ΠΑΙΔΕΙΑ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
• Παιδεία είναι το σύνολο των διαδικασιών με τις οποίες επιτυγχάνεται η πνευματική, κοινωνική και ηθική ολοκλήρωση του ατόμου.
• Φορείς της παιδείας: Οικογένεια, εκπαίδευση, συναναστροφές, ΜΜΕ, αντικείμενο εργασίας, παράδοση, μορφές γνήσιας ψυχαγωγίας (βιβλίο, θέατρο, κινηματογράφος, πολιτιστικές δραστηριότητες κλπ.).
• Εκπαίδευση είναι θεσμός της πολιτείας που με συγκεκριμένη δομή, μέσα, κατευθύνσεις στοχεύει στην παροχή γνώσεων και εφοδίων και στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων.
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ
1. Έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής.
2. Αναντιστοιχία εκπαίδευσης κοινωνικό-οικονομικών αναγκών της χώρας μας.
3. Ελλιπής, μη ουσιαστικός επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων με συνέπεια:
-μη παραγωγική αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού,
-υπερπληθώρα επιστημόνων (ανέργων).
4. Παρεχόμενη γνώση:
ως περιεχόμενο:
-αναχρονιστική, παρωχημένη
-μη εναρμονισμένη με σύγχρονες εξελίξεις - απαιτήσεις
ως τρόπος μετάδοσης:
-ευνοείται η μηχανιστική μάθηση
-δεν καλλιεργείται η κριτική σκέψη
-συχνά ο μαθητής απλός δέκτης γνώσεων, χωρίς ανάληψη πρωτοβουλιών (δασκαλοκεντρισμός, απουσία -ουσιαστικού διαλόγου).
5. Ελλιπής κατάρτιση εκπαιδευτικών αναφορικά με την παιδαγωγική γνώση αλλά και την εξειδίκευση στο αντικείμενο της διδασκαλίας.
6. Η αξιολόγηση του μαθητή περιορίζεται στο βαθμό επίδοσης σ' ένα μάθημα και δεν περιλαμβάνει ευρύτερα στοιχεία της προσωπικότητάς του. Έτσι όμως, εκτός των άλλων, δεν αναδεικνύονται οι ιδιαίτερες κλίσεις, οι πιθανές ειδικές ικανότητές του.
7. Ο τρόπος αξιολόγησης, εξάλλου, το εξεταστικό σύστημα κ.ά:
-αναπτύσσουν τη βαθμοθηρική διάθεση,
-μετατρέπουν τις αναγκαίες σχέσης άμιλλας σε ανταγωνιστικές,
-προκαλούν άγχος.
8. Έλλειψη ίσων ευκαιριών (λόγω των κοινωνικών, γεωγραφικών, οικονομικών κ.ά. ανισοτήτων και της απουσίας αντισταθμιστικής αγωγής για παιδιά υποβαθμισμένων περιοχών).
9. Γενικά, το εκπαιδευτικό σύστημα είναι μονόπλευρα προσανατολισμένο σε εξωτερικούς στόχους (επιτυχία στις εξετάσεις, εξειδίκευση, υλοποίηση απλώς επαγγελματικών στόχων) και όχι στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων με αξίες, ιδανικά, κοινωνικές αρετές.
10. Είναι εμφανής, εξάλλου, η έλλειψη συλλογικών δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών σύνδεσης του σχολείου με την κοινωνική ή παγκόσμια πραγματικότητα.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1. Εκσυγχρονισμός του εκπαιδευτικού θεσμού, ώστε να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες. Αντιστοιχία του περιεχομένου των σπουδών με τις τεχνολογικές, πολιτισμικές κ.α. απαιτήσεις του παρόντος και του μέλλοντος.
2. Απαλλαγή από το στενά τεχνοκρατικό, απλώς εξειδικευτικό της χαρακτήρα. Ανθρωποκεντρικός προσανατολισμός.
3. Επίτευξη ορθού επαγγελματικού προσανατολισμού των νέων.
4. Παροχή ίσων ευκαιριών με την αναγκαία αντισταθμιστική αγωγή, που θα αμβλύνει τις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές κ.α. ανισότητες.
5. Βελτίωση υλικοτεχνικής υποδομής για την καλύτερη εμπέδωση και συστηματοποίηση της γνώσης.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
1. Ανταπόκρισή της στις σύγχρονες εξελίξεις (οικονομικές, κοινωνικές, αναπτυξιακές κ.α.) με την προσαρμογή των προγραμμάτων στη διαρκώς μεταβαλλόμενη (οικονομική, τεχνολογική κ.λπ.) πραγματικότητα
2. Το περιεχόμενο και οι προσανατολισμοί της να λαμβάνουν υπόψη τη διεθνή θέση της χώρας, ώστε να αντεπεξέλθει στο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον που διαμορφώνει η παγκοσμιοποίηση.
3. Προώθηση της γνώσης (συστηματοποίηση, ανανέωση, έρευνα).
4. Κατάρτιση - εξειδίκευση νέων επιστημόνων (δίχως όμως μονομέρεια).
5. Καταπολέμηση αντιανθρώπινων αντιλήψεων όπως η "επιστήμη για την επιστήμη".
6. Ανάδειξη της ηθικής δύναμης της επιστήμης και της αντίστοιχης ευθύνης του επιστήμονα.
7. Συμβολή στην πνευματική ανάπτυξη του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου (με καινοτόμες πρωτοβουλίες για εξάλειψη αναλφαβητισμού, επιμόρφωση πολιτών, π.χ. με το "ανοιχτό πανεπιστήμιο").
8. Μελέτη κοινωνικών θεσμών, διερεύνηση κοινωνικών φαινομένων και αξιοποίηση των πορισμάτων στην καθημερινή ζωή.
9. Σ' ένα κλίμα δημοκρατικής λειτουργίας να διαμορφώνει ολοκληρωμένες προσωπικότητες, με υγιή κοινωνική και πολιτική συνείδηση και όχι στυγνή τεχνοκρατική αντίληψη.
Η ΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ Ο ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ
Αιτίες του φαινομένου:
1. Ο εκδημοκρατισμός της κοινωνίας και η σταδιακή κατάργηση των φραγμών και των διακρίσεων στη μόρφωση μετέτρεψαν την εκπαίδευση σε κοινό αγαθό.
2. Οι σύγχρονες κοινωνικές και επαγγελματικές ανάγκες απαιτούν ως αναγκαία προϋπόθεση την κατοχή ενός τουλάχιστον τίτλου σπουδών.
3. Η αγορά εργασίας καθιστά αναγκαία την εξειδίκευση που προσφέρουν πολλές, κυρίως νεοσύστατες, πανεπιστημιακές σχολές.
4. Η αντίληψη που θέλει τον κάτοχο ενός πανεπιστημιακού τίτλου να βρίσκει πιο εύκολα μια θέση εργασίας, έστω και αν αυτό γίνεται καθυστερημένα, γεγονός που επιβεβαιώνεται και στατιστικά στη χώρα μας.
5. Η επαγγελματική σταθερότητα και η μονιμότητα που- κατά την επικρατούσα αντίληψη-εξασφαλίζουν όσα επαγγέλματα στηρίζονται σε πανεπιστημιακού επιπέδου σπουδές, ιδιαίτερα για όσους αναζητούν μια θέση στο δημόσιο τομέα.
6. Οι αυξημένες στην εποχή μας προσωπικές φιλοδοξίες για ευρύτερη μόρφωση και επαγγελματική ανέλιξη μέσω των ανώτατων σπουδών.
7. Η διαιώνιση της κοινωνικά ρατσιστικής νοοτροπίας που θεωρεί όσους ασχολούνται με χειρωνακτικά ή τεχνικά επαγγέλματα πολίτες δεύτερης κατηγορίας, ενώ αντίθετα αντιμετωπίζει ως κοινωνικά αναβαθμισμένους και καταξιωμένους τους πτυχιούχους πανεπιστημιακών σπουδών.
8. Οι οικογενειακές προσδοκίες και οι καταπιεσμένες επιθυμίες των γονιών που ωθούν τα παιδιά τους στην κατεύθυνση των σπουδών, έστω και αν δεν έχουν ανάλογες ικανότητες.
9. Η καλλιέργεια της αντίληψης για πανεπιστημιακές σπουδές από το ευρύτερο περιβάλλον και κυρίως από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που προβάλλουν ως μείζον θέμα της επικαιρότητας τις εισαγωγικές εξετάσεις.
Συνέπειες του φαινομένου:
1. Δραματική αύξηση των ανέργων πτυχιούχων.
2. Κορεσμός συγκεκριμένων σχολών και επαγγελμάτων με μεγάλη ζήτηση.
3. Γιγαντισμός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
4. Ποιοτική έκπτωση της παρεχομένης πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
5. «Φροντιστηριοποίηση» του Λυκείου, το οποίο χάνει τον ευρύτερο μορφωτικό του χαρακτήρα και γίνεται εξεταστικός προθάλαμος των πανεπιστημιακών σχολών.
6. Καλλιέργεια ανταγωνιστικού κλίματος για την είσοδο σε μια σχολή.
7. Παγίωση της υπάρχουσας νοοτροπίας για το «γόητρο» που προσδίδει ένας τίτλος σπουδών.
8. Απογοητεύσεις με δραματικά αποτελέσματα σε περίπτωση αποτυχίας.
9. Αύξηση των νέων που αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό, αφαίμαξη της χώρας σε οικονομικό και ανθρώπινο δυναμικό.
10. Αναταραχή στην παραγωγική διαδικασία της χώρας με τον πληθωρισμό πτυχιούχων και την έλλειψη τεχνικών επαγγελματιών.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου