή κρούστα του επιστητού.

5. Η τάση του ανθρώπου να έχει ιδιαίτερες κλίσεις απέναντι σ΄ ένα συγκεκριμένο τομέα της γνώσης, της επιστήμης και της εργασίας. Η κλίση και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον επιφέρουν προτιμήσεις και ειδικές επιλογές. Η εξειδίκευση στηρίζεται επομένως στις διαφορές των φυσικών ικανοτήτων που υπάρχουν μεταξύ των ανθρώπων.

Κοινωνικοί:

1. Η επιθυμία και η ανάγκη για αγαθά υψηλής ποιότητας.

2. H ανάγκη αύξησης της παραγωγής σε σύντομο χρόνο για την κάλυψη των καταναλωτικών τάσεων του ανθρώπου.

3. Η καταναλωτική μανία επιβάλλει τη μεγιστοποίηση της παραγωγικότητας και της εργασίας σ΄ όλους τους τομείς.

Οικονομικοί:

1. Η επιστήμη έχει αναχθεί σε πρώτιστο παραγωγικό παράγοντα με απεριόριστες δυνατότητες.

2. Η τάση για μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητας σε ελάχιστο χρόνο. 

3. Ο οικονομικός ανταγωνισμός που υπάρχει ανάμεσα στα άτομα και στα κράτη.

ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ:

Πνευματικός τομέας:

1. Το άτομο προσεγγίζει σε βάθος το αντικείμενο ή την εργασία με την οποία καταγίνεται. Ετσι, γνωρίζει τις λεπτομέρειες και τις όλες πτυχές του. Επομένως απομακρύνεται η πιθανότητα λάθους ή άστοχων ενεργειών.

2. Η ανθρώπινη σκέψη απελευθερώνεται και λυτρώνεται από προκαταλήψεις, σκοταδισμούς και προλήψεις.

3. Οι επιστήμες και οι τέχνες προωθούνται και εξελίσσονται. Διανοίγονται νέες προοπτικές και ευνοούνται νέοι τρόποι έρευνας.

Οικονομικός τομέας:

1. Αυξάνεται η παραγωγή και επιταχύνεται ο ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης.

2. Βελτιώνονται ποιοτικά κι ποσοτικά τα παραγόμενα αγαθά. 

3. Η εργασία οργανώνεται πιο μεθοδικά και συντελείται σε γρηγορότερο χρόνο.

4. Μειώνεται η ανεργία , αφού δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας

Κοινωνικός τομέας:

1. Καλλιεργείται η αδιάλειπτη και αρμονική συνεργασία και ενισχύεται η κοινωνικότητα του ατόμου.

2. Επιτυγχάνεται η επίλυση σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων που απαιτούν τη συμβολή και τη συνδρομή των εξειδικευμένων.

Προσωπικός τομέας:

1. Ο άνθρωπος ικανοποιεί τις φιλοδοξίες του και υλοποιεί τους πολυάριθμους στόχους του.

2. Αξιοποιούνται όλες οι ικανότητες του ατόμου και έτσι αποκτά πείρα και επιδεξιότητα.

ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:

1. Το άτομο αδυνατεί να έχει συνολική θεώρηση και πολυπρισματική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Επέρχεται η πνευματική μονομέρεια, η στεγανοποίηση και η τυποποίηση. Ο εργαζόμενος γίνεται μονοδιάστατος και ελλοχεύει ο κίνδυνος της απομόνωσης του από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

2. Επιφέρει την πλήξη, την ανία και τη μονοτονία. Το άτομο σταδιακά χάνει το ενδιαφέρον του για την εργασία και μπορεί ακόμη και να αδιαφορήσει γι΄ αυτή. 

3. Ο άνθρωπος γίνεται δούλος και εξάρτημα της μηχανής. Μετατρέπεται σε στυγνό τεχνοκράτη χωρίς ευρύτερη παιδεία.

4. Ο εργαζόμενος στερείται τη χαρά της εργασίας και της δημιουργίας γιατί το προϊόν του μόχθου του αποτελεί μέρος του όλου. 

5. Η εξειδίκευση μπορεί να προκαλέσει εσωτερικό κενό και να τον φθείρει εσωτερικά, αφού το έργο του στηρίζεται στην τυποποίηση και την επανάληψη.

6. Χάνεται η ατομικότητα και η μοναδικότητα.

7. Πιθανότητα κατασκευής μέσων μαζικής καταστροφής, όπως πυρηνικά όπλα και προώθηση του δόγματος “η επιστήμη για την επιστήμη”.

8. Συγκέντρωση υπερβολικής δύναμης σε κύκλους εξειδικευμένων ατόμων.

9. Η επιστήμη μπορεί να γίνει μέσο πλουτισμού και έτσι να χάσει το ανθρωπιστικό της περιεχόμενο.

ΤΡΟΠΟΙ ΠΕΡΙΣΤΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ:

1. Ολοκληρωτική και γενική παιδεία. Η αγωγή που παρέχεται πρέπει να είναι πολύπλευρη και ουσιαστική. Η κατακερματισμένη και τεμαχισμένη γνώση στο χώρο του σχολείου δημιουργεί μονομερείς και ατελείς προσωπικότητες. Η ανθρωπιστική παιδεία μπορεί να δημιουργήσει αρτιωμένα άτομα.

2. Οι επιστήμες είναι αναγκαίο να εκδηλώνουν έντονη κοινωνική συμπεριφορά και να συμμετέχουν ενεργά στα κοινωνικά δρώμενα. 

3. Επιβάλλεται να δημιουργηθούν ευχάριστες εργασιακές και διαπροσωπικές συνθήκες, έτσι ώστε να περιορίζεται η πλήξη και η ανία που προέρχονται από την τυποποίηση.

4. Επιτακτική ανάγκη είναι η τεχνολογία να χρησιμοποιηθεί για την πρόοδο και την εξέλιξη του ανθρώπου και όχι για την καταστροφή και την εξόντωσή του. Συνειδητοποίηση της ευθύνης των επιστημόνων, ώστε να αποφεύγονται τα καταστροφικά δημιουργήματα.

5. Η εξειδίκευση μπορεί να συζευχθεί αρμονικά με την ευρυμάθεια και την ψυχική ωριμότητα.

6. Ο ελεύθερος χρόνος είναι απαραίτητο να αξιοποιηθεί για την ανάπτυξη ποικίλων πνευματικών, καλλιτεχνικών, πολιτιστικών, ενδιαφερόντων.

7. Σύγχρονο αίτημα αποτελεί η συστηματική και στενή επικοινωνία ανάμεσα στους επιστημονικούς κλάδους και στις ειδικότητες , ώστε να γίνεται ανταλλαγή και να μη χάνεται η ολότητα.

ΠΟΙΟΙ ΛΟΓΟΙ ΕΠΕΒΑΛΑΝ ΤΗΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΗΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ;

1. Οι ανθρώπινες γνώσεις είναι άπειρες, ενώ η ανθρώπινη διάνοια είναι πεπερασμένη.

2. Σήμερα τα επαγγέλματα είναι περισσότερα, συγκριτικά με το παρελθόν.

3. Οι επιστημονικοί και οι οικονομικοί ανταγωνισμοί είναι διεθνείς. 

4. Ο μεγάλος καταμερισμός της εργασίας οδηγεί στην ολοένα και μεγαλύτερη εξειδίκευση.

5. Η ανάγκη για ποσοτική αύξηση της παραγωγής πηγάζει από την καταναλωτική τάση του σύγχρονου ανθρώπου. 

6. Η σύγχρονη κοινωνία απαιτεί εξειδίκευση σε μια ορισμένη εργασία για μια μεγαλύτερη ποσοτική και καλύτερη ποιοτική απόδοση.

7. Η ακρίβεια και η ταχύτητα, ο γρήγορος ρυθμός της σύγχρονης ζωής και οι πολλές ανάγκες είναι τα κύρια γνωρίσματα της εποχής μας.

8. Οι καθημερινές ανάγκες αυξάνονται κατά γεωμετρική πρόοδο, ενώ τα αγαθά παράγονται κατά αριθμητική πρόοδο. 

9. Ο άνθρωπος δε μπορεί να κάνει όλες τις εργασίες. Αποδίδει περισσότερο σε μια εργασία που είναι σύμφωνη με τις προτιμήσεις, κλίσεις και δεξιότητες του.

10. Ο εξειδικευμένος άνθρωπος παράγει περισσότερα σε λιγότερο χρόνο, δίνει υπεύθυνες απαντήσεις στα θέματα που απασχολούν τον κλάδο του, μελετά ολόπλευρα, βαθιά, λεπτομερειακά, όχι ερασιτεχνικά το αντικείμενο της έρευνας ή της εργασίας του.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ;

1. Πετυχαίνουμε ταχύτητα και ακρίβεια στην εργασία   παράγουμε περισσότερα αγαθά σε λιγότερο χρόνο

2. Βελτιώνουμε την ποιότητα των προϊόντων μας

3. Ανεβάζουμε το βιοτικό επίπεδο του συνόλου

4. Βρίσκουμε ευκολότερα και γρηγορότερα λύσεις στα προβλήματα του κλάδου μας

5. Αντιμετωπίζουμε με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση το αντικείμενο της ερευνάς μας

6. Εξετάζουμε σε βάθος και σε πλάτος το αντικείμενο που μας απασχολεί

7. Εμπνέουμε εμπιστοσύνη στους συνανθρώπους μας με τις σωστές και υπεύθυνες απαντήσεις που δίνουμε στα ζητήματα που τους απασχολούν

8. Διαθέτουμε πλούσια πείρα, που βοηθάει στην πιο οικονομική, πιο μαζική, πιο ανώτερη ποιοτικά βιομηχανική παραγωγή

9. Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και να επιλύσουμε καλύτερα τα επιμέρους προβλήματα συγκριτικά με κείνους που έχουν μόνο γενικές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις

10. Οργανώνουμε πιο καλά, πιο συστηματικά, πιο μεθοδικά την επιστημονική μας έρευνα

11. Τελειοποιούμε την εργασία μας, αφού συγκεντρώνουμε το ενδιαφέρον μας μόνο σ’ ένα αντικείμενο

12. Μειώνοντας το χρόνο εργασίας αυξάνουμε τον ελεύθερο χρόνο μας. Έτσι τονώνουμε πιο πολύ την έμφυτη κοινωνικότητα μας

13. Γινόμαστε οι «ειδικοί», οι απαραίτητοι για την κοινωνική πρόοδο

14. Οργανώνοντας την εργασία μας πάνω σε ορθολογιστικό πρόγραμμα, αυξάνουμε την παραγωγή και γενικά ανεβάζουμε ποι¬οτικά τη στάθμη της ζωής μας και το βιοτικό επίπεδο του συνόλου

15. Ικανοποιούμε τις προσωπικές μας φιλοδοξίες και παράλληλα τις κοινωνικές ανάγκες.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ;

1. Τυποποιούμε, μηχανοποιούμε την εργασία μας

2. Εντοπίζουμε το ενδιαφέρον μας σε μεμονωμένα αντικείμενα

3. Θυσιάζουμε την έκταση για να επιδοθούμε στη λεπτομέρεια

4. Στενεύουμε τον ορίζοντα της γνώσης μας

5. Κουράζουμε το νευρικό μας σύστημα με τη μονομερή, ανιαρή και τυποποιημένη εργασία μας

6. Ζημιώνουμε τη δημιουργική μας φαντασία

7. Εμποδίζουμε την ελεύθερη εξωτερίκευση του εσωτερικού μας κόσμου

8. Δεν βάζουμε στο έργο μας κάτι από το «μεράκι» και το «γούστο» μας

9. Χάνουμε την ιδιότητα του «καθολικού ανθρώπου», αφού αιχμαλωτιζόμαστε στη μονοδιάστατη λεπτομέρεια δεν αποδίδουμε στην εργασία που δε μας κεντρίζει το ενδιαφέρον

10. Γινόμαστε ατομιστές, υπερόπτες, φίλαυτοι, εγωιστές, αδιάφοροι για την κοινωνική πρόοδο

11. Θυσιάζουμε την ευαισθησία και τη φαντασία στο βωμό του κέρδους, π.χ. γινόμαστε έμποροι και όχι δημιουργοί έργων τέχνης ή επιστήμης

12. Αναζητούμε στη φυγή τη λύτρωση από τις καθημερινές ανάγκες

13. Χάνουμε τη χαρά της δημιουργίας, αφού πάντοτε συμμετέχουμε μόνο σε μια φάση της δημιουργίας του έργου

14. Τροφοδοτούμε την αλαζονική αυταπάτη για φιλόδοξες επιδιώξεις τίτλων και αμοιβών, που εξευτελίζουν την ανεκτίμητη αξία κάθε επιστημονικής έρευνας.

ΤΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ:

1. Η επιστημονική έρευνα συσσώρευσε πλήθος γνώσεων, κυρίως στο 19ο και 20ό αιώνα. Έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη διαίρεσης και κατανομής των γνώσεων σε επιμέρους ειδικότητες. Σήμερα οι επιστήμονες αποσχίζονται σε κλάδους.

2. Η σημερινή δομή της κοινωνίας και οι σημερινές ανάγκες επιτάχυναν την επιστημονική εξειδίκευση, σαν αναγκαία διέξοδο, για την προώθηση των επιδιώξεων του σύγχρονου ανθρώπου.

3. Ο σημερινός επιστήμονας εξειδικεύεται, δηλαδή εντοπίζει τα ενδιαφέροντα του σ’ ένα μόνο τομέα της επιστήμης.

4. Ο εξειδικευμένος επιστήμονας προάγει την έρευνα, διανοίγει νέους ορίζοντες στη γνώση, θεωρείται ο «ειδικός», προσφέρει στην κοινωνία τα προϊόντα της επιστημονικής του έρευνας.

5. Όσο καλύτερα γνωρίζει ο επιστήμονας το αντικείμενο της ερευνάς του, όσο αμφιβάλλει για τα αποτελέσματα της ερευνάς του, τόσο περισσότερες εφευρέσεις προσθέτει στις παλιές, τόσο περισσότερο ωφελεί το σύνολο.

ΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ:

1. Ο εξειδικευμένος επιστήμονας αυτοπεριορίζεται στην ειδικότητα του και έτσι απομονώνεται από τα κοινωνικά προβλήματα.

2. Η επιστημονική εξειδίκευση συντελεί στη διάσπαση της οργανικής ενότητας της επιστήμης.

3. Η επιστημονική εξειδίκευση εκμηδενίζει τις πνευματικές και ψυχικές δυνάμεις του επιστήμονα, απονεκρώνει τις δημιουργικές του ικανότητες, γενικά παρεμποδίζει την ολοκλήρωση του.

4. Η επιστημονική εξειδίκευση μπορεί να οδηγήσει τον επιστήμονα στην τυποποίηση, στη μονοδιάστατη αντίληψη της ζωής, στην πνευματική μονομέρεια.

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΔΕΝ ΟΔΗΓΕΙ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΟΜΕΡΕΙΑ:

1. Αν ο επιστήμονας έχει πολύπλευρα ενδιαφέροντα και δεν απομονώνεται από τα πνευματικά - κοινωνικά προβλήματα της εποχής του, δεν οδηγείται, σαν εξειδικευμένος, στη πνευματική μονομέρεια.

2. Αν ο εξειδικευμένος επιστήμονας συνδυάσει την επιστημονική του εξειδίκευση με τη γενική μόρφωση, θα αντιταχθεί στην πνευματική μονομέρεια, στην οποία κινδυνεύει να οδηγηθεί.

3. Αν ο εξειδικευμένος επιστήμονας ενημερώνεται στις νεότερες εξελίξεις της επιστήμης του και παράλληλα ενδιαφέρεται για τα επιτεύγματα των άλλων επιστημονικών κλάδων, δεν κινδυνεύει να γίνει μονόπλευρος, μονομερής πνευματικά.

4. Αν ο επιστήμονας πιστεύει ότι δεν είναι αρκετή η κατάρτιση του στην οικεία επιστήμη του, όσο μεγάλη κι αν είναι, τότε θα προσπαθεί να πλησιάσει, τουλάχιστο, τους συγγενείς κλάδους των επιστημών ώστε να απελευθερώσει το πνεύμα του από την πνευματική μονομέρεια.

5. Αν ο επιστήμονας καλλιεργηθεί εσωτερικά με την ανθρωπιστική παιδεία, αν ικανοποιήσει τα ενδιαφέροντα του, αν ενημερώνεται γύρω από τα επιτεύγματα άλλων επιστημονικών κλάδων, αν εκμεταλλεύεται δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο του, τότε θ’ αποφύγει την πνευματική μονομέρεια, στην οποία τον οδηγεί η υπέρμετρη επιστημονική του εξειδίκευση.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ Ν’ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΘΟΥΝ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ;

1. Είναι απαραίτητη η εξειδίκευση στην εποχή μας, αρκεί να μην κλείνει το σύγχρονο άνθρωπο σ’ ένα μόνο δίαυλο της γνώσης.

2. Χρειάζεται η εξειδίκευση, αλλά και η γενική καλλιέργεια, η ανθρωπιστική μόρφωση.

3. Το άτομο που περιορίζει τις γνώσεις του μέσα στα όρια του επαγγέλματος ή της επιστήμης του θ’ αποτύχει στη ζωή. Γι’ αυτό πρέπει το άτομο ν’ αποκτήσει γενικές και ειδικές γνώσεις.

4. Η επαγγελματική ή η επιστημονική κατάρτιση δεν είναι αρκετή. Ο σύγχρονος άνθρωπος χρειάζεται πνευματικά εφόδια, για να είναι ολοκληρωμένος και πάνοπλος στον αγώνα της ζωής.

5. Η ειδικότητα του καθενός πρέπει να λαμβάνεται ανάλογα με τις κλίσεις του.

6. Ο σύγχρονος επιστήμονας πρέπει να εξειδικεύεται συνέχεια, αλλά και να αποφεύγει το αδιέξοδο της πνευματικής μονομέρειας.

7. Ο εξειδικευμένος επιστήμονας ή επαγγελματίας πρέπει να φροντίζει τόσο για την ατομική όσο και για την κοινωνική πρόοδο, να κατανοεί τους συνανθρώπους του, να βλέπει τις επιστημονικές επιτυχίες χωρίς προκαταλήψεις, να ελέγχει την τεχνολογία.

Θέμα: Ανεργία

ΑΝΕΡΓΙΑ

ΑΙΤΙΑ

1. Η τεχνολογική ανάπτυξη σε πολλούς τομείς της οικονομίας αποστερεί την εργασία από αρκετά άτομα.

2. Οι μικρότερες επιχειρήσεις εξαιτίας του άνισου ανταγωνισμού τους με τις μεγάλες επιχειρήσεις διαλύονται, με αποτέλεσμα να κορυφώνεται η ανεργία.

3. Πολλοί επιχειρηματίες δεν αξιοποιούν τα κέρδη τους παραγωγικά με επενδύσεις.

4. Η οικονομία των υπανάπτυκτων χωρών δε μπορεί να ανταποκριθεί στη γρήγορη αύξηση της προσφοράς εργασίας, λόγω του υπερπληθυσμού των χωρών του Τρίτου Κόσμου.

5. Η διεθνής ύφεση της οικονομίας, ο πληθωρισμός, η επενδυτική άπνοια, η είσοδος της τεχνικής στην οικονομία είναι τα κυριότερα αίτια της ανεργίας στη σύγχρονη εποχή.

6. Η έλλειψη σωστού προγραμματισμού για τη λειτουργία επαγγελμάτων δημιουργεί τον κορεσμό σε ορισμένα επαγγέλματα, ενώ σε άλλα επαγγέλματα υπάρχει περιορισμένος αριθμός ατόμων που τα εξασκούν.

7. Πολλές ξένες χώρες που απορροφούσαν το πλεόνασμα των εργατικών χεριών των διαφόρων χωρών έχουν κλείσει την αγορά εργασίας τους, γιατί αντιμετωπίζουν κι αυτές πρόβλημα ανεργίας.

8. Το φαινόμενο της πολυθεσίας και της υπερωριακής απασχόλησης επιτείνει το σοβαρό πρόβλημα της ανεργίας.

9. Οι ώριμοι εργαζόμενοι χάνουν την εργασία τους εξαιτίας της τεχνολογικής προόδου.

10. Η έλλειψη προγραμμάτων για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αυξάνει την ανεργία.

11. Η έλλειψη κατάλληλου προγραμματισμού, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προοπτικές της εργασίας, και η ανεπάρκεια επαγγελματικής εκπαίδευσης είναι παράγοντες που υποδαυλίζουν την ανεργία.

12. Από την ανεργία υποφέρουν περισσότερο οι νέοι, οι ανειδίκευτοι εργάτες και οι γυναίκες. 

13. Η ξενομανία και ο μιμητισμός καταπολεμούν τα εγχώρια προϊόντα και αυξάνουν την ανεργία.

14. Η αστυφιλία, ο υδροκεφαλισμός της Αθήνας, ο συγκεντρωτισμός της δημόσιας διοίκησης αυξάνουν την ανεργία.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

1. Οι άνεργοι νιώθουν παραγκωνισμένοι και καταδικασμένοι από κοινωνία.

2. Οι άνεργοι οδηγούνται στην απαισιοδοξία, στον μηδενισμό, παρανομία, στην εγκληματικότητα, στις επαναστατικές κοινωνικές ιδεολογίες.

3. Οι άνεργοι νέοι νιώθουν ένα πλέγμα ενοχής, γιατί ζουν σε βάρος των  οικογενειών τους.

4. Οι άνεργοι νέοι εξαναγκάζονται να ασκούν επαγγέλματα διαφορετικά απ’ αυτά που διάλεξαν οι ίδιοι.

5. Η ανεργία εμφανίζεται έντονα στις τάξεις των Νεοελλήνων που αποφοιτούν από τα Λύκεια ή από τα ΑΕΙ και ΤΕΙ.

6. Οι άνεργοι νέοι συνήθως περιθωριοποιούνται (γίνονται ναρκομανείς, εγκληματίες, αναρχικοί).

7. Η ανεργία δημιουργεί το άγχος, την ανασφάλεια, τις ψυχοπάθειες.

8. Σοβαρές είναι οι κοινωνικές συνέπειες της ανεργίας: χαμηλό βιοτικό επίπεδο, επαιτεία, εγκληματικότητα, ναρκωτικά, απεργίες, εξεγέρσεις.

ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

1. Η απαγόρευση της διπλοθεσίας και ο περιορισμός των υπερωριών θα δώσει νέες θέσεις εργασίας.

2. Οι ιδιωτικές και κρατικές επενδύσεις, η προσέλκυση ξένων κεφαλαίων και η ίδρυση βιομηχανιών, εκεί που υπάρχει μεγάλη αύξηση της ανεργίας, θα περιορίσουν πολύ το οξύ πρόβλημα της ανεργίας.

3. Το κράτος πρέπει να δημιουργήσει καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης.

4. Το ελληνικό κράτος πρέπει να χρηματοδοτεί εκείνους που θέλουν να μετεγκατασταθούν στην επαρχία, για να ανοίξουν νέες παραγωγικές εργασίες (δηλαδή να δίνει δάνεια με ευνοϊκότερους όρους).

5. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός θα συμβάλλει στη μείωση της ανεργίας, γιατί την αντιμετωπίζει προληπτικά και χρησιμοποιεί καλύτερα το εργατικό δυναμικό.

6. Η ανεργία πρέπει να επηρεάσει το νέο στην εκλογή του επαγγέλματός του.

7. Το ελληνικό κράτος οφείλει να δημιουργήσει ίσες ευκαιρίες εξέλιξης σ’ όλους τους νέους και ιδιαίτερα στους μη προνομιούχους.

8. Η ελληνική πολιτεία πρέπει να βελτιώσει ποιοτικά και ποσοτικά την εκπαίδευση και παράλληλα να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας για τους νέους.

9. Οι Νεοέλληνες πρέπει ν’ αλλάξουν νοοτροπία, δηλαδή να πάψουν να υποτιμούν τα χειρωνακτικά επαγγέλματα και να στρέφονται μόνο στις επιστήμες και στις διοικητικές θέσεις.

10. Η στροφή προς τα τεχνικά επαγγέλματα είναι μια λύση για την ανεργία στην Ελλάδα.

11. Το ελληνικό κράτος πρέπει ν’ ανοίξει νέους τομείς οικονομικής δράσης. Συγκεκριμένα μπορεί να πετύχει την επιστημονική ιχθυοκαλλιέργεια, την επιστημονικοποίηση της κτηνοτροφίας, τη χρησιμοποίηση των σύγχρονων μηχανών στη γεωργία, την επέκταση της ανθοκομίας, την κατασκευή μεγάλων δημόσιων παραγωγικών έργων.

12. Η ελληνική πολιτεία οφείλει να αξιοποιήσει τις γυναίκες που κρύβουν σημαντική παραγωγικότητα και παράλληλα να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας για τις γυναίκες.

13. Η ανεργία των γυναικών μπορεί να αντιμετωπιστεί με την ειδίκευση τους σε επαγγέλματα που παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην παραγωγή.

14. Ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) πρέπει να συνεχίσει και να διευρύνει τα προγράμματα του για επιδότηση νέων θέσεων εργασίας. Να καταβάλλει επιδόματα ανεργίας. Να βρίσκει εργασία σε άνεργους. Να παρέχει επαγγελματική εκπαίδευση απ’ τις σχολές ταχύρρυθμης εκπαίδευσης. Να παρέχει επαγγελματικό προσανατολισμό στους νέους

Θέμα: Εργασία

ΕΡΓΑΣΙΑ

Εργασία είναι η συστηματική προσπάθεια του ανθρώπου για ικανοποίηση ατομικών και κοινωνικών αναγκών. Η εργασία διακρίνεται σε πνευματική και σε σωματική.

ΓΙΑΤΙ Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΗΓΗ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ;

1. Δίνει νόημα και περιεχόμενο στη ζωή του ανθρώπου

2. Είναι πηγή χαράς και αισιοδοξίας

3. Τονώνει την αυτοπεποίθηση και την αποφασιστικότητα του ανθρώπου

4. Σφυρηλατεί την εργατικότητα και τη θέληση

5. Προβάλλει την προσωπικότητα του εργαζόμενου

6. Διαιωνίζει τα δημιουργικά έργα και το «Εγώ» του εργαζόμενου

7. Κάνει τον εργαζόμενο δραστήριο, αισιόδοξο, υπεύθυνο και αξιοπρεπή

8. Γεννά το αίσθημα της ασφάλειας και της σιγουριάς για το μέλλον

9. Αποδεσμεύει τις δημιουργικές ικανότητες του ανθρώπου

10. Χαρίζει τη χαρά της δημιουργίας

11. Αναπτύσσει όλες τις κλίσεις, τις ικανότητες και τις δεξιότητες του ατόμου.

12. Προβάλλει τις κατακτήσεις του εργαζόμενου ανθρώπου σε όλους τους τομείς δράσης (στον οικονομικό, επιστημονικό, τεχνικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα)

13. Ικανοποιεί την έμφυτη τάση για δημιουργία

14. Καλλιεργεί το πνεύμα του εργαζόμενου

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ;

1. Απαλλάσσει τον άνθρωπο από περιττό σωματικό ή πνευματικό μόχθο

2. Αυξάνει τον ελεύθερο χρόνο στον εργαζόμενο

3. Συντελεί στη μαζική και ποιοτική παραγωγή

4. Λυτρώνει τον εργαζόμενο από τη σωματική και ψυχική φθορά

5. Ανεβάζει το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων

6. Τονώνει το πνεύμα της συνεργασίας και την κοινωνικότητα του ανθρώπου

7. Συμβάλλει στην ποιότητα της ζωής

8. Πετυχαίνει οικονομία μόχθου, χρόνου, χρημάτων

9. Εκμηδενίζει το χρόνο εκμάθησης νέας εργασίας

10. Είναι ο κυριότερος συντελεστής της ατομικής και της κοινωνικής προόδου

11. Μειώνει το χρόνο και το κόστος της παραγωγής

12. Διεκπεραιώνει πιο γρήγορα την εργασία

13. Επιτρέπει σης επιχειρήσεις να προσφέρουν στο κοινό καταναλωτικά αγαθά σε προσιτές τιμές

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ;

1. Περιορίζει τη δημιουργική εργασία

2. Περιορίζει την πρωτοβουλία και την αυτενέργεια

3. Αυτοματοποιεί και μηχανοποιεί την εργασία

4. Εισάγει την εξειδικευμένη εργασία

5. Κάνει τον εργαζόμενο ρομπότ, εξάρτημα της παραγωγικής μηχανής

6. Αυξάνει υπέρμετρα την ανεργία

7. Ρυπαίνει και καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον

8. Πνίγει τον εργαζόμενο στην ανία και στη μονοτονία, στην πλήξη και στην απογοήτευση

9. Συντελεί στην επαγγελματική εξειδίκευση και στην κατάτμηση της όλης παραγωγής

10. Αφαιρεί από τον εργαζόμενο τον ενθουσιασμό και το «μεράκι» για εργασία

11. Περιορίζει τον εξειδικευμένο επιστήμονα σ’ ένα μόνο τομέα του επιστητού

12. Αφαιρεί από τον εργαζόμενο τη χαρά της δημιουργίας – ο εργαζόμενος παράγει εμπορεύματα. Δε βρίσκει κανένα Νόημα και καμιά ευχαρίστηση στην εργασία του

13. Αλλοτριώνει τον εργαζόμενο, αφού τον αναγκάζει να εργάζεται μονότονα και να σκέφτεται μηχανικά.

14. Κουράζει ψυχικά τον εργαζόμενο και του προκαλεί ανία.

ΠΟΙΕΣ ΥΛΙΚΕΣ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΗΘΙΚΕΣ ΩΦΕΛΕΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ;

1. Ικανοποιούνται οι υλικές ανάγκες του ανθρώπου

2. Βελτιώνονται οι συνθήκες διαβίωσης του

3. Μετατρέπονται οι πρώτες ύλες σε χρήσιμα αγαθά

4. Τονώνεται η σωματική υγεία του ανθρώπου

5. Εξασφαλίζονται η οικονομική ανεξαρτησία, οι ανέσεις και τα καταναλωτικά αγαθά

6. Αξιοποιούνται οι πλουτοπαραγωγικές πηγές κάθε χώρας

7. Ανεβαίνει η ποιοτική στάθμη της παραγωγής

8. Ακονίζεται και οξύνεται το ανθρώπινο πνεύμα

9. Γίνονται ανακαλύψεις και εφευρέσεις

10. Προωθείται η επιστημονική έρευνα

11. Ανακαλύπτονται οι φυσικοί νόμοι

12. Δημιουργούνται τα αθάνατα έργα της επιστήμης και της τέχνης

13. Αναζητείται η επιστημονική αλήθεια

14. Αξιοποιούνται οι πνευματικές ικανότητες του ανθρώπου

15. Παράγονται πνευματικά προϊόντα

16. Διευρύνονται οι γνώσεις και οι έρευνες

17. Καλλιεργείται η κρίση και η λογική του ανθρώπου

ΗΘΙΚΕΣ ΩΦΕΛΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1. Προσαρμόζει ο άνθρωπος τη συμπεριφορά του σύμφωνα με τις ηθικές αρχές και αξίες

2. Γίνεται ο άνθρωπος ηθική προσωπικότητα

3. Συσφίγγονται οι σχέσεις μεταξύ των πολιτών

4. Γίνεται ο εργατικός άνθρωπος αισιόδοξος, τίμιος, χαρούμενος, κοινωνικός, ευτυχισμένος

5. Διατηρεί ο άνθρωπος την αξιοπρέπεια του και απομακρύνεται από τα πάθη και τα ένστικτα του

6. Νιώθει έντονα τη χαρά της δημιουργίας

7. Χαλυβδώνει και σφυρηλατεί τον ανθρώπινο χαρακτήρα

8. Κατακτά ο εργαζόμενος την οικονομική, την πνευματική και την ηθική του ανεξαρτησία.

9. Θεμελιώνεται η κοινωνία πάνω στη συνεργασία και την αλληλεγγύη

10. Επικρατεί η τάξη και η αρμονία, η κοινωνική γαλήνη και η αρμονική κοινωνική συμβίωση

11. Οπλίζεται ο άνθρωπος με υπομονή και επιμονή, με αισιοδοξία και θάρρος

12. Κερδίζει την εκτίμηση και την αναγνώριση των άλλων

13. Ικανοποιεί τα ενδιαφέροντα του και γίνεται άνθρωπος της πρωτοβουλίας και της αυτενέργειας

14. Πραγματοποιεί τους πόθους και τα όνειρα του

15. Γίνεται έντιμος και ηθικός, ειλικρινής, και φιλαλήθης

Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ. ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ:

1. Αντιμετωπίζει όλες τις ανάγκες του

2. Γίνεται αυτάρκης και οικονομικά ανεξάρτητος

3. Βελτιώνει τους όρους ζωής του

4. Δημιουργεί επιχείρηση συνδυάζοντας εργασία και κεφάλαιο

5. Αποκτά όλα τα αγαθά, ακολουθώντας το αρχαίο γνωμικό «τα αγαθά με κόπους αποκτώνται».

6. Λύνει τα οικονομικά του προβλήματα

7. Αποφεύγει την οικονομική εξάρτηση

8. Εξασφαλίζει τα υλικά και τα πνευματικά αγαθά

9. Υλοποιεί τις υλικές του επιθυμίες και τις πνευματικές του ανάγκες

10. Γεμίζει τη ζωή του με ενδιαφέροντα.

11. Αγωνίζεται με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία

12. Γίνεται αποφασιστικός και αισιόδοξος, δραστήριος και αγωνιστής

13. Απομακρύνει τη μελαγχολική ανία, τη ματαιοδοξία, την κενοδοξία, την απαισιοδοξία

14. Γεμίζει το ψυχικό κενό που δημιουργεί η απραξία και η αδράνεια του

15. Ανοίγει τον ορίζοντα δράσης του

16. Ελευθερώνεται από την πλήξη και τη μονοτονία, από την τυποποίηση και τη ρουτίνα

17. Αξιοποιεί τη δημιουργική του φαντασία

18. Δημιουργεί πρωτότυπα και ελεύθερα έργα

19. Λυτρώνεται από την εξειδικευμένη, μηχανοποιημένη, τυποποιημένη και ανιαρή εργασία

Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΑΤΤΩΜΑ. ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ:

1. Απομακρύνεται από την οκνηρία, την αργία, τη φυγοπονία, τη διαφθορά

2. Απαλλάσσεται από τα ελαττώματα, τις αδυναμίες και τα πάθη του

3. Διατηρεί την αξιοπρέπεια και την εντιμότητα του

4. Γίνεται εγκρατής και αυτοκυρίαρχος, συνετός και νομοταγής.

5. Δε γίνεται παράνομος και απατεώνας, διεφθαρμένος και αλλοτριωμένος

6. Δεν πέφτει σε κακίες και ανηθικότητες, σε ψέματα και εγκλήματα

7. Απομακρύνεται από τη νωχέλεια και την οκνηρία, τη νωθρότητα και την τεμπελιά

8. Αποφεύγει ηθικές παρεκτροπές και λυτρώνεται από τα πάθη του

ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ

Σύµφωνα  µε  την  Ευρωπαϊκή  Ένωση,  η  τηλεργασία  ορίζεται  ως  µια µορφή  εργασίας  που  εκτελείται  από  ένα  άτοµο  για  έναν  εργοδότη  ή πελάτη  εκτός  του  παραδοσιακού  εργασιακού  χώρου  µε  τη  χρήση τηλεπικοινωνιών και προηγµένων τεχνολογιών πληροφόρησης.

Μορφές 

• Μόνιµη σύνδεση ενός υπαλλήλου µε το δίκτυο των εργοδοτών του µε  αποτέλεσµα  τον  πλήρη  έλεγχο  της  εργασιακής  του  ζωής  και εποµένως λιγότερη ευελιξία στον τρόπο οργάνωσης του εργάσιµου χρόνου του. 

• Ελεύθερη   εργασιακή   σχέση   [ελεύθερος   επαγγελµατίας]   που συνεπάγεται  περισσότερη  ελευθερία  στον  καθορισµό  του  ρυθµού εργασίας.

Οφέλη 

1. Εξοικονόµηση χρόνου και µείωση δαπανών που απαιτούνται για τη µεταφορά των εργαζοµένων προς και από τον χώρο εργασίας. 

2. Ελαστικότητα στον καθορισµό του ρυθµού και των ωρών εργασίας. 

3. Αύξηση   της   παραγωγικότητας   άρα   και   των   κερδών   µιας επιχείρησης, γεγονός που την καθιστά ανταγωνιστική. 

4. Συµβολή   στη   µείωση   της   ανεργίας   ειδικά   των   ευαίσθητων κοινωνικών  οµάδων  [γυναικών,  φοιτητών,  ατόµων  µε  ειδικές ανάγκες]. 

5. Οι  γυναίκες  συνδυάζουν  την  επαγγελµατική  δραστηριότητα  µε τα οικιακά καθήκοντα και τη µητρότητα

6. Οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίζουν εισόδηµα και επαγγελµατική εµπειρία παράλληλα µε τις σπουδές τους. 

7. Τα  άτοµα  µε  ειδικές  ανάγκες  αποκτούν  τη  δυνατότητα επαγγελµατικής   ένταξης   καθώς   και   αξιοποίησης   των ιδιαίτερων  ικανοτήτων  τους  γνωρίζοντας  παράλληλα  την ικανοποίηση   της   δηµιουργίας,   της   αποδοχής   και   της αναγνώρισης.

Επιπτώσεις 

1. Κοινωνική  αποµόνωση  του  εργαζοµένου  [απουσία  επαφής  µε  το έµψυχο  εργασιακό  περιβάλλον  µε  συνέπεια  την  ψυχολογική  του επιβάρυνση]. 

2. Αποκλεισµός   από  τα  συλλογικά  εργασιακά  σχήµατα (οµάδες εργασίας, συνεδριάσεις, συνδικαλισµός). 

3. Δυσχέρειες  στην  ανταπόκριση  στο  καθήκον  στον  οικογενειακό χώρο [ιδιαίτερα για τις γυναίκες]. 

4. Αδυναµία   παρακολούθησης   των   εξελίξεων   και   των   νέων δεδοµένων στον εργασιακό τοµέα. 

5. Περιορισµός   των   δυνατοτήτων/ευκαιριών   για   προαγωγή   και επαγγελµατική ανέλιξη. 

6. Εγκλωβισµός  στη  λογική  της  υποαπασχόλησης  και  αποδυνάµωση επαγγελµατικών φιλοδοξιών. 

7. Υψηλό  κόστος  τεχνολογικού  εξοπλισµού  για  τους  ελεύθερους επαγγελµατίες του είδους. 

8. Σύγχυση ελεύθερου και εργάσιµου χρόνου.

Θέμα: Επάγγελμα

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

Επαγγελματικός προσανατολισμός: είναι η συστηματική και επιστημονική βοήθεια που παρέχεται στο άτομο με σκοπό την ορθή επαγγελματική επιλογή, σύμφωνα με τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του.

ΠΟΙΕΣ ΑΞΙΕΣ ΕΠΙΔΙΩΚΟΥΝ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ;

1. Υλικές αξίες: σταθερό και ικανοποιητικό εισόδημα, που εξασφαλίζει οικονομική άνεση και ανεξαρτησία.

2. Ασφάλεια και μονιμότητα.

3. Επαγγελματικό κύρος: αναγνώριση του εργαζόμενου από το κοινωνικό περιβάλλον, ηθική ικανοποίηση, αίσθημα επιτυχίας.

4. Κοινωνικότητα: δυνατότητες για ανάπτυξη της συνεργασίας και της διαπροσωπικής επαφής.

5. Δημιουργικότητα - Πρωτοτυπία: ο εργαζόμενος να μπορεί να εκφράσει την προσωπικότητα, τις ιδέες του και το δημιουργικό του πνεύμα.

6. Προσφορά υπηρεσιών στο κοινωνικό σύνολο: αρωγή και βοήθεια στο συνάνθρωπο, συμμετοχή σε έργα κοινής ωφέλειας.

7. Ελεύθερος χρόνος: βασικό κριτήριο για την επιλογή ενός επαγγέλματος είναι η δυνατότητα που του παρέχει να εξασφαλίζει αρκετό ελεύθερο χρόνο, ώστε να ενασχολείται ο εργαζόμενος και με την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

1. Η ανάγκη για την κοινωνία να απασχολείται κάθε άνθρωπος με το επάγγελμα που του ταιριάζει.

2. Η εξειδίκευση και ο καταμερισμός της εργασίας.

3. Η ανάπτυξη των επιστημών, της τεχνολογίας και η επέκταση των γνώσεων.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

1. Η οικογένεια: πρωταρχικός φορέας της κοινωνικοποίησης και καθοριστικός παράγοντας, στην επιλογή του επαγγέλματος, αφού διαμορφώνει την προσωπικότητα του νέου και του μεταδίδει αξίες και ιδανικά. 

2. Το σχολείο: Ο μαθητής αντιλαμβάνεται τις ιδιαίτερες κλίσεις του και τις προτιμήσεις στο χώρο του σχολείο.

3. Ο κοινωνικός περίγυρος: επηρεάζει το νέο, με τα πρότυπα, τις αξίες, τις ανάγκες και τις τάσεις που επικρατούν.

4. Τα ΜΜΕ, η τηλεόραση.

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

1. Κατάκτηση της αυτογνωσίας και διάκριση των ικανοτήτων.

2. Ενημέρωση για τις συνθήκες που επικρατούν.

3. Στροφή στα επαγγέλματα που έχουν μέλλον και προοπτική.

ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΣΩΣΤΗ ΕΚΛΟΓΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

1. Η ορθή εκλογή επαγγέλματος πρέπει να είναι ελεύθερη και σύμφωνη με τις κλίσεις, τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα του νέου.

2. Το άτομο πρέπει να διαθέτει τις ανάλογες ψυχικές, σωματικές και ηθικές δυνάμεις.

3. Απαραίτητος παράγοντας είναι η ύπαρξη της αυτογνωσίας, που βοηθά το άτομο να κατανοήσει την προσωπικότητά του και τις προτιμήσεις του.

4. Το επάγγελμα χρειάζεται να είναι παραγωγικό, δημιουργικό και να έχει προοπτικές εξέλιξης.

5. Η ενασχόληση του ατόμου είναι απαραίτητο να γίνεται με βάσει και την οικονομική εξασφάλιση που προσφέρει.

ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΩΣΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ 

Ατομικές 

1. ηθική ικανοποίηση (αυτοεκτίμηση) 

2. πνευματική   εγρήγορση   (ενδιαφέρον   για   το   αντικείμενο   της δουλειάς)  

3. ψυχική  ικανοποίηση,  χαρά  από  τη  δημιουργία,  αυτοπεποίθηση, υπευθυνοποίηση 

4. οικονοµική   ανεξαρτησία   (αυξημένη   αποδοτικότητα,   οικονοµική ευημερία,  ανεξαρτησία,  αξιοπρεπής  διαβίωση,  µη  επιβάρυνση  της οικογένειας) 

5. επιτυχημένη    κοινωνική    ένταξη    (απόκτηση επαγγελµατικής ταυτότητας) καταξίωση 

Κοινωνικές 

1. Ο  «σωστός  άνθρωπος»  καταλαμβάνει  τη  «σωστή  θέση»,  γεγονός που  διευκολύνει  την  αξιοκρατία  αλλά  και  τη  µμεγιστοποίηση  της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητας στην κοινωνία. 

2. Επιτυγχάνεται  η  οικονοµική  ανάπτυξη  που  συνεπάγεται  κοινωνική ευημερία 

3. Εξοµαλύνονται  οι  ανθρώπινες  σχέσεις  (οµαδική  δραστηριότητα, κοινωνικός διάλογος, συναδελφικότητα, συλλογικότητα)

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ 

1. Ο εργαζόμενος χάνει το ενδιαφέρον του για το αντικείµενό του.

2. Οδηγείται σε ψυχικό µαρασµό και παθητικοποιείται

3. Βιώνει την καθημερινή απασχόληση σαν καταναγκασµό

4. Δυσχεραίνεται η συνεργασία του µε τους άλλους ανθρώπους  

5. Δεν επιθυµεί να επιµορφωθεί, οπότε δεν εξελίσσεται 

6. Λειτουργεί   εντελώς   µηχανιστικά   και   τυποποιηµένα   χωρίς φαντασία ή πρωτοβουλία 

7. Σπαταλά  τα  ταλέντα  του  και  τις  ικανότητές  του,  εφόσον  δεν µπορεί να τα διοχετεύσει σωστά ή δεν επιθυµεί να τα αξιοποιήσει

ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 

1. Ενηµέρωση  των  µαθητών  στα  σχολεία  για  τα  επαγγέλµατα  στη σύγχρονη  αγορά  εργασίας  στο πλαίσιο  του  ΣΕΠ  (Σχολικός Επαγγελµατικός Προσανατολισµός)

2. Πρόσκληση στο πλαίσιο του ΣΕΠ καταξιωµένων επαγγελµατιών για  να  μιλήσουν  στα  παιδιά  για  τις  θετικές  και  αρνητικές  πτυχές της εργασίας τους

3. Αποστολή  στα  σχολεία  πληροφοριακού  υλικού  από  αρµόδιους φορείς  (π.χ.  Υπουργείο  Εργασίας,  ΟΑΕΔ  κ.λπ.)  σχετικού  µε  την προσφορά και τη ζήτηση σε διάφορους επαγγελµατικούς κλάδους (π.χ.  ποσοστά  ανεργίας  για  κάποιο  επάγγελµα  στη  χώρα  µας  ή στην Ευρώπη)

4. Αξιοποίηση ποικίλων κατάλληλων τεστ που προορίζονται για να αποκαλύπτουν  τις  κλίσεις  και  τα  ενδιαφέροντα  των  νεαρών ατόµων  ή  και  τις  αδυναµίες  τους  (φυσικά  µε  την  κατάλληλη επιστηµονική προετοιµασία)

5. Επισκέψεις  νεαρών  µαθητών  σε  εργασιακούς  χώρους  (π.χ. βιομηχανίες,  νοσοκομεία,  δηµόσιες  υπηρεσίες,  εταιρείες  κ.λπ.), ώστε   να   αποκτήσουν   µια   πρώτη   εντύπωση   της   τρέχουσας επαγγελµατικής πραγματικότητας στον τόπο τους 

6. Από   την   πρωτοβάθμια   εκπαίδευση   προσφορά   µαθηµάτων «γενικής  παιδείας»    στο  πλαίσιο  του  εκπαιδευτικού  συστήματος αλλά και «ειδικής κατεύθυνσης», ώστε να µμπορούν οι µμαθητές να συνειδητοποιούν  ποια  αντικείμενα  ταιριάζουν  περισσότερο  στην ψυχοσύνθεσή   τους   αλλά   και   ποια   αποτελούν   για   αυτούς ρεαλιστική επιλογή.

ΑΞΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

Με   την   προϋπόθεση   ότι   ο   επαγγελµατικός   προσανατολισµός παρέχεται σωστά και πλαισιώνεται από τη βοήθεια της οικογένειας και της πολιτείας, η αξία του είναι µεγάλη γιατί: 

1. Ο νέος συνειδητοποιεί τις προτιµήσεις, τα ταλέντα, τα προσόντα του αλλά και τις αδυναµίες του.

2. Ανιχνεύει µε σχετική ασφάλεια την  προσωπικότητά του επομένως και τις προσδοκίες του για το µέλλον. 

3. Θέτει εφικτούς στόχους για την επαγγελµατική του σταδιοδροµία µε υψηλές πιθανότητες επιτυχίας.

4. Συγκεντρώνει αρκετές πληροφορίες ώστε γνωρίζοντας τι συµβαίνει  στην  αγορά  εργασίας  να  µπορεί  να  συµβιβάσει  τις επιθυµίες του µε την πραγµατικότητα.

5. Η όλη η διαδικασία  ωριµάζει τον νέο,   τον βοηθά  να αποκρυσταλλώσει  τα  θέλω  του, να  αυτοκαθορίζεται  και να λαµβάνει συνειδητές αποφάσεις ακόµη και αν το αποτέλεσµα δεν είναι ιδανικό.

ΑΙΤΙΑ ΥΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΧΕΙΡΩΝΑΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 

1. Η  διανοητική  εργασία  θεωρήθηκε  στο  παρελθόν  ως  η  πλέον αρµόζουσα  στον  αναπτυγμένο  άνθρωπο  και  για  αυτό  τύχαινε µεγαλύτερης υπόληψης και κοινωνικής καταξίωσης. 

2. Αυτή  η  αντίληψη  επιβιώνει  και  στις  µέρες  µας,  ιδιαίτερα  στην ελληνική κοινωνία καθώς συνδέεται µε τη νοοτροπία σύµφωνα µε την  οποία  ο  κάτοχος  ενός  πανεπιστηµιακού  πτυχίου  θεωρείται ανώτερος  κοινωνικά  από  εκείνον  που  εργάζεται  αξιοποιώντας  τις σωµατικές του δυνάµεις. 

3. Τα  λεγόµενα  πνευματικά   επαγγέλµατα,  λοιπόν,  θεωρείται  ότι προσφέρουν  κοινωνικό  κύρος  (όπως  π.χ.  το  επάγγελµα  του γιατρού,  του  δικηγόρου,  του  µηχανικού)  αλλά  και  υψηλότερες αµοιβές  σε  αυτούς  που  τα  εξασκούν  (ακόµη  και  αν  οι  αµοιβές αυτές  αποκτώνται  µακροπρόθεσµα,  δηλαδή  µετά  το  πέρας  των πολυετών σπουδών που προαπαιτούνται). 

4. Θεωρείται γενικότερα ότι οι άνθρωποι που εργάζονται πνευµατικά-επιστηµονικά έχουν καταβάλει µεγαλύτερους κόπους για να γίνουν «ειδήµονες» στον τοµέα τους, εποµένως και η δουλειά τους έχουν µεγαλύτερη σπουδαιότητα για το σύνολο. 

5. Οι άνθρωποι που ασκούν χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. οι αγρότες, οι  κτηνοτρόφοι,  οι  υδραυλικοί,  οι  ηλεκτρολόγοι)  ακόµη  κι  όταν επιτυγχάνουν την οικονοµική άνεση, κοπιάζουν περισσότερο σε καθηµερινή  βάση  και  το  επαγγελµατικό  περιβάλλον  µέσα  στο οποίο   δραστηριοποιούνται   είναι   πιο   αντίξοο   (π.χ.   χωράφια, βιοµηχανίες  κλπ.)  σε  σχέση  µε  εκείνα  µέσα  στα  οποία  ασκείται  η πνευµατική    εργασία    (π.χ.    γραφεία,    βιβλιοθήκες,    αίθουσες σχολείων, αµφιθέατρα πανεπιστηµίων). 

6. Επίσης,  τα  έργα  του  πνεύµατος  θεωρείται  ότι  έχουν  µεγαλύτερη εµβέλεια και επίδραση στο σύνολο της ανθρωπότητας, όπως π.χ. η επιστηµονική  ανακάλυψη  ενός  φαρµάκου  για  τη  θεραπεία  µιας  ασθένειας,  µε  συνέπεια  οι  φορείς  τους  (π.χ.  γιατροί,  ερευνητές κλπ.) να γίνονται αντικείμενα θαυµασµού.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ  ΤΟΥ  ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ  ΧΕΙΡΩΝΑΚΤΙΚΗΣ  ΚΑΙ  ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 

1. Δημιουργείται ένα είδος επαγγελματικού ρατσισμού σύµφωνα µε το  οποίο  οι  εργαζόµενοι  χειρωνακτικά  προσφέρουν  λιγότερο  στο σύνολο  και  είναι  σκόπιµο  να  αµείβονται  µε  χαµηλότερο  µισθό  και να  µην  προωθούνται  σε  διευθυντικές  θέσεις,  ακόµα  και  όταν  το αξίζουν

2. Οι χειρώνακτες ως αποτέλεσµα της παραπάνω αντίληψης γίνονται  θύµατα   κοινωνικού αποκλεισµού    και νιώθουν χαµηλή αυτοπεποίθηση

3. Οι νέοι άνθρωποι που προσανατολίζονται επαγγελµατικά, διστάζουν εξαιτίας της νοοτροπίας που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία, να επιλέξουν   ένα   χειρωνακτικό   επάγγελµα   (π.χ.   µελισσοκόµος,  ζωοτρόφος) ακόµα όταν υπάρχει οικογενειακή παράδοση σε αυτό, γιατί  δεν  έχει  κοινωνικό  γόητρο,  µε  αποτέλεσµα  να  στρέφονται όλοι στα ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύµατα της χώρας

4. Η στροφή αυτή των νέων στα ΑΕΙ και ΤΕΙ οδηγεί στην παραγωγή υπερπληθώρας  επιστηµόνων,  οι  οποίοι  δεν  απορροφώνται  από την  αγορά  εργασίας,  παραµένουν  άνεργοι  και  υφίστανται  όλα  τα δεινά  της  κατάστασης  αυτής  (οικονοµικό  αδιέξοδο,  αδράνεια, κοινωνικός  αποκλεισµός,  ψυχολογικά  προβλήµατα,  ένταση  στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, στροφή στην παρανοµία)